Vương quốc Phù Nam ra đời vào khoảng thế kỉ I, địa bàn chủ yếu của Phù Nam thuộc vùng Nam Bộ Việt Nam hiện nay. Từ thế kỉ III đến thế kỉ V, Phù Nam là quóc gia phát triển nhất trong khu vực Đông Nam Á. Để hiểu rõ hơn về vương quốc này, mời các bạn tham khảo bài viết Phương tiện đi lại chủ yếu của cư dân Phù Nam là gì? dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Phương tiện đi lại chủ yếu của cư dân Phù Nam là gì?
A. xe bò.
B. ngựa.
C. voi.
D. thuyền.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Phương tiện đi lại chủ yếu của người Phù Nam là thuyền, phù hợp với môi trường sông, rạch và ven biển.
2. Khái quát về Vương quốc Phù Nam:
* Quá trình thành lập, phát triển và suy vong của Phù Nam:
– Hình thành: Trên cơ sở văn hoá Óc Eo, quốc gia cổ Phù Nam hình thành vào khoảng thế kỉ I
– Phát triển:
+ Từ thế kỉ III-V, là quốc gia phát triển nhất,là trung tâm kết nối giao thương và văn hóa
+ Từ thế kỉ III, mở rộng lãnh thổ chinh phục các xứ lân bang
– Suy vong:
+ Thế kỉ VI, suy yếu và bị Chân Lạp thôn tính.
+ Sụp đổ vào khoảng đầu thế kỉ VII.
* Hoạt động kinh tế và tổ chức xã hội:
– Những hoạt động kinh tế chính của cư dân vương quốc Phù Nam
+ Phần lớn cư dân Phù Nam sống bằng nghề trồng lúa. Mạng lưới sông ngòi dày đặc và lượng phù sa bồi đắp thuận lợi cho phát triển nông nghiệp..
+ Người dân Phù Nam chế tạo các sản phẩm thủ công nghiệp độc đáo đặc trưng cho vùng sông nước vẫn còn tồn tại đến nay.
+ Họ rất giỏi buôn bán, giao lưu thương mại, trao đổi sản vật, hàng hóa,… với các thương nhân người nước ngoài. Hoạt động buôn bán nhộn nhịp ở các cảng thị, đặc biệt ở Óc Eo.
– Tổ chức nhà nước ở Phù Nam trong khoảng hai thế kỉ đầu sau khi thành lập còn đơn giản nhưng từ thế kỉ III dần được hoàn thiện.
– Xã hội Phù Nam có nhiều tầng lớp: Quý tộc, nông dân, thương nhân, thợ thủ công.
– Quý tộc và phần lớn thương nhân, thợ thủ công sống trong các thành thị. Thợ thủ công làm nghề kim hoàn, làm đồ trang sức, tạc tượng, còn thương nhân buôn bán và trao đổi sản vật, hàng hóa.
– Sự tinh tế của đồ trang sức bằng kim loại và đá quý không chỉ minh chứng cho sự phát triển của thủ công nghiệp và ngoại thương mà còn cho thấy thành thị, nơi sinh sống của những tầng lớp cư dân khác nhau, đã giữ vai trò quan trọng trong tổ chức xã hội ở Phù Nam.
* Những thành tựu văn hóa tiêu biểu:
– Tín ngưỡng: thờ đa thần, tiêu biểu là thờ thần Mặt Trời.
– Tôn giáo: tiếp nhận tôn giáo từ Ấn Độ như Phật giáo và Ấn Độ giáo. Đặc biệt, từ Vương quốc Phù Nam, các tôn giáo này lại tiếp tục được truyền bá đến nhiều vùng đất khác ở Đông Nam Á.
– Kiến trúc: nghề tạc tượng các vị thần Ấn Độ giáo và tượng Phật bằng đá và gỗ ở Phủ Nam phát triển từ đầu Công nguyên, tạo nên một phong cách riêng – phong cách Phù Nam: tượng thần Vis-nu, tượng Phật bằng đá thuộc văn hóa Óc Eo (TK VI – VII)
– Phương tiện đi lại: ghe, thuyền, thuận tiện trên kênh rạch, dùng ngựa, trâu, bò,… để kéo xe.
+ Chỗ ở: nguời Phù Nam dựng những ngôi nhà sàn rộng bằng gỗ trên mặt nước và lợp mái lá để chung sống hài hoà trong với môi trường sông nước và khí hậu nóng ẩm ở đây.
3. Bài tập vận dụng có đáp án:
Câu 1: Điều kiện tự nhiên hình thành văn minh Phù Nam?
