Trong từ thế kỉ VII đến cuối thế kỉ XV, văn minh Đông Nam Á đã bước vào một thời kì phát triển rực rỡ. Kể từ đó, các nền văn hóa Champa, Đại Việt và Khmer đã trở nên mạnh mẽ. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, mời các bạn tham khảo bài viết Từ thế kỉ VII đến thế kỉ XV là giai đoạn văn minh Đông Nam Á dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Từ thế kỉ VII đến thế kỉ XV là giai đoạn văn minh Đông Nam Á:
A. hình thành và bước đầu phát triển.
B. phát triển rực rỡ trên các lĩnh vực.
C. bộc lộ dấu hiệu suy sụp, khủng hoảng.
D. có sự tiếp xúc với văn minh phương Tây.
Đáp án: Chọn B
Hướng dẫn lời giải: Trong từ thế kỉ VII đến cuối thế kỉ XV, văn minh Đông Nam Á đã bước vào một thời kì phát triển rực rỡ. Kể từ đó, các nền văn hóa Champa, Đại Việt và Khmer đã trở nên mạnh mẽ và đã tạo ra một số cống hiến cho lịch sử khoa học và công nghệ của thế giới.
Trong thời kì này, các nước Đông Nam Á đã tiến bộ mạnh mẽ trong các lĩnh vực như luật pháp, khoa học, công nghệ, xã hội và kinh tế. Đặc biệt, họ đã phát triển một hệ thống hạ tầng giao thông và thương mại mạnh mẽ, giúp họ tương tác với các nước xung quanh và đẩy mạnh sự phát triển của họ.
2. Một số nét tiêu biểu trong giai đoạn văn minh Đông Nam Á:
* Nêu những nét chính trong các giai đoạn phát triển của văn minh Đông Nam Á
– Từ những thế kỉ tiếp giáp Công nguyên đến thế kỉ VII: đây là giai đoạn hình thành và bước đầu phát triển của văn minh Đông Nam Á
+ Gắn với sự hình thành và phát triển của các quốc gia đầu tiên, như Văn Lang – Âu Lạc, Phù Nam, các quốc gia ở hạ lưu sông Chao Phray-a,…
+ Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ và văn minh Trung Hoa đối với khu vực Đông Nam Á đã thể hiện rõ nét.
– Từ thế kỉ VII đến thế kỉ XV: đây là giai đoạn phát triển rực rỡ của văn minh Đông Nam Á
+ Gắn với sự hình thành và phát triển thịnh đạt của các quốc gia phong kiến
+ Các quốc gia phong kiến Đông Nam Á tiếp thu có chọn lọc những tinh hoa của văn minh Ấn Độ và văn minh Trung Hoa.
– Từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX: đây là giai đoạn văn minh Đông Nam Á có những chuyển biến quan trọng
+ Gắn với quá trình suy yếu của các vương triều phong kiến và sự xâm nhập của chủ nghĩa tư bản phương Tây
+ Văn minh Đông Nam Á có những chuyển biến quan trọng, chịu ảnh hưởng của văn minh phương Tây, đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực chính trị, văn hoá, khoa học, kĩ thuật,…
* Thành tựu tiêu biểu của văn minh Đông Nam Á:
– Tín ngưỡng: Tín ngưỡng sùng bái tự nhiên; phồn thực; thờ cúng tổ tiên.
– Tôn giáo:
+ Phổ biến các loại hình tôn giáo bản địa dựa trên tín ngưỡng vạn vật hữu linh.
+ Hin-đu giáo, Phật giáo; Hồi giáo; Thiên Chúa giáo được du nhập vào Đông Nam Á và được đông đảo nhân dân sùng mộ; tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng của các tôn giáo có sự khác nhau ở từng quốc gia.
– Chữ viết và văn học:
+ Các nước Đông Nam Á tiếp nhận nhiều chữ viết từ bên ngoài và sáng tạo thành chữ viết của mình. Ví dụ: chữ Nôm, chữ Chăm-pa cổ; chữ Khơ-me cổ…
+ Văn học dân gian và văn học chữ viết có sự phát triển đa dạng về thể loại, đề tài…
– Kiến trúc – điêu khắc của Đông Nam Á chịu sự ảnh hưởng từ nghệ thuật tạo hình của Ấn Độ nhưng vẫn mang những nét đặc sắc riêng.
