Tiền đình chỉ lưu hành là gì? Một số đồng tiền đã hết giá trị lưu hành tại Việt Nam? Quy định về các loại đồng tiền đã đình chỉ lưu hành?
Trong cuộc sống hiện nay của mỗi cá nhân, tổ chức thì một trong những vật không thể thiếu và gắn liền với những đối tường này là tiền. Theo như nhận định của tác giả thì đối với những cá nhân, tổ chức này mỗi ngày mối giới khi xảy ra hoạt động nào đó thì đang thực hiện các hành vi tiêu tiền . Do đó, tiền được xác định là một trong các vật bất ly thân mà không thể thiếu được. Tiền dược biết đến là loại vật có giá trị và dùng để thực hiện các hoạt động lưu thông và trao đổi buôn bán trên thị trường.
Cho đến hiện nay thì đồng tiền của Việt Nam đã trải qua rất nhiều sự thay đổi về chất liệu tiền và hình ảnh hoa văn được in trên tiền cho đến bây giờ để có những đồng tiền ổn định như hiện bây gờ chúng ta đang sử dụng. Đồng thời thì với xã hội hiện đại ngay nay thì tiền được xác định là một trong những vật không thiếu được để duy trì cuộc sống háng ngày. Do đó, trải qua quá trình hình thành và phát triển , từ những đồng xu đầu tiên đến những loại tiền giấy cotton hay cao hơn là loại tiền polymer thì đều có những chuyển biến rõ rệt. Bên cạnh đó thì còn có những loại tiền được pháp luật Việt nam hiện hành quy định phải đình chỉ lưu hành.:
Cơ sở pháp lý:
– Thông báo số 6099/NHNN-PHKQ về việc đình chỉ lưu hành tiền cotton loại 50.000 đồng và 100.000 đồng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành.
– Thông báo 293/TB-NHNN đình chỉ lưu hành tiền cotton loại 10.000 và 20.000 đồng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành
Mục lục bài viết
1. Tiền đình chỉ lưu hành là gì?
Trên cơ sở quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành thì tiền còn được xác định là vật ngang giá chung có tính thanh khoản cao nhất dùng để trao đổi lấy hàng hóa và dịch vụ nhằm thỏa mãn bản thân và mang tính dễ thu nhận vấn đề này được hiểu theo một cách đơn giản nhất nghĩa là mọi người đều sẵn sàng chấp nhận sử dụng và thường được Nhà nước phát hành bảo đảm giá trị bởi các tài sản khác như vàng, kim loại quý, trái phiếu, ngoại tệ hoặc tiền này còn được như một thuật toán mã hóa trên một mạng máy tính hiện nay rất phổ thông để nhằm mục đích đảm bảo phát hành như Bitcoin, Ethereum.
Đồng thời, tiền còn được biết đến là một chuẩn mực chung để có thể so sánh giá trị của các hàng hóa và dịch vụ. Các cá nhân, tổ chức thông qua việc chứng thực các giá trị này dưới dạng của một vật cụ thể hay dưới dạng văn bản mà hình thành một phương tiện thanh toán được một cộng đồng công nhận trong một vùng phổ biến nhất định. Một phương tiện thanh toán trên nguyên tắc là dùng để trả nợ. Khi là một phương tiện thanh toán tiền là phương tiện trao đổi chuyển tiếp vì hàng hóa hay dịch vụ không thể trao đổi trực tiếp cho nhau được.
Như chúng ta được biết thì loại hình tiền tệ được các chủ thể trong xã hội dùng với mục đích để trao đổi một loại hàng hóa hay loại dịch vụ bất kỳ nào đó mà tiền có thể đem ra trao đổi được trong quá trình thỏa thuận trao đổi buôn bán của các bên. Ngoài ra, tiền tệ còn được nhận định và biết đến là một loại tiền nào đó dưới góc độ pháp lý hiện hành và sự lưu thông tiền tệ trong thời buổi kinh tế thị trường hiện nay, đang được sử dụng, lưu hành trong một đất nước hay một nền kinh tế trên thế giới. Các loại tiền tệ trên mỗi quốc gia, được làm từ những vật liệu khác nhau như kim loại, giấy hay polime.
Tất cả các nước trên thế giới và trong đó có cả Việt Nam thì đều có một điểm chung là tiền tệ thường được ban hành và sử dụng rộng rãi trong toàn dân. Và tiền tệ được ban hành và sử dụng rộng rãi những nó đều chịu sự quản lý của một cơ quan quản lý của khu vực, liên minh hoặc quốc gia. Điều này cũng mang một ý nghĩa to lớn, tức là giá trị của từng đồng tiền không phải do vật liệu làm ra. Mà phụ thuộc vào nền kinh tế của mỗi quốc gia hoặc tổ chức ban hành. Do đó, khái niệm về loại tiền đình chỉ lưu hành được hiểu theo một cách đơn giản nhất đó: ” tiền đình chỉ lưu hành là các loại tiền không còn giá trị lưu hành theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Ngân hàng nhà nước tổ chức thu hồi các loại tiền đình chỉ lưu hành theo quy định. Các loại tiền thu hồi được đổi lấy các loại tiền khác với giá trị tương đương trong thời hạn do Ngân hàng Nhà nước quy định. Sau thời hạn thu hồi, các loại tiền thuộc diện thu hồi không còn giá trị lưu hành”.
Trong quá trình hình thành dụng nước và giữ nước ở Việt Nam thì nước ta đã có rất nhiều loại tiền ở mỗi giai đoạn và mỗi thời kỳ khác nhau. Cũng chính vì thế mà có các loại tiền đã và đang được sử dụng ở Việt Nam bao gồm:
– Đồng tiền giấy ” Thông báo hội sao”
– Đồng tiền giấy ” Đồng dương”
– Đồng tiền ” Giấy bạc Cụ Hồ”
– Đồng tiền giấy Ngân hàng quốc gia
– Tiền Ngân hàng Việt Nam (còn gọi là tiền giải phóng)
– Tiền đồng 1985
– Tiền giấy Việt Nam từ năm 1990
Đối với những loại tiền không được tiếp tục lưu hành mà thay bằng loại tiền mới thì về nguyên tắc, việc đình chỉ lưu hành đồng tiền phải có quyết định của Thủ tướng và Ngân hàng nhà nước phải thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về chủ trương, thời hạn thu hồi tiền đình chỉ lưu hành thống nhất trong cả nước. Bởi vì sao mà lại được nhận định dựa trên nguyên tắc này là do tiền do Nhà nước ban hành những lại được sử dụng rộng rãi trong toàn thể nhân dân nên việc đình chỉ sử dụng tiền cũng cần phải thực hiện việc thông báo này cho toàn dân được biết. Lộ trình thay thế những đồng tiền cotton còn lại, vì thế phải đợi quyết định của Thủ tướng.
2. Một số đồng tiền đã hết giá trị lưu hành tại Việt Nam:
Trên cơ sở quy định quy định của pháp luật Việt Nam về sự thay đổi tiền tệ trong quá trình in ấn và lưu thông tiền tệ ở Việt Nam sao cho phù hợp với nhu cầu và nền kinh tế của đất nước thì pháp luật Việt Nam hiện hành đã đưa ra các quy định về việc thu hồi một số đồng tiền đã hết giá trị lưu hành. Do đó, một số đồng tiền đã hết giá trị lưu hành tại Việt Nam bao gồm:
Thứ nhất, tiền cotton loại 50.000 đồng và 100.000 đồng (hết giá trị lưu hành kể từ ngày 01/9/2007 theo thông báo số 6099/NHNN-PHKQ ngày 07/6/2007 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam).
Việc thu hồi hai đồng tiền này đã nằm trong lộ trình lập sẵn kể từ khi chúng ta đưa tiền giấy polymer vào lưu thông cách đây gần ba năm rưỡi. Thống kê trên sổ sách của chúng tôi cho thấy về cơ bản, lượng hai loại tiền này đã không còn đáng kể trong lưu thông. Từ tháng 7-2005, NHNN đã yêu cầu các tổ chức tín dụng thu hồi bằng cách không chi ra cho khách hàng hai loại tiền này và thay vào đó là tiền polymer. Cũng bởi vì số lượng còn rất ít nên việc đình chỉ lưu hành sẽ không ảnh hưởng gì đến hoạt động thanh toán của các ngân hàng.
Từ thời điểm ngày 01/9/2007, các tổ chức và cá nhân có các đồng tiền này được đổi ngang giá trị ra các loại tiền do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành tại Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố, Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức tín dụng và Kho bạc Nhà nước.
Thứ hai, tiền cotton loại 10.000 đồng và 20.000 đồng (hết giá trị lưu hành trên lãnh thổ Việt Nam kể từ ngày 01/01/2013 theo thông báo số 293/TB-NHNN ngày 28/9/2012 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Từ thời điểm ngày 01/01/2013, các tổ chức và cá nhân có các đồng tiền này được đổi ngang giá trị sang các loại tiền đang lưu hành do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành tại Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, chi nhánh Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và Kho bạc Nhà nước tại các tỉnh, thành phố.
Cơ quan phát hành tiền cùng với Nhà nước thì không phải cơ quan nào khác mà đó chính là Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là cơ quan ngang bộ của Chính phủ, là Ngân hàng trung ương của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Theo dó thì Ngân hàng Nhà nước thực hiện chức năng quản lí nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối; thực hiện chức năng Ngân hàng trung ương về phát hành tiền, ngân hàng của các tổ chức tín dụng và cung ứng dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ.
Đối với những hoạt động của Ngân hàng Nhà nước nhằm ổn định giá trị đồng tiền. đồng thời hoạt động của Ngân hàng Nhà nước nhằm bảo đảm sự an toàn hoạt động ngân hàng và hệ thống các tổ chức tín dụng và hoạt động này còn nhằm mục đích bảo đảm sự an toàn, hiệu quả của hệ thống thanh toán quốc gia. Không những tế mà việc ban hành góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
