Sự khác biệt giữa tỷ lệ nợ và tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu

Về bản chất, tỷ lệ nợ cho phép bạn xác định liệu công ty có thể thanh toán các khoản nợ phải trả bằng tài sản của mình hay không. Việc xác định tỷ lệ nợ đặc biệt quan trọng nếu doanh nghiệp đang hy vọng thu hút sự chú ý của người cho vay hoặc nhà đầu tư vì nhiều người thích làm việc với các công ty có mức nợ thấp hơn. Và tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu cũng giúp doanh nghiệp xem xét lại tình hình tài chính của doanh nghiệp. Vậy hai tỷ lệ này có sự khác biệt như thế nào?

1. Tỷ lệ nợ là gì?

Tỷ lệ nợ là tỷ trọng của tổng số nợ của một công ty trên tổng tài sản của nó. Tỷ lệ nợ cao cho thấy công ty đang gặp rủi ro tài chính. Điều này có thể có nghĩa là công ty sẽ không thể trả các khoản vay, nợ và các nghĩa vụ tài chính khác. Tuy nhiên, tỷ lệ nợ thấp có nghĩa là công ty có nhiều tài sản hơn nợ phải trả. Nói cách khác, tài sản của công ty  được tài trợ bằng vốn chủ sở hữu thay vì vốn vay.

Tính toán tỷ lệ nợ của công ty là một bước quan trọng để xác định xem doanh nghiệp có phải đối mặt với rủi ro tài chính hay không. Khi tính toán, hãy tham khảo bảng cân đối kế toán của công ty. Hãy nhớ rằng, việc tính toán tỷ lệ nợ phụ thuộc vào loại tỷ lệ và thông tin doanh nghiệp đang làm việc. Dưới đây là các bước để tính hệ số nợ chung:

B1. Xác định tổng nợ phải trả của doanh nghiệp

Tổng nợ phải trả của công ty là tổng các khoản nợ và các nghĩa vụ tài chính khác của công ty. Nó là sự kết hợp của cả nợ ngắn hạn và nợ dài hạn. Tìm con số này để bắt đầu quá trình tính toán tỷ lệ nợ. Có thể tìm thấy số tiền này được liệt kê trên báo cáo tài chính của công ty. Ví dụ về tổng nợ phải trả bao gồm hóa đơn điện nước, nợ thẻ tín dụng, tiền lương phải trả hoặc các khoản nợ phải trả. Phần lớn, đó là số tiền mà công ty nợ tại một thời điểm nhất định.

B2. Xác định tổng tài sản của doanh nghiệp

Theo nghĩa kinh doanh, “tổng tài sản” là tổng số tài sản thuộc sở hữu của công ty. Trong khi tài sản giữ giá trị, chúng cũng có khả năng mất giá theo thời gian. Tìm con số này trong hồ sơ kế toán và bảng cân đối kế toán của công ty. Ví dụ về tổng tài sản bao gồm hàng tồn kho, hàng hóa hoặc các khoản phải thu. Họ là các thực thể mà công ty có quyền sở hữu.

B3. Tính hệ số nợ

Khi đã tìm thấy cả tổng nợ và tổng tài sản, bước tiếp theo đó chính là tính toán tỷ lệ nợ của doanh nghiệp. Để tính toán tỷ lệ nợ trên tài sản, hãy chia tổng số nợ của doanh nghiệp cho tổng tài sản của doanh nghiệp. 

Điều quan trọng cần lưu ý là tỷ lệ nợ của bạn thấp hay cao phụ thuộc vào ngành cụ thể của doanh nghiệp. Tuy nhiên, tỷ lệ nợ lớn hơn một cho thấy một tương lai tài chính rủi ro hơn, trong khi tỷ lệ nợ thấp hơn, thường là khoảng 0,5, cho thấy doanh nghiệp có nền tảng tài chính tốt và có tiềm năng trường tồn.

2. Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu là gì?

Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu còn được viết tắt là tỷ lệ D/E. Tỷ lệ D / E là một công thức đơn giản lấy tổng nợ phải trả của công ty (công ty mắc / nợ) và chia chúng cho tổng vốn cổ đông (công ty sở hữu / tài sản). Nó là thước đo mức độ tài trợ của một doanh nghiệp thông qua việc đi vay, trái ngược với các quỹ thuộc sở hữu toàn bộ. Thật kỳ lạ, tỷ lệ D / E không bao giờ được trình bày dưới dạng tỷ lệ phần trăm.

Tỷ lệ nợ / vốn chủ sở hữu được tính bằng nợ dài hạn chia cho vốn chủ sở hữu của cổ đông phổ thông. Thông thường, dữ liệu từ năm tài chính trước được sử dụng trong tính toán. 

Nếu tỷ lệ này lớn hơn 1, điều đó có nghĩa là phần lớn tài sản của công ty được tài trợ thông qua nợ. Mặt khác, nếu tỷ số này nhỏ hơn 1, tài sản chủ yếu được tài trợ thông qua vốn chủ sở hữu.

Tỷ lệ nợ / vốn chủ sở hữu cao nói chung có nghĩa là một công ty đã tích cực tài trợ cho sự tăng trưởng của mình bằng nợ. Điều này có thể dẫn đến thu nhập không ổn định do chi phí lãi vay tăng thêm. Nếu một công ty sử dụng nhiều nợ để tài trợ cho các hoạt động gia tăng (nợ trên vốn chủ sở hữu cao), thì công ty đó có thể tạo ra nhiều thu nhập hơn mức bình thường nếu không có nguồn tài chính bên ngoài này.

