Có khá nhiều người hiện nay vẫn chưa hiểu kỹ về thuật ngữ room trong chứng khoán, thậm chí có thể hiểu lầm khái niệm về room trong chứng khoán và cho rằng đây chỉ những phòng room chứng khoán đưa tin được các môi giới chứng khoán tạo ra. Vậy room chứng khoán là gì? Mục đích quy định room chứng khoán?
Mục lục bài viết
1. Room chứng khoán là gì?
Chứng khoán được biết đến là một bằng chứng xác nhận sự sở hữu hợp pháp của chủ thể là người sở hữu đó với tài sản hoặc phần vốn của công ty hay tổ chức đã phát hành. Chứng khoán trên thực tế cũng có thể là hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hay dữ liệu điện tử.
Chứng khoán theo quy định của pháp luật nước ta sẽ bao gồm các loại như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ,… Chứng khoán hiện cũng được coi là một phương tiện hàng hóa trừu tượng có thể thỏa thuận và chứng khoán cũng sẽ có thể thay thế được, đại diện cho một giá trị tài chính.
Room chứng khoán, hay cột room trong bảng giá chứng khoán là tỷ lệ (%) cổ phiếu mà các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài được phép sở hữu tại thị trường chứng khoán Việt Nam.
Các chủ thể là những nhà đầu tư này chỉ được phép mua số cổ phiếu đã phát hành tối đa theo tỷ lệ % được quy định. Cụ thể như sau:
– Tỷ lệ sở hữu của khối ngoại trong lĩnh vực ngân hàng là 30%.
– Tỷ lệ sở hữu của khối ngoại đối với các ngành khác là 49%.
Room chứng khoán sẽ thể hiện % sở hữu chứng khoán của khối ngoại.
Room trên bảng chứng khoán bao gồm 3 cột, cụ thể như sau:
– Cột room mua là số cổ phiếu được mua từ các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài.
– Cột room bán là số cổ phiếu được bán ra từ các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài.
– Cột room còn lại: theo quy định thì các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài chỉ được phép sở hữu tối đa 49% cổ phần. Cũng chính bởi vì nguyên nhân đó mà cột này thể hiện tỷ lệ cổ phiếu còn lại mà các nhà đầu tư nước ngoài có thể mua được.
2. Tác dụng của cột room trong chứng khoán:
Các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài chỉ được mua một khoản cổ phiếu nhất định.
Các thông tin biểu thị trên bảng giá chứng khoán thể hiện mức cổ phiếu mà các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài được phép mua tại thị trường chứng khoán Việt Nam. Việc quy định cụ thể số lượng room có hạn trong chứng khoán nhằm mục đích chính đó chính là để tránh trường hợp các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm thị trường, các doanh nghiệp Việt Nam.
Số lượng room được phát hành giới hạn nên khi các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài mua hết số cổ phiếu trên thì sẽ không được phép mua thêm. Khi tình trạng cạn room xảy ra sẽ khiến cho thanh khoản cũng như biến động giá cổ phiếu giảm mạnh. Nguyên nhân bởi sức mua từ các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài bị giảm, lúc này chỉ trông chờ vào các chủ thể là những nhà đầu tư trong nước mà thôi.
Chứng khoán hết room là gì? Mục đích khi quy định room chứng khoán:
Chứng khoán hết room được hiểu chính là chỉ việc hết khối lượng cổ phiếu bán ra cho các chủ thể là những nhà đầu tư, vì các chủ thể là những nhà đầu tư đang nắm giữ mà không bán ra thị trường, hoặc tổng khối lượng giao dịch mỗi ngày vượt quá tỷ lệ khối lượng cổ phiếu mà các chủ thể là những nhà đầu tư được giao dịch.
Trên thị trường chứng khoán, mỗi loại cổ phiếu được phát hành ra đều có quy định mức room chứng khoán (tỷ lệ %) trong tổng số cổ phiếu được giao dịch. Vậy nên nếu chứng khoán hết room thì các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài sẽ không mua thêm được nữa.
Mục đích của việc quy định mức room chứng khoán đó chính là để nhằm mục đích giúp tránh việc chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm các doanh nghiệp Việt Nam.
Tuy nhiên, chúng ta cũng cũng cần biết rằng việc cạn room trong chứng khoán thực chất cũng sẽ ảnh hưởng đến tính thanh khoản và biến động giá cổ phiếu giảm mạnh do mất đi chủ thể là những người lực từ khối ngoại.
3. Tìm hiểu về nới room:
Những thông tin mới nhất mà các chủ thể sẽ cần phải biết về việc nới room:
Nới room thực chất chính là cơ hội mới dành cho các chủ thể là những nhà đầu tư.
