Các biện pháp tránh thai trở nên rất phổ biến hiện nay. Vòng tránh thai được biết đến là một dụng hiệu quả tránh thai kéo dài trong nhiều năm. Hiện nay, đặt vòng tránh thai được đánh giá là một biện pháp tránh thai được nhiều người sử dụng. Vòng tránh thai là gì?
Mục lục bài viết
1. Vòng tránh thai là gì?
Vòng tránh thai được hiểu là một trong những phương pháp tránh thai tạm thời, thường được dùng rộng rãi vì đơn giản, hiệu quả. Ở Việt Nam, vòng tránh thai chứa đồng Multiload 375 và TCu 380A đang được sử dụng rộng rãi. Gần đây, vòng tránh thai nội tiết Mirena (dụng cụ tử cung có chứa nội tiết levonorgestrel) đã xuất hiện trên thị trường.
Vòng tránh thai thực chất chính là một dụng cụ nhỏ (thường có hình chữ T) được đặt vào lòng tử cung của phụ nữ tạo nên hiệu quả tránh thai kéo dài trong nhiều năm. Vòng tránh thai có thể được quấn dây đồng (hoặc không) để làm tăng hiệu quả ngừa thai. Hai loại thông dụng hiện nay là vòng hình chữ T và hình cánh cung, có quấn đồng. Đuôi vòng tránh thai sẽ có hai dây nhỏ thò ra âm đạo độ 2-3 cm, giúp kiểm tra vòng còn ở đúng vị trí hay không. Hiện tại dụng cụ tử cung hiện đại nhất là loại vòng tránh thai có chứa nội tiết levonorgestrel (vòng Mirena) được phóng thích dần dần, tạo hiệu quả tránh thai rất cao.
Nguyên tắc hoạt động của vòng tránh thai là ngăn không cho tinh trùng đi vào tử cung để gặp trứng, bằng cách làm thay đổi môi trường của nội mạc tử cung, ngăn việc trứng làm tổ ở đây. Đặt vòng tránh thai được đánh giá là một biện pháp tránh thai được nhiều người sử dụng vì sự an toàn, hiệu quả, đơn giản và kinh tế.ưng… Vòng tránh thai loại này không phù hợp với những người có cơ địa dị ứng với đồng hoặc mắc bệnh Wilson có thể khiến lượng đồng tích tụ tăng cao trong cơ thể.
Cơ chế tác dụng chính của vòng tránh thai đó là gây ra phản ứng viêm tại niêm mạc tử cung, làm thay đổi về cấu trúc sinh hóa tế bào nội mạc và không tạo điều kiện thuận lợi để trứng thụ tinh làm tổ trong tử cung.
Vòng tránh thai trong tiếng Anh là: intra-uterine device.
2. Các loại vòng tránh thai và ưu nhược điểm cụ thể:
Hiện nay, ở nước ta sử dụng khá nhiều loại vòng tránh thai. Cụ thể như sau:
2.1. Vòng tránh thai trơ:
Thập niên 60 của thế kỉ trước là kỉ nguyên của các vòng tránh thai trơ. Vòng tránh thai trơ là một dụng cụ bằng chất dẻo (plastic), được định hình để có thể đặt vừa khít vào buồng tử cung. Có nhiều hình dạng khác nhau nhưng hoạt động trên cùng một nguyên lý. Các vòng tránh thai trơ thường được pha thêm BaSO4 để có thể dễ dàng được nhìn thấy trên phim chụp X- quang. Tuy nhiên vì hiệu quả không cao nên ngày nay dụng cụ tránh thai trơ hầu như không còn được sử dụng nữa.
Cơ chế tránh thai của dụng cụ tử cung trơ sẽ là gây một phản ứng viêm tại chỗ do sự hiện diện của dị vật ảnh hưởng đến giao tử và tiến trình làm tổ. Cơ chế đơn độc của IUD trơ dẫn đến hiệu quả tránh thai khá thấp trên thực tế.
2.2. Vòng tránh thai hình chữ T chứa đồng:
– Ta hiểu về vòng tránh thai hình chữ T chứa đồng như sau:
Vòng tránh thai có hình chữ T, được quấn đồng, chất liệu đồng được gắn ở phần thân chữ T, đuôi vòng có hai dây nhỏ thò ra âm đạo 2 – 3 cm giúp kiểm tra vòng còn ở đúng vị trí hay không. Đây là loại vòng tránh thai được sử dụng thông dụng nhất hiện nay.
Cơ chế hoạt động: Chất đồng được gắn lên vòng tránh thai sẽ tác động lên các enzym tham gia vào quá trình xâm nhập của tinh trùng vào lớp niêm mạc tử cung, ngăn cản quá trình thụ thai. Đồng thời, các ion đồng được giải phóng ra hàng ngày sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình di chuyển của tinh trùng và thay đổi môi trường tử cung, khiến tinh trùng không thể gặp trứng để làm tổ.
– Ưu điểm của vòng tránh thai hình chữ T chứa đồng:
Thời gian tác dụng tùy thuộc vào từng loại vòng. Với vòng Tcu 380, hiệu quả tránh thai là 8 – 10 năm. Ngoài tác dụng tránh thai, đặt vòng tránh thai chữ T giúp cải thiện tình trạng kinh nguyệt nhiều, giảm đau bụng kinh.
Ngoài ra, đặt vòng tránh thai cũng là cách giúp quan hệ vợ chồng được thật hơn so với các phương pháp tránh thai khác như dùng bao cao su.
