Vào ngày 23 Tháng Chạp hằng năm là ngày Táo quân về trời, đây là một trong những ngày lễ thể hiện đạm nét văn hóa của dân tộc Việt Nam. Bên cạnh những mâm cỗ cúng thì những bài văn khấn ông Công ông Táo cũng được người Việt coi trọng, thể hiện sự thành kính với các đấng bề trên và mong mỏi của người Việt về những điều tốt đẹp. Vậy văn khấn ông Công ông Táo như thế nào? Mâm cúng táo quân 2023 chuẩn cần những gì?
Mục lục bài viết
1. Mẫu văn khấn trước khi lau dọn bàn thờ ngày ông Công ông Táo:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con xin tấu lạy Chín phương Trời, mười phương Chư phật, Chư phật mười phương, ngũ thổ long mạch, Thổ thần Đông trù tư mệnh Táo phủ thần quân!
Tín chủ chúng con là: ….
Ngụ tại: ….
Con xin cúi lạy các ngài Tiền chủ Hậu chủ, vong linh các cụ gia tiên, Cửu huyền Thất tổ, Tổ cô ông mãnh các đời, cô bé đỏ, cậu bé đỏ tại gia của dòng họ: ……. (Họ nhà mình là họ gì thì ghi tên vào).
Tại: ………….. (ghi địa chỉ nhà, quê quán của gia đình).
Hôm nay là ngày: …
Con xin mạn phép được Bao Sái lại bàn thờ Gia tiên để cho sạch sẽ: Tiễn năm cũ, đón năm mới tới. Mong Chư vị Phật Thánh, các cụ gia tiên tiền tổ, Tổ cô ông mãnh, cô bé đỏ, cậu bé đỏ của dòng họ .. Chấp thuận.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
2. Mẫu văn khấn ông Công ông Táo:
2.1. Mẫu văn khấn ông Công ông Táo số 01:
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương!
Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân!
Tín chủ (chúng) con là: …
Ngụ tại:…
Hôm nay, ngày 23 tháng chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngài Đông trù tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành. Chúng con lễ bạn tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
2.2. Mẫu văn khấn ông Công ông Táo số 2:
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp năm….
Tín chủ con là…
Người thôn… xã…. huyện…. tỉnh…
Cùng toàn thể gia đình thành tâm kính bái!
Trước linh tọa của Đông trù tư mệnh Táo phủ thần quân. Kính cẩn thưa rằng:
Nay cuối mùa đông/ Tứ quý theo vòng/ Hăm ba tháng Chạp
Sửa lễ kính dâng/ Hoa quả đèn hương/ Xiêm lai áo mũ
Phỏng theo lễ cũ/ Ngài là vị chủ/ Ngũ tự gia thần
Soi xét lòng trần/ Táo quân chứng giám/
Trong năm sai phạm/ Các tội lỗi lầm/ Cúi xin tôn thần
Gia ân châm chước/ Ban lộc ban phúc/ Phù hộ toàn gia
Trai gái trẻ già/ An ninh khang thái
Cẩn cáo!
2.3. Mẫu văn khấn ông Công ông Táo số 03
Kính lạy Thượng Đế
Kính lạy Ngũ Đế, Đông phương Thanh Đế, Nam phương Xích Đế, Tâ
Kính lạy thượng đàm thần tướng thiên thiên tướng
Trung đàm thần tướng thiên thiên binh
Hạ đàm thần tướng thiên thiên mã
Kính lạy sơn thần, long thần, thổ địa, thổ công táo quân, thổ kỳ lai sàng chứng giám!
Hôm nay là ngày 23 tháng chạp năm…. là ngày thần Táo Quân về trời tấu sớ
Tín chủ con tên là… sinh ngày… tháng… năm… nguyên quán… địa chỉ thường trú…
Với tấm lòng thành kính con xin có chút lễ vật, nhang đăng thỉnh cầu kính mời Thượng Đế, Ngũ Đế, các vị Thần Tướng, Thiên Tướng, Thiên Binh, Thiên Mã, cùng chư vị thần tiên trên trời dưới đất, chứng giám cho con được làm lễ tiễn thần Thổ Công Táo Quân về trời.