Lời giải:
– Mạng lưới sông ngòi dày đặc kết nối với nhau và đều đổ ra biển qua nhiều cửa sông lớn, trữ lượng nước ngọt dồi dào, nguồn lợi thuỷ sản phong phú, đa dạng; đất đai giàu phù sa
=> Tác động: thuận lợi cho việc quần tụ dân cư, đời sống sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp của cư dân.
– Phần biển bao bọc ở phía đông và tây nam lãnh thổ với nhiều hải cảng.
=> Tác động: Phù Nam có thể sớm kết nối với nền thương mại biển quốc tế sôi động qua con đường Tơ lụa và con đường Hồ tiêu.
Câu 2: Cơ sở dân cư hình thành văn minh Phù Nam?
Lời giải:
– Tổ tiên người Phù Nam là các nhóm cư dân bản địa có quá trình phát triển liên tục từ thời kì đồ đá, chủ nhân của nền văn hoá tiền Óc Eo.
– Sự tiếp xúc sớm với văn minh Ấn Độ qua vai trò của thương nhân và các nhà truyền giáo giúp Phù Nam tiếp thu nhiều giá trị văn minh Ấn Độ như chữ viết, tư tưởng, tôn giáo, tổ chức nhà nước và chế độ đẳng cấp.
Câu 3: Cơ sở xã hội hình thành văn minh Phù Nam?
Lời giải:
– Gồm nhiều tầng lớp, có sự phân hóa giàu nghèo rõ rệt dưới ảnh hưởng của Ấn Độ giáo.
+ Quý tộc và tu sĩ: thuộc tầng lớp trên của xã hội, được trọng dụng, chi phối các quan hệ chính trị – xã hội và ngoại giao.
+ Thương nhân: nắm quyền lực lớn trong nền kinh tế.
+ Nông dân, thợ thủ công và một bộ phận nô lệ: là lực lượng lao động, hợp thành tầng lớp bị trị trong xã hội.
Câu 4: Tổ chức bộ máy nhà nước Phù Nam?
Lời giải:
– Nhà nước Phù Nam ra đời vào khoảng đầu thế kỉ I, tồn tại đến thế kỉ VII.
– Nhà nước Phù Nam mang tính chất của nhà nước chuyên chế cổ đại phương Đông:
+ Đứng đầu là vua nắm cả vương quyền và thần quyền.
+ Giúp việc cho vua là các quan lại trong hệ thống chính quyền.
Câu 5: Thành tựu chữ viết của văn minh Phù Nam?
Lời giải:
– Khoảng cuối thế kỉ II đầu thế kỉ III, trên cơ sở tiếp nhận chữ Phạn của người Ấn Độ, người Phù Nam đã xây dựng hệ thống chữ viết riêng để ghi lại tiếng nói của mình.
Câu 6: Thành tựu đời sống vật chất của văn minh Phù Nam?
Lời giải:
– Người Phù Nam xúc tiến mạnh mẽ hoạt động trao đổi, buôn bán với bên ngoài.
– Thương cảng Óc Eo trở thành một trong những trung tâm thương mại quan trọng bậc nhất thời bấy giờ, thu hút thương nhân Ấn Độ, Trung Quốc, Ba Tư, Hy Lạp, La Mã đến buôn bán nhộn nhịp.
– Ở: nhà sàn làm bằng gỗ, lợp lá.
– Phương tiện đi lại: chủ yếu là thuyền, phù hợp với môi trường sông, rạch và ven biển.
– Trang phục: khá đơn giản, đàn ông mặc khố dài tới gối, ở trấn; phụ nữ dùng một tấm vải quấn lại thành váy và đeo trang sức.
Câu 7: Thành tựu tín ngưỡng, tôn giáo của văn minh Phù Nam?
Lời giải:
*Tín ngưỡng:
– Tín ngưỡng vạn vật hữu linh
– Tín ngưỡng phồn thực
– Tín ngưỡng thờ thần Mặt Trời.
*Tôn giáo:
– Tiếp thu Ấn Độ giáo và Phật giáo.
Câu 8: Thành tựu nghệ thuật của văn minh Phù Nam?
Lời giải:
– Kĩ thuật tạc tượng, điêu khắc trên các chất liệu gỗ, gốm, kim loại rất tinh xảo.
– Âm nhạc, nghệ thuật ca múa rất phát triển.
Câu 9: Thànhh tựu phong tục, tập quán của văn minh Phù Nam?
Lời giải:
– Có tục chôn cất người chết bằng nhiều hình thức.
– Đeo trang sức, một số đồ vật được coi là bùa chú.
– Biết dùng loại cây giống thạch lