Thâm hụt là gì? Đặc điểm, nội dung và các loại thâm hụt

1. Khái niệm và đặc điểm của thâm hụt là gì?

Về mặt tài chính, thâm hụt xảy ra khi chi phí vượt quá doanh thu, nhập khẩu vượt xuất khẩu, hoặc nợ phải trả vượt quá tài sản. Thâm hụt đồng nghĩa với thiếu hụt hoặc thua lỗ và ngược lại với thặng dư. Thâm hụt có thể xảy ra khi chính phủ, công ty hoặc cá nhân chi tiêu nhiều hơn số tiền họ nhận được trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm.

Từ khái niệm trên, có thể đưa ra các đặc điểm của thâm hụt trong tài chính như sau:

– Một là, Thâm hụt xảy ra khi chi phí vượt quá doanh thu, nhập khẩu vượt quá xuất khẩu, hoặc nợ phải trả vượt quá tài sản trong một năm cụ thể.

– Hai là, Các chính phủ và doanh nghiệp đôi khi cố tình thâm hụt để kích thích nền kinh tế trong thời kỳ suy thoái hoặc để thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai.

– Ba là, Hai loại thâm hụt chính mà các quốc gia phải gánh chịu là thâm hụt ngân sách và thâm hụt thương mại.

Thâm hụt ngân sách liên bang ngày nay ở Hoa Kỳ. Vào tháng 9 năm 2020, Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) dự kiến ​​thâm hụt ngân sách liên bang là 3,3 nghìn tỷ đô la cho năm 2020, cao hơn gấp ba lần thâm hụt cho năm 2019. Sự gia tăng này, CBO giải thích, “phần lớn là kết quả của sự gián đoạn kinh tế gây ra vào năm 2020. đại dịch coronavirus và việc ban hành luật pháp để ứng phó. “

CBO nói thêm rằng thâm hụt ngân sách 3,3 nghìn tỷ USD sẽ bằng 16% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của đất nước, khiến nước này trở thành mức thâm hụt hàng năm lớn nhất kể từ năm 1945, năm cuối cùng của Thế chiến thứ hai.

Về nợ quốc gia, CBO dự kiến ​​rằng vào cuối năm 2020, nợ liên bang do công chúng nắm giữ (chứ không phải chính phủ) sẽ đạt 98% GDP, so với 79% vào cuối năm 2019. Đối mục đích so sánh, trước khi bắt đầu cuộc Đại suy thoái năm 2007, nó ở mức 35% GDP.  Tại thời điểm này, CBO cũng dự đoán rằng nợ sẽ đạt 107% GDP vào năm 2023, mức cao nhất trong lịch sử quốc gia.

Các doanh nghiệp có thể điều hành thâm hụt ngân sách để tối đa hóa cơ hội thu nhập trong tương lai, chẳng hạn như giữ nhân viên trong những tháng thấp điểm để đảm bảo lực lượng lao động đầy đủ trong thời gian bận rộn hơn. Ngoài ra, một số chính phủ có thể bị thâm hụt để tài trợ cho các dự án công cộng và duy trì các chương trình cho công dân của họ. Trong thời kì suy thoái, chính phủ có thể cố tình thâm hụt bằng cách giảm các nguồn thu nhập (chẳng hạn như thuế), trong khi duy trì hoặc thậm chí tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng, để cung cấp việc làm và thu nhập. Theo lí thuyết, những biện pháp này sẽ thúc đẩy sức mua của cộng đồng, kích thích nền kinh tế phát triển.

2. Nội dung của thâm hụt:

Cho dù tình huống là cá nhân, doanh nghiệp hay chính phủ, thâm hụt sẽ làm giảm bất kỳ thặng dư hiện tại nào hoặc tăng thêm bất kỳ khoản nợ hiện có nào. Vì lý do đó, nhiều người cho rằng thâm hụt không bền vững trong dài hạn.

Mặt khác, nhà kinh tế học nổi tiếng người Anh John Maynard Keynes cho rằng thâm hụt tài chính cho phép các chính phủ mua hàng hóa và dịch vụ có thể giúp kích thích nền kinh tế của họ – thâm hụt trở thành một công cụ hữu ích để đưa các quốc gia thoát khỏi suy thoái. Những người ủng hộ thâm hụt thương mại nói rằng chúng cho phép các quốc gia thu được nhiều hàng hóa hơn mức sản xuất của họ – ít nhất là trong một khoảng thời gian – và cũng có thể thúc đẩy các ngành công nghiệp trong nước của họ trở nên cạnh tranh hơn trên toàn cầu.

Tuy nhiên, những người phản đối thâm hụt thương mại lại cho rằng họ cung cấp công ăn việc làm cho nước ngoài thay vì tạo ra chúng ở trong nước, gây tổn hại cho nền kinh tế trong nước và người dân. Ngoài ra, nhiều ý kiến ​​cho rằng các chính phủ không nên thâm hụt tài khóa thường xuyên vì chi phí trả nợ sử dụng hết các nguồn lực mà chính phủ có thể triển khai theo những cách hiệu quả hơn, chẳng hạn như cung cấp giáo dục, nhà ở hoặc cơ sở hạ tầng công cộng.