– Nhược điểm của vòng tránh thai hình chữ T chứa đồng:
Khi mới đặt, vòng tránh thai có thể tác động đến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ khiến thời gian kinh nguyệt dài hơn, ra máu nhiều hơn, đau bụng… Một số người có triệu chứng ra khí hư bất thường và số lượng nhiều.
Ngoài ra, có một số tác dụng phụ có thể gặp như đau đầu, nổi mụn trứng cá, …
2.3. Vòng tránh thai nội tiết:
– Ta hiểu về vòng tránh thai nội tiết như sau:
Loại vòng này cũng có hình chữ T nhưng thay vì chứa đồng, loại vòng tránh thai nội tiết sẽ chứa hormone nội tiết, thường dùng loại Mirena và Liletta.
Vòng tránh thai nội tiết được biết đến là một phương pháp ngừa thai hiệu quả cao và lâu dài, đồng thời được sử dụng như là một phương pháp điều trị duy trì trong một số trường hợp. Tuy nhiên, giá thành của phương pháp này vẫn còn khá cao so với những phương pháp tránh thai khác, đối tượng sử dụng thường là những người có thu nhập cao. Cũng chính bởi vì thế mà trước khi quyết định chọn lựa một phương pháp ngừa thai nào thì việc cân nhắc sự phù hợp về giá thành, nhu cầu và tính hiệu quả của phương pháp đó rất cần thiết.
Cơ chế hoạt động: Lượng hormone nội tiết sẽ được giải phòng từ từ trong tử cung nhằm ngăn cản sự rụng trứng, đồng thời làm chất nhầy ở tử cung dày, đặc quánh tạo nên rào cản ngăn sự xâm nhập của tinh trùng; đồng thời làm lớp niêm mạc tử cung mỏng đi ngăn cản quá trình thụ thai.
– Ưu điểm về vòng tránh thai nội tiết như sau:
Hiệu quả tránh thai cao đến 98 – 99%, thời gian tác dụng 3 – 5 năm. Phần nội tiết từ vòng tránh thai chỉ tác động tại niêm mạc tử cung nên không gây ảnh hưởng đến toàn cơ thể.
Đặt vòng tránh thai nội tiết, chu kỳ kinh nguyệt ổn định hơn, ít đau bụng hơn, lượng máu ra ít hơn so với vòng tránh thai chứa đồng.
Biện pháp đặt vòng tránh thai nội tiết tương đối an toàn, không làm ảnh hưởng đến khả năng thụ thai và sinh sản, có thể lấy vòng ra bất cứ lúc nào để mang thai, sinh nở khi có nhu cầu.
Ngoài tác dụng ngừa thai, vòng tránh thai nội tiết còn được coi như một phương pháp điều trị hiệu quả những trường hợp rong kinh cơ năng liên quan đến nội tiết và những trường hợp rong kinh do u xơ tử cung, hay lạc nội mạc tử cung.
– Nhược điểm về vòng tránh thai nội tiết như sau:
Chí phí cao và thời gian sử dụng ngắn hơn so với vòng tránh thai chứa đồng.
Không có tác dụng ngay và nhanh chóng do lượng hormone cần thời gian để giải phóng. Do đó, sau khi đặt vòng nội tiết, cần sử dụng thêm các biện pháp tránh thai khác: bao cao su, thuốc tránh thai…
Một số người có thể có hiện tượng rối loạn kinh nguyệt, tăng cân, nổi mụn, căng tức ngực, đau đầu, buồn nôn, tính khí thất thường… khi mới đặt vòng.
3. Những điều cần lưu ý khi đặt vòng tránh thai:
Vòng tránh thai không phải phù hợp với tất cả phụ nữ. Cũng chính bởi vì thế mà các chủ thể cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám trước khi đặt, đảm bảo quá trình đặt vòng được tiến hành trong môi trường vệ sinh, đúng kỹ thuật, không gây tổn thương tử cung và các loại vòng tránh thai được sử dụng đảm bảo chất lượng.
Một số trường hợp không nên đặt vòng tránh thai đó là:
– Một số trường hợp không nên đặt vòng tránh thai đó là đang mắc các bệnh phụ khoa, bệnh lây qua đường tình dục.
– Một số trường hợp không nên đặt vòng tránh thai đó là viêm vùng chậu, bệnh về tử cung, ung thư tử cung, viêm cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung, u xơ tử cung.
– Một số trường hợp không nên đặt vòng tránh thai đó là chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân, đang có thai hoặc nghi có thai…
Lưu ý, các vòng tránh thai đều không phòng tránh được các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Nếu các chủ thể vẫn chưa có ý định mang thai và muốn chuẩn bị sức khỏe, tinh thần tốt nhất trước khi có con thì hãy đến các cơ sở y tế khám sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân. Các chủ thể sẽ được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn các biện pháp sinh sản, tránh thai hiệu quả trước khi lập gia đình và được khám đánh giá khả năng sinh sản, tình dục, sàng lọc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, sàng lọc các bệnh lý về di truyền. Đặc biệt, quá trình khám này sẽ có thể phát hiện sớm nguyên nhân có thể dẫn tới vô sinh, hiếm muộn để từ đó sẽ có những biện pháp can thiệp sớm. Các bác sĩ cũng sẽ tư vấn thời điểm sinh con tốt nhất và các biện pháp để các chủ thể sẽ có thể sinh ra những đứa con khỏe mạnh thông minh.