Kính lạy Thổ thần thổ địa, thổ công táo quân, thổ kỳ lai sàng chứng giám. Trong năm qua nhờ ân phúc của các ngài chúng con được mạnh khoẻ, hạnh phúc, mọi điều may mắn.
Nay con làm lễ với tấm lòng thành kính tiễn ngài về trời tấu xin Thượng Đế, Ngũ Đế, cùng chư vị thần tiên phù hộ độ trì cho đất nước con, quê hương con, gia tộc và gia đình con được mạnh khoẻ hạnh phúc, an khang thịnh vượng.
Con cầu xin Thượng Đế, Ngũ Đế các vị thần tiên cùng chư ngài chứng giám cho tấm lòng thành kính của con.
Kính chúc Thượng Đế, Ngũ Đế, các vị thần tiên cùng chư ngài thiên thiên tuế!
(Con xin đa tạ, Con xin đa tạ, con xin đa tạ)
Sau khi cúng xong thì lại kính lễ 9 lần.
3. Mâm cúng táo quân 2023 chuẩn:
3.1. Mâm cỗ chuẩn bị cúng ông Công ông Táo:
Mâm cúng ông Công ông Táo tùy thuộc vào điều kiện và hoàn cảnh của gia đình khác nhau mà mâm lễ cung được chuẩn bị khác nhau, tuy nhiên cũng không cần phải chuẩn bị khá cầu kỳ, chủ yếu việc cúng lễ ông Công ông Táo xuất phát từ phong tục, văn hóa từng vùng miền và xuất phát từ lòng thành tâm của gia chủ. Về cơ bản, vào ngày lễ ông Công ông Táo, theo tục lệ truyền thống, mâm cỗ cúng thường có: Thịt gà luộc, thịt heo luộc, giò heo, xôi gấc, canh măng, canh mọc, trái cây tươi, trà rượu, cau, trầu, 01 đĩa gạo, 01 đĩa muối, 01 tập giấy tiền, vàng mã, 01 lọ hoa cúc, …
Ngày nay, mâm cỗ cúng ông Công ông Táo có thể được làm đơn giản hơn, có gia đình làm mâm cỗ cúng mặn, cũng có gia đình làm mâm cỗ cúng là đồ chay, các món mà gia chủ yêu thích, dễ làm, nhanh gọn, tiết kiệm với những gia đình không có nhiều thời gian chuẩn bị. Đối với những gia đình không có điều kiện, mâm cúng đơn giản chỉ cần 03 món cơ bản là đủ, cũng không nên quá câu nệ về hình thức phải mâm cao cỗ đầy, miễn thành tâm cúng bái.
Tuy nhiên, trong mâm cỗ cúng ông Công ông Táo, gia chủ cũng cần lưu ý dù thành tâm đến đâu cũng không nên cúng món cá rán. Nhiều nơi vẫn thường cúng cá chép rán thay vì cúng cá chép sống, bởi họ quan niệm cúng cá rán để “gửi” phương tiện đi lại cho các vị táo lên chầu trời, tuy nhiên vào dịp này, chúng ta nên phóng sinh cá, hoạt động này vừa ý nghĩa, vừa nhân văn.
Ngoài ra cũng cần lưu ý trong mâm cỗ cúng ông Công ông Táo cũng không nên làm các món như vịt, chim, ngỗng, trâu, bò, dê, chó, …Bởi theo quan niệm xưa, những món này thường mang đến những điều không may mắn, suôn sẻ cho gia chủ.
Đặc biệt trong mâm cúng có gà trống luộc (đặc biệt là gà trống mới tập gáy) là một trong những món đặc biệt, thường có ở những gia đình có trẻ con, gà trống luộc mang ý nghĩa cầu xin cho đứa trẻ sau này lớn lơn mang sinh khí hiên ngang, nghị lực như con gà trống vậy.
3.2. Lễ vật cần chuẩn bị cúng ông Công ông Táo:
Ngoài mâm cỗ cúng ông Công ông Táo thì vào ngày lễ này, gia đình cần chuẩn bị các lễ vật cúng bao gồm:
– Mũ ông Công ba cổ hay ba chiếc: Mũ dành cho đàn ông 02 chiếc và mũ dành cho đàn bàn 01 chiếc. trong khi mũ củaTáo ông sẽ có cánh chuồn còn mũ cho Táo bà sẽ không có cánh chuồn. Hoặc gia chủ chỉ cần chuẩn bị 1 cỗ mũ ông Công để tượng trưng.