* Thành tựu ấn tượng nhất:
– Em ấn tượng nhất với thành tựu về chữ viết của cư dân Đông Nam Á, vì:
+ Sự ra đời và phát triển của chữ viết thể hiện sự phát triển trình độ tư duy của cư dân
+ Nhiều cộng đồng dân cư ở Đông Nam Á đã sáng tạo ra chữ viết riêng dựa trên cơ sở tiếp thu chữ viết nước ngoài.Ví dụ: người Việt sáng tạo ra chữ Nôm trên cơ sở chữ Hán; cư dân Chăm-pa sáng tạo ra chữ Chăm-cô trên cơ sở chữ Phạn…
=> Điều này thể hiện tính dân tộc và tinh thần sáng tạo của cư dân.
+ Chữ viết ra đời là cơ sở để gìn giữ thông tin và những giá trị văn hóa khác của Đông Nam Á. Ví dụ: sử học, văn học…
+ Chữ viết cũng là cơ sở để người đời sau có thể tìm hiểu về văn minh Đông Nam Á
3. Bài tập vận dụng có đáp án:
Câu 1. Khu vực Đông Nam Á ngày nay gồm bao nhiêu quốc gia?
A. 10 quốc gia.
B. 11 quốc gia.
C. 12 quốc gia.
D. 13 quốc gia.
Câu 2. Nội dung nào sau đây phản ánh đúng vị trí địa lí của khu vực Đông Nam Á?
A. Nằm trên con đường hàng hải nối liền Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.
B. Nằm trên con đường hàng hải nối liền Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương.
C. Là cầu nối giữa vùng Địa Trung Hải và lục địa châu Á.
D. Là cầu nối giữa Đại Tây Dương và Châu Đại Dương.
Câu 3. Đa số các quốc gia Đông Nam Á chịu ảnh hưởng của khí hậu nào?
A. Ôn đới gió mùa.
B. Hàn đới.
C. Nhiệt đới gió mùa.
D. Cận nhiệt đới.
Đáp án đúng là: C
Đa số các quốc gia Đông Nam Á chịu ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới gió mùa.
Câu 4. Quốc gia nào trong khu vực Đông Nam Á không tiếp giáp biển?
A. Cam-pu-chia.
B. Thái Lan.
C. Mi-an-ma.
D. Lào.
Đáp án đúng là: D
Hầu hết các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á đều giáp biển, trừ Lào.
Câu 5. Trước khi tiếp xúc với văn minh Ấn Độ và Trung Hoa, nền văn minh bản địa được hình thành ở khu vực Đông Nam Á là
A. văn minh nông nghiệp lúa nước.
B. văn minh thương nghiệp đường biển.
C. văn minh thương nghiệp đường bộ.
D. văn minh thủ công nghiệp đúc đồng.
Đáp án đúng là: A
Trên cơ sở điều kiện tự nhiên thuận lợi, ở khu vực Đông Nam Á đã hình thành một nền văn minh bản địa – văn minh nông nghiệp lúa nước – trước khi tiếp xúc với văn minh Ấn Độ và Trung Hoa.
Câu 6. Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng vai trò của biển đối với các quốc gia Đông Nam Á?
A. Đem lại nguồn tài nguyên phong phú.
B. Là đường giao thương với bên ngoài.
C. Góp phần làm cho khí hậu trở nên ôn hòa.
D. Là nguồn nước tưới tiêu trong nông nghiệp.
Đáp án đúng là: D
Vai trò của biển đối với các quốc gia Đông Nam Á:
– Đem lại nguồn tài nguyên phong phú: hải sản, khoáng sản,…
– Là đường giao thương của các nước trong khu vực, cũng như kết nối Đông Nam Á với các tuyến đường biển quốc tế.
– Giúp khí hậu trở nên ôn hòa, đem lại lượng mưa lớn, thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp.
Biển không phải là nguồn nước tưới tiêu trong nông nghiệp.
Câu 7. Con sông nào sau đây không chảy qua khu vực Đông Nam Á?
A. Sông Mê Công.
B. Sông Chao Phray-a.
C. Sông I-ra-oa-đi.
D. Sông Hoàng Hà.
Đáp án đúng là: D
Quan sát hình 1 – Trang 77 SGK, ta thấy các con sông Mê Công, Chao Phray-a và I-ra-oa-đi chảy qua khu vực Đông Nam Á.
Hoàng Hà là con sông lớn ở miền Bắc Trung Quốc, không chảy qua khu vực Đông Nam Á.
Câu 8. Sự đa dạng về cư dân, tộc người tác động như thế nào đến văn minh Đông Nam Á thời kì cổ – trung đại?
A. Giúp văn minh Đông Nam Á phát triển thống nhất.
B. Tạo nên sự tương đồng trong văn hóa các nước.
C. Góp phần làm phong phú văn minh Đông Nam Á.
D. Gây nên sự chia rẽ trong văn hóa Đông Nam Á.
Đáp án đúng là: C
Sự đa dạng về cư dân, tộc người ở Đông Nam Á đã góp phần sáng tạo nên nền văn minh bản địa với những sắc thái địa phương phong phú.
Câu 9. Tổ chức xã hội phổ biến ở Đông Nam Á thời kì cổ – trung đại là
A. làng.
B. quốc gia.
C. tỉnh.
D. huyện.
Đáp án đúng là: A
Trong quá trình sinh sống, cư dân Đông Nam Á quần tụ với nhau trên một địa bàn nhất định, hình thành những tổ chức xã hội đầu tiên. Trong đó, làng là tổ chức xã hội phổ biến ở Đông Nam Á (với tên gọi khác nhau ở các vùng).
Câu 10. Văn minh Đông Nam Á thời kì cổ – trung đại chịu ảnh hưởng sâu sắc của những nền văn minh nào sau đây?
A. Văn minh Ai Cập và Lưỡng Hà.
B. Văn minh Tây Âu và Ấn Độ.
C. Văn minh Ấn Độ và Trung Hoa.
D. Văn minh Lưỡng Hà và A-rập.
Đáp án đúng là: C
Trên cơ sở nền văn minh bản địa, cư dân Đông Nam Á tiếp thu ảnh hưởng của các nền văn minh khác như: Ấn Độ, Trung Hoa, phương Tây,… trong đó, văn minh Ấn Độ và Trung Hoa có ảnh hưởng sớm và sâu sắc.
Câu 11. Những tôn giáo lớn nào sau đây của Ấn Độ được du nhập vào Đông Nam Á từ những thế kỉ đầu Công nguyên?
A. Hồi giáo, Phật giáo.
B. Cơ Đốc giáo, Hồi giáo.
C. Nho giáo, Đạo giáo.
D. Phật giáo, Hin-đu giáo.
Đáp án đúng là: D
Từ những thế kỉ đầu Công nguyên, các tôn giáo lớn từ Ấn Độ như Phật giáo, Hin-đu giáo đã du nhập vào Đông Nam Á, trong đó Phật giáo ảnh hưởng lớn tới đời sống văn hóa, tinh thần của các dân tộc.
Câu 12. Văn minh Ấn Độ được du nhập vào Đông Nam Á chủ yếu qua con đường nào?
A. Buôn bán đường bộ.
B. Buôn bán đường biển.
C. Truyền bá tôn giáo.
D. Chiến tranh xâm lược.
Đáp án đúng là: B
Đông Nam Á tiếp thu có chọn lọc những ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ thông qua quá trình tiếp xúc, giao thương, chủ yếu là qua con đường buôn bán bằng đường biển.
Câu 13. Quốc gia Đông Nam Á nào sau đây chịu ảnh hưởng sâu sắc của văn minh Trung Hoa?
A. Cam-pu-chia.
B. Thái Lan.
C. In-đô-nê-xi-a.
D. Việt Nam.
Đáp án đúng là: D
Do vị trí liền kề, việc tiếp xúc, giao thương giữa Trung Quốc với Đông Nam Á diễn ra từ rất sớm, đặc biệt là thông qua quá trình các triều đại phong kiến Trung Quốc xâm lược, thống trị các nước láng giềng. Văn minh Trung Hoa ảnh hưởng đến một số quốc gia Đông Nam Á trên nhiều lĩnh vực, ở mức độ khác nhau, trong đó Việt Nam chịu ảnh hưởng nhiều hơn.
Câu 14. Tôn giáo nào sau đây của Trung Quốc được du nhập vào Việt Nam từ thời Bắc thuộc?
A. Bà-la-môn giáo.
B. Nho giáo.
C. Hồi giáo.
D. Ki-tô giáo.
Đáp án đúng là: B
Nho giáo của Trung Quốc du nhập vào Việt Nam từ thời Bắc thuộc.
Câu 15. Việc tiếp thu văn minh Ấn Độ và văn minh Trung Hoa có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của văn minh Đông Nam Á thời kì cổ – trung đại?
A. Góp phần làm phong phú văn minh Đông Nam Á thời kì cổ – trung đại.
B. Xóa bỏ nền văn minh cũ, hình thành nền văn minh mới ở Đông Nam Á.
C. Góp phần giữ vững mọi yếu tố truyền thống của văn minh Đông Nam Á.
D. Xây dựng nền văn minh phụ thuộc vào văn minh Ấn Độ và Trung Hoa.
Đáp án đúng là: A
Việc tiếp thu văn minh Ấn Độ và văn minh Trung Hoa đã góp phần củng cố nền văn hóa truyền thống và làm phong phú văn minh Đông Nam Á thời kì cổ – trung đại.
THAM KHẢO THÊM:
