Quyền chọn bán là gì? Quyền chọn mua và quyền chọn bán?

1. Khái niệm về hợp đồng quyền chọn:

Hợp đồng quyền chọn là một loại hợp đồng tài chính cho phép người mua (người nắm quyền chọn) có quyền nhưng không có nghĩa vụ mua hoặc bán một tài sản cơ bản (cổ phiếu, hàng hóa, tiền tệ, chỉ số, …) với một giá cố định (giá thực hiện) trong một khoảng thời gian nhất định hoặc vào một thời điểm xác định trong tương lai. Người bán (người viết quyền chọn) có nghĩa vụ bán hoặc mua tài sản cơ bản nếu người mua quyết định thực hiện quyền chọn của mình.

Hợp đồng quyền chọn có hai loại chính là quyền chọn mua (call option) và quyền chọn bán (put option). Quyền chọn mua cho phép người mua có quyền mua tài sản cơ bản với giá thực hiện, trong khi quyền chọn bán cho phép người mua có quyền bán tài sản cơ bản với giá thực hiện. Người mua quyền chọn phải trả một khoản tiền nhỏ gọi là tiền lệ phí (premium) cho người bán để có được quyền chọn. Người bán quyền chọn nhận được tiền lệ phí nhưng phải chịu rủi ro nếu giá của tài sản cơ bản biến động theo chiều hướng không lợi cho họ.

Hợp đồng quyền chọn là một công cụ tài chính phức tạp và rủi ro cao, do đó người tham gia thị trường cần có kiến thức và kinh nghiệm về các yếu tố ảnh hưởng đến giá của quyền chọn, như giá của tài sản cơ bản, thời gian đến hạn, biến động của thị trường, lãi suất và các yếu tố khác. Hợp đồng quyền chọn có thể được sử dụng để đầu cơ, bảo hiểm hoặc phân tán rủi ro trong giao dịch tài chính.

2. Hợp đồng quyền chọn có những đặc điểm gì?

Hợp đồng quyền chọn có một số đặc điểm quan trọng sau:

– Quyền, không bắt buộc: Hợp đồng quyền chọn cho phép bên mua có quyền, nhưng không bắt buộc, mua hoặc bán tài sản cơ bản. Bên mua có sự linh hoạt để quyết định có tiến hành giao dịch hay không, tùy thuộc vào lợi ích và điều kiện thị trường.

– Ngày hết hạn: Hợp đồng quyền chọn có một ngày hết hạn xác định, sau đó hợp đồng không còn hiệu lực. Bên mua phải quyết định liệu có thực hiện quyền chọn hay không trước ngày hết hạn.

– Giá thực hiện: Hợp đồng quyền chọn xác định một giá thực hiện, đó là giá mà bên mua có quyền mua hoặc bán tài sản cơ bản. Giá này được thỏa thuận từ trước và có thể được điều chỉnh tùy thuộc vào tình hình thị trường.

– Loại quyền chọn: Có hai loại quyền chọn chính là quyền chọn mua (call option) và quyền chọn bán (put option). Quyền chọn mua cho phép bên mua mua tài sản cơ bản với giá thực hiện trong tương lai. Quyền chọn bán cho phép bên mua bán tài sản cơ bản với giá thực hiện trong tương lai.

– Giá quyền chọn: Để sở hữu một hợp đồng quyền chọn, bên mua phải trả một khoản tiền gọi là giá quyền chọn (option premium). Giá này được tính toán dựa trên một số yếu tố như thời gian còn lại cho đến ngày hết hạn, giá thực hiện, biến động của tài sản cơ bản và lãi suất.

– Quyền lợi và rủi ro: Hợp đồng quyền chọn cho phép bên mua có quyền lợi tiềm năng khi giá tài sản cơ bản di chuyển theo hướng mà họ mong đợi. Tuy nhiên, bên mua phải chịu mất giá trị đã trả làm giá quyền chọn nếu không thực hiện quyền chọn.

– Thị trường giao dịch: Hợp đồng quyền chọn có thể được giao dịch trên thị trường tài chính, nơi nhà đầu tư có thể mua và bán hợp đồng quyền chọn. Thị trường này cung cấp thanh khoản và sự linh hoạt cho việc giao dịch hợp đồng quyền chọn.

– Đòn bẩy: Hợp đồng quyền chọn cho phép nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính, vì chỉ cần trả một phần nhỏ giá trị hợp đồng để kiểm soát một lượng tài sản lớn.

Điều quan trọng là hiểu rõ các điều khoản và yếu tố liên quan trong hợp đồng quyền chọn trước khi tham gia giao dịch. Nếu không chắc chắn, nên tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia tài chính để đảm bảo hiểu rõ rủi ro và tiềm năng lợi nhuận của hợp đồng quyền chọn.

3. Quyền chọn bán và quyền chọn mua là gì?

3.1. Quyền chọn bán là gì?

Quyền chọn bán là một loại hợp đồng tài chính cho phép người mua có quyền nhưng không có nghĩa vụ bán một tài sản cơ bản ở một mức giá xác định trong một khoảng thời gian nhất định. Người bán quyền chọn bán có nghĩa vụ mua tài sản cơ bản nếu người mua quyết định thực hiện quyền chọn của mình. Quyền chọn bán được sử dụng để bảo hiểm rủi ro hoặc đầu cơ trên sự biến động của giá tài sản cơ bản. Ví dụ, nếu bạn sở hữu 100 cổ phiếu của công ty XYZ với giá 50 đồng mỗi cổ phiếu, bạn có thể mua quyền chọn bán với giá thực hiện là 45 đồng và thời hạn là 3 tháng. Nếu giá cổ phiếu XYZ giảm xuống 40 đồng, bạn có thể thực hiện quyền chọn của mình và bán cổ phiếu với giá 45 đồng, hạn chế thiệt hại của bạn. Ngược lại, nếu bạn không sở hữu cổ phiếu XYZ nhưng bạn tin rằng giá của nó sẽ giảm, bạn có thể bán quyền chọn bán với giá thực hiện là 45 đồng và thu được tiền phí từ người mua. Nếu giá cổ phiếu XYZ tăng lên 60 đồng, bạn không phải thực hiện nghĩa vụ của mình và tiền phí là lợi nhuận của bạn.