– Các lễ vật khác như tiền, vàng mã, áo, hoa bằng giấy, …. Tùy vào ngũ hành của từng năm gia chủ nên lựa chọn màu sắc của các lễ vật vàng mã, mũ ông Công, … cho phù hợp. Chẳng hạn đối với năm hành kim: mũ, áo và hia cúng sẽ có màu vàng; với năm hành thủy: mũ, áo và hia cúng sẽ có màu xanh; năm hành mộc: mũ, áo và hia cúng sẽ có màu trắng; với năm hành thổ: mũ, áo và hia cúng sẽ có màu đen; đối với năm hành hỏa: mũ, áo và hia cúng sẽ có màu đỏ.
Năm 2023 là năm thuộc hành kim, nên gia chủ hãy chọn đồ cúng có màu vàng để thu hút nhiều may mắn, tài lộc cho gia đình.
– Cá chép: Nhắc tới ông Công ông Táo là không thể thiếu cá chép, cá chép là biểu tượng cho phương tiện di chuyển của ông Công ông Táo khi bay về trời hay dân gian còn gọi là “Cá chép hóa rồng”. Ở miền bắc thường sử dụng cá chép sống thả vào bát dâng thắp hương, còn miền nam lại thường sử dụng cá chép giấy để cúng. Khi chọn cá chép sống cần lưu ý: Cá chép cúng thường là cá chép có màu đỏ, ưu tiên những chú cá khỏe mạnh tức là khi chạm tay vào nước cá đó bơi nhanh, quẩy mạnh
4. Những điều kiêng kỵ khi cúng ông Công ông Táo:
– Cúng ông Công ông Táo là phong tục truyền thống tốt đẹp của người Việt vào những dịp cuối năm với quan niệm vào ngày này ông Công ông Táo trở về chầu trời báo cáo tình hình một năm vừa qua của gia chủ nên gia chủ thành tâm cúng bái để ông Công ông Táo xin Ngọc Hoàng, đấng bề trên xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ và phù hộ phước lộc, bình an tới cho gia chủ. Chính vì vậy, ngày lễ này rất thiêng liêng mà gia chủ cần hết sức lưu ý những điều cấm kỵ sau đây để tiến hành nghi lễ một cách thuận lợi nhất.
– Gia chủ khi chuẩn bị lễ vật cúng và khi đọc văn cúng ông Công ông Táo gia chủ cần phải đảm bảo sạch sẽ, ăn mặc nghiêm túc, kín đáo, lịch sự, thể hiện sự tôn trọng, trang nghiêm của gia chủ với các đấng quân thần. Lưu ý, khi gia chủ đọc văn cúng cần đọc to, rõ ràng, rành mạch, thể hiện sự thành tâm, nghiêm túc.
– Thời điểm thích hợp cúng ông Công ông Táo có thể tiến hành lễ là từ tối ngày 22 tháng chạp âm lịch đến trước 12 giờ ngày tháng Chạp, không nên cúng sau 12h ngày 23 tháng Chạp, bởi theo quan niệm dân gian, thiên đình sẽ đóng cửa sau 12h trưa, thả cá sau 12h trưa, Táo quân sẽ không kịp giờ lên cõi trên báo cáo với Ngọc Hoàng.
– Vào ngày này cần lưu ý, việc cúng đưa ông Công ông Táo trở về trời là để báo cáo việc lớn nhỏ của gia chủ với Ngọc Hoàng nên các gia đình chỉ nên khấn và cầu xin Táo Quân báo cáo điều tốt trong năm, không nói điều xấu với thiên đình cũng như không nên cầu xin sự sung túc, tài lộc.
– Không nên đặt hông nên đặt mâm cúng dưới bếp mà nên làm lễ ở ở bàn thờ gia tiên. Nhiều gia đình sai lầm khi quan niệm ông Công là vị thần thần cai quản đất đai của gia chủ, cần được cúng trên bàn thờ chính trong nhà còn ông Táo là vị thần trông coi việc bếp núc nên sẽ được cúng dưới bếp. Tuy nhiên, bếp là nơi bừa bộn, dễ bị ám mùi, mà khi cúng ông Công ông Táo cần nơi cúng trang nghiêm, sạch sẽ.