Nếu thu nhập tăng nhiều hơn chi phí nợ (lãi vay), thì các cổ đông sẽ được hưởng lợi do thu nhập được phân bổ nhiều hơn cho cùng một số lượng cổ đông. Tuy nhiên, mặt trái của nó là tình huống mà chi phí vay nợ cao hơn lợi nhuận mà công ty tạo ra từ khoản nợ thông qua các hoạt động đầu tư và kinh doanh. Do đó, nó có thể trở nên quá nhiều đối với công ty để xử lý. Điều này có thể dẫn đến phá sản, khiến các cổ đông không còn gì cả.

Tỷ lệ nợ / vốn chủ sở hữu cũng phụ thuộc vào ngành mà công ty hoạt động. Ví dụ, các ngành thâm dụng vốn như sản xuất ô tô có xu hướng có tỷ lệ nợ / vốn chủ sở hữu cao, trong khi những ngành không thâm dụng vốn như các công ty máy tính cá nhân thường có tỷ lệ này thấp.

Mặc dù có các tham số, tỷ lệ D / E tốt có thể khác nhau giữa các ngành. Nói chung, tỷ lệ D / E “hợp lý”, ví dụ: không quá thấp và không quá cao là nơi bạn muốn. Người cho vay xem xét toàn bộ bảng cân đối của công ty để xác định mức độ tín nhiệm tổng thể.

Tỷ lệ D / E cao hơn có thể không phải lúc nào cũng là một chỉ báo về rủi ro cao. Tỷ lệ D / E cao trong một ngành có thể đơn giản có nghĩa là một công ty đang sử dụng vốn nợ để phát triển kinh doanh.

Nợ không phải lúc nào cũng xấu. Các nhà đầu tư và nhà phân tích thích nó khi một công ty sử dụng nợ một cách khôn ngoan. Các ngành như vận tải và tiện ích có xu hướng mang lại tỷ lệ D / E cao hơn do đầu tư vào các dự án vốn lớn.

Hơn nữa, các ngân hàng và những người cho vay khác thấy rằng những tỷ lệ này cao hơn có thể chấp nhận được đối với một doanh nghiệp có dòng tiền ổn định – nhưng không phải đối với một doanh nghiệp đang suy giảm tài chính.

3. Sự khác biệt giữa tỷ lệ nợ và tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu: 

Sự khác biệt cơ bản nhất giữa tỷ lệ nợ và tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu đó chính là nền tảng đo lường. Khi tỷ lệ nợ đo lường tổng nợ của công ty trên tổng tài sản của công ty. Còn tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu được đo tường trên tổng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp. Hay nói cách khác, sự khác biệt cơ bản giữa tỷ số nợ và tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu là trong khi tỷ số nợ đo lường số nợ như một tỷ trọng tài sản, tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu tính toán một công ty có bao nhiêu nợ so với vốn do các cổ đông cung cấp.

Về lẽ đương nhiên, thì khi nền tảng đo lường khác nhau thì kết quả của hai tỷ lệ là khác nhau. Thêm nữa, chúng ta dễ dàng nhận thẩy, tổng tài sản của doanh nghiệp luôn luôn lớn hơn tổng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp, nên do đó, thông thường thì tỷ lệ nợ sẽ nhỏ hơn tỷ lệ vốn chủ sở hữu. 

Từ việc nền tảng đo lường của hai tỷ lệ là khác nhau thì công thức tính toán của hai tỷ lệ cũng là khác nhau, và việc sử dụng hai tỷ lệ này cũng được sử dụng trong các trường hợp khác nhau. Tỷ lệ nợ là tỷ lệ tài chính thể hiện mức độ mà một tổ chức đã sử dụng nợ (trái ngược với vốn chủ sở hữu) để tài trợ cho tài sản của mình bằng cách tính tỷ lệ tài sản của đơn vị được tài trợ thông qua nợ. Các chủ nợ sử dụng tỷ lệ nợ để xác định mức nợ hiện có và khả năng trả nợ của một công ty trước khi gia hạn bất kỳ khoản vay bổ sung nào. Đòn bẩy cao có thể làm cho việc vay khó khăn hơn và tốn kém hơn. Các nhà đầu tư sử dụng tỷ số này để đánh giá khả năng hoàn vốn đầu tư của họ bằng cách đánh giá khả năng thanh toán của một công ty để đáp ứng các nghĩa vụ nợ hiện tại và trong tương lai. Cổ đông đặc biệt có thể lo ngại rằng gánh nặng lãi suất có thể đe dọa cổ tức của họ. Ban Giám đốc quan tâm đến rủi ro tài chính và hoạt động của công ty liên quan đến khả năng vay nợ thấp và tính linh hoạt tài chính do hệ quả của đòn bẩy tài chính cao.

Tỷ lệ D / E thường được sử dụng trong tài chính doanh nghiệp, để ước tính mức độ mà một công ty đang vay nợ để làm đòn bẩy tài sản của mình.

Tuy nhiên, tỷ lệ D / E đôi khi có thể được áp dụng cho tài chính cá nhân, nơi nó được gọi là Tỷ lệ nợ cá nhân trên vốn chủ sở hữu. Tỷ lệ D / E Cá nhân được tính bằng cách chia tổng nợ cá nhân của một cá nhân cho vốn chủ sở hữu cá nhân của họ. Con số vốn chủ sở hữu cá nhân có thể được tính bằng cách trừ đi các khoản nợ phải trả trong tổng tài sản cá nhân. Tương tự như tỷ lệ D / E cho các công ty, tỷ lệ D / E cá nhân cũng được sử dụng để đánh giá rủi ro tài chính cá nhân thông qua đòn bẩy hiện có.