3.2. Quyền chọn mua là gì?

Quyền chọn mua là một loại hợp đồng tài chính cho phép người mua có quyền nhưng không có nghĩa vụ mua một tài sản cơ bản nào đó với một giá cố định (giá thực hiện) trong một khoảng thời gian nhất định hoặc vào một ngày nhất định trong tương lai. Người bán quyền chọn mua, còn được gọi là người phát hành, có nghĩa vụ bán tài sản cơ bản cho người mua nếu người mua quyết định thực hiện quyền chọn của mình. Quyền chọn mua được sử dụng để đầu cơ, bảo hiểm hoặc tận dụng các cơ hội giao dịch khác nhau. Quyền chọn mua có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, chẳng hạn như kiểu thực hiện (châu Âu hoặc Mỹ), loại tài sản cơ bản (cổ phiếu, chỉ số, tiền tệ, hàng hóa, vv) hoặc thời hạn (ngắn hạn hoặc dài hạn).

4. So sánh Quyền chọn mua và quyền chọn bán:

Quyền chọn mua (Call Option):

– Cho phép bên mua mua tài sản cơ bản với giá thực hiện được thỏa thuận trước đó.

– Bên mua có quyền, nhưng không bắt buộc, mua tài sản cơ bản.

– Sử dụng khi dự đoán giá tài sản cơ bản sẽ tăng trong tương lai.

– Bên mua hy vọng có lợi nhuận từ việc bán tài sản cơ bản với giá cao hơn thị trường.

– Nếu giá tài sản cơ bản tăng cao hơn giá thực hiện, bên mua có lợi nhuận.

– Nếu giá tài sản cơ bản không vượt qua giá thực hiện, bên mua có thể chọn không thực hiện quyền chọn và chỉ chịu mất giá trị đã trả làm giá quyền chọn.

Quyền chọn bán (Put Option):

– Cho phép bên mua bán tài sản cơ bản với giá thực hiện được thỏa thuận trước đó.

– Bên mua có quyền, nhưng không bắt buộc, bán tài sản cơ bản.

– Sử dụng khi dự đoán giá tài sản cơ bản sẽ giảm trong tương lai.

– Bên mua hy vọng có lợi nhuận từ việc mua lại tài sản cơ bản với giá thấp hơn thị trường.

– Nếu giá tài sản cơ bản giảm thấp hơn giá thực hiện, bên mua có lợi nhuận.

– Nếu giá tài sản cơ bản không thấp hơn giá thực hiện, bên mua có thể chọn không thực hiện quyền chọn và chỉ chịu mất giá trị đã trả làm giá quyền chọn.

Nhược điểm của quyền chọn mua và quyền chọn bán:

– Giá quyền chọn: Cả hai loại quyền chọn đều yêu cầu bên mua trả một khoản tiền gọi là giá quyền chọn (option premium). Điều này tạo ra một rủi ro tài chính cho bên mua nếu giá tài sản cơ bản không di chuyển theo hướng mong đợi.

– Thời gian hết hạn: Quyền chọn chỉ có giá trị trong một khoảng thời gian nhất định. Nếu giá tài sản cơ bản không di chuyển theo hướng mong đợi trước ngày hết hạn, bên mua có thể chịu mất giá trị đã trả làm giá quyền chọn.

– Tóm lại, quyền chọn mua và quyền chọn bán là hai loại quyền chọn trong hợp đồng quyền chọn, mỗi loại có ứng dụng và lợi ích riêng. Việc lựa chọn giữa hai loại này phụ thuộc vào dự đoán của bên mua về hướng di chuyển của giá tài sản cơ bản trong tương lai.

5. Ưu điểm và nhược điểm của Quyền chọn mua và quyền chọn bán:

Một số ưu điểm của quyền chọn mua và quyền chọn bán là:

– Cho phép người giao dịch tận dụng sự biến động của giá tài sản cơ bản mà không cần phải sở hữu nó.

– Cho phép người giao dịch kiểm soát rủi ro bằng cách giới hạn số tiền có thể mất khi tài sản cơ bản giảm giá.

– Cho phép người giao dịch tạo ra nhiều chiến lược giao dịch khác nhau bằng cách kết hợp các loại quyền chọn khác nhau.

– Cho phép người giao dịch tận dụng sự đòn bẩy tài chính bằng cách chỉ cần trả một khoản tiền nhỏ để mua quyền chọn.

Một số nhược điểm của quyền chọn mua và quyền chọn bán là:

– Có thể hết hạn vô giá trị nếu giá tài sản cơ bản không đạt được mức giá thực hiện của quyền chọn.

– Có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác ngoài giá tài sản cơ bản, như biến động, lãi suất, hoặc tiền thời gian.

– Có thể phải đối mặt với chi phí giao dịch cao hơn so với việc giao dịch trực tiếp tài sản cơ bản.

– Có thể phải đối mặt với rủi ro thanh khoản nếu không có đủ người mua hoặc người bán trên thị trường quyền chọn.