Theo nghị định 60/2015/NĐ-CP thì các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài được phép nâng tỷ lệ sở hữu lên 100% tại đa số các doanh nghiệp đang niêm yết. Điều này đồng nghĩa với việc chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài có thể mua thêm được một lượng cổ phiếu mới khá lớn, đây là nguyên nhân làm lượng mua tăng, giá cổ phiếu tăng mạnh.
Dựa vào điều này các chủ thể là những nhà đầu tư trong nước có thể kiếm lời bằng cách mua những mã cổ phiếu đã cạn hoặc gần room. Sau đó bán lại cho các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài với giá cao hơn sau khi các hoạt động nới room đã thực hiện, thu về lợi nhuận cao hơn.
Nới room hiện nay cũng được xem là một cơ hội không thể bỏ lỡ nếu đang có ý định đầu tư và thị trường chứng khoán tại Việt Nam. Việc thâu tóm một doanh nghiệp tức thì không chỉ gây tốn kém về mặt tài chính mà nó thực sự không cần thiết. Không phải cứ sở hữu 100% cổ phiếu mới có thể đưa ra được các quyết định trong doanh nghiệp.
Các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài thường rất cẩn trọng, các chủ thể này không đi thâu tóm các doanh nghiệp niêm yết mà lựa chọn trở thành đối tác chiến lược. Vì vậy, ta nhận thấy rằng, thực chất nới room chưa chắc sẽ tác động đến dòng tiền đổ vào thị trường chứng khoán ngay.
Các chủ thể là những nhà đầu tư nếu hưng phấn quá trước thông tin nới room đẩy giá cổ phiếu lên cao có thể mắc bẫy thị trường. Bẫy này xuất hiện bởi chưa chắc khôi ngoại đã nắm giữ cổ phiếu đó. Giá cổ phiếu bị đẩy lên cao là cơ hội của những người đầu cơ kiếm lời.
Tại diễn đàn doanh nghiệp mới đây, chính phủ thông báo sẽ quy định lại tổng mức sở hữu cổ phiếu của một số tổ chức tín dụng yếu kém được cơ cấu lại theo từng quy định cụ thể. Như vậy, thực chất thì lộ trình nới room ngân hàng vẫn sẽ thận trọng hơn các ngành khác.
Việc nới room cho các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài vẫn thực hiện nhưng sẽ kèm theo các điều kiện quản lý khác, đặc biệt là các chủ thể là những nhà đầu tư đó phải chịu giám sát của các cơ quan chuyên môn tại nước ngoài và cơ quan đó phải có thỏa thuận hợp tác với ủy ban chứng khoán nhà nước Việt Nam. Chúng ta có thể thấy rằng, nới room luôn được đánh giá là điều cần thiết, tuy nhiên nới room trên thực tế cũng cần phải có sự giám sát thận trọng, không có nghĩa là thả lỏng mọi hoạt động.
Việc nới room phải kết hợp với công tác xử lý nợ xấu và tái cơ cấu doanh nghiệp. Việc đẩy mạnh nhu cầu mua cổ phiếu là cơ hội quan trọng để giúp các doanh nghiệp thực hiện tái cơ cấu, đồng thời đây đây cũng được xem là điều kiện để xử lý những khoản nợ khó đòi hiệu quả. Việc đầu tư này cũng cần thực hiện theo trình tư, chuyển nợ thành góp vốn, hỗ trợ doanh nghiệp các hoạt động quản trị tài chính, làm cho doanh nghiệp tốt lên, sau đó chuyển nhượng cổ phần để nhằm mục đích để có thể thu hồi nợ.
4. Những trường hợp nới room chứng khoán:
Nới room chứng khoán được hiểu chính là hoạt động cho phép khối ngoại được sở hữu thêm cổ phiếu của những công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Việc nới room trên thực tiễn cũng có thể được thực hiện đồng loại với tất cả các doanh nghiệp hoặc tại một số nhóm ngành hoặc một doanh nghiệp cụ thể nào đó.
Ví dụ cụ thể như vào năm 2018, SABECO được phép nới room ngoại từ 49% lên 100%, cũng có thể hiểu là việc khối ngoại không còn bị hạn chế tỷ lệ sở hữu cổ phần với SABECO như trước. Điều này tạo cơ hội cho các chủ thể là những nhà đầu tư nước ngoài có thể thâu tóm toàn bộ SABECO nếu đủ vốn. Lúc đó, đã có tỷ phú người Thái Lan bỏ ra số tiền lớn để có thể mua cổ phần SAB và chủ thể này cũng đã nắm được quyền chi phối.
Như vậy, thông qua bài viết này chắc chắn bạn đọc đã hiểu rõ hơn về khái niệm room chứng khoán là gì, biết được chứng khoán khi nào hết room và được nới room trong trường hợp nào. Việc đầu tư của các chủ thể có những ảnh hưởng lớn trên thị trường nên khi nắm được những thuật ngữ này sẽ giúp mọi người có chiến lược đầu tư phù hợp để có thể bảo đảm được quyền lợi của chính mình.