3. Rủi ro và lợi ích của việc thâm hụt:

Thâm hụt không phải lúc nào cũng không cố ý hoặc là dấu hiệu của một chính phủ hoặc doanh nghiệp đang gặp khó khăn về tài chính. Các doanh nghiệp có thể cố tình gây thâm hụt ngân sách để tối đa hóa cơ hội kiếm tiền trong tương lai – chẳng hạn như giữ chân nhân viên trong những tháng chậm chạp để đảm bảo cho mình một lực lượng lao động thích hợp trong thời gian bận rộn hơn. Ngoài ra, một số chính phủ thâm hụt để tài trợ cho các dự án công cộng lớn hoặc duy trì các chương trình cho công dân của họ.

Trong thời kỳ suy thoái, chính phủ có thể thâm hụt có chủ ý bằng cách giảm các nguồn thu của mình, chẳng hạn như thuế, trong khi vẫn duy trì hoặc thậm chí tăng chi tiêu – chẳng hạn cho cơ sở hạ tầng – để cung cấp việc làm và thu nhập. Lý thuyết là những biện pháp này sẽ thúc đẩy sức mua của công chúng và cuối cùng là kích thích nền kinh tế.

Nhưng thâm hụt cũng mang theo rủi ro. Đối với các chính phủ, tác động tiêu cực của việc thâm hụt có thể bao gồm tốc độ tăng trưởng kinh tế thấp hơn hoặc đồng nội tệ mất giá. Trong thế giới doanh nghiệp, thâm hụt quá lâu có thể làm giảm giá trị cổ phiếu của công ty hoặc thậm chí khiến công ty ngừng kinh doanh.

4. Các loại thâm hụt:

Hai loại thâm hụt chính mà một quốc gia có thể gánh chịu là thâm hụt ngân sách và thâm hụt thương mại.

– Thâm hụt ngân sách

Thâm hụt ngân sách xảy ra khi một năm chính phủ chi tiêu nhiều hơn số thu ngân sách thu được, chẳng hạn như thuế. Ví dụ đơn giản, nếu một chính phủ đạt doanh thu 10 tỷ đô la trong một năm cụ thể và chi tiêu của họ trong cùng năm là 12 tỷ đô la, thì chính phủ đó đang thâm hụt 2 tỷ đô la. Thâm hụt đó, cộng với những năm trước đó, tạo thành nợ quốc gia của đất nước.

– Thâm hụt thương mại

Thâm hụt thương mại tồn tại khi giá trị hàng hóa nhập khẩu của một quốc gia vượt quá giá trị hàng hóa xuất khẩu của quốc gia đó. Ví dụ, nếu một quốc gia nhập khẩu 3 tỷ đô la hàng hóa nhưng chỉ xuất khẩu trị giá 2 tỷ đô la, thì quốc gia đó nhập siêu 1 tỷ đô la cho năm đó. Trên thực tế, nhiều tiền rời khỏi đất nước hơn là đổ vào, điều này có thể gây ra sự sụt giảm giá trị của đồng tiền cũng như giảm việc làm.

Điều khoản thâm hụt khác

Cùng với thâm hụt ngân sách và thương mại, đây là một số điều khoản khác liên quan đến thâm hụt mà bạn có thể gặp phải:

 – Thâm hụt tài khoản vãng lai (Current account deficit) là khi một quốc gia nhập khẩu nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn xuất khẩu.

– Thâm hụt theo chu kỳ (Cyclical deficit) xảy ra khi một nền kinh tế hoạt động không tốt do chu kỳ kinh doanh đi xuống.

– Tài trợ thâm hụt (Deficit financing) đề cập đến các phương pháp mà chính phủ sử dụng để tài trợ cho thâm hụt ngân sách của họ – chẳng hạn như phát hành trái phiếu hoặc in thêm tiền.

– Thâm hụt chi tiêu (Deficit spending) là khi chính phủ chi tiêu nhiều hơn doanh thu mà họ thu được trong một thời kỳ nhất định.

– Thâm hụt tài khóa  (Fiscal deficit) xảy ra khi tổng chi tiêu của chính phủ vượt quá doanh thu mà chính phủ tạo ra, không bao gồm tiền từ việc đi vay.

– Thâm hụt thu nhập (Income deficit) là một phép đo được Cục điều tra dân số Hoa Kỳ sử dụng để phản ánh số tiền mà thu nhập của một gia đình thiếu hụt so với chuẩn nghèo.

– Thâm hụt chính (Primary deficit) là thâm hụt tài chính cho năm hiện tại trừ đi các khoản trả lãi cho các khoản vay trước đó.

– Thâm hụt doanh thu (Revenue deficit) mô tả sự thiếu hụt của tổng thu nhập so với tổng thu chi cho một chính phủ.

– Thâm hụt cơ cấu (Structural deficit) được cho là xảy ra khi một quốc gia thâm hụt ngay cả khi nền kinh tế của họ đang hoạt động hết khả năng.

– Thâm hụt kép (Twin deficit) xảy ra khi một nền kinh tế vừa thâm hụt tài khóa vừa thâm hụt tài khoản vãng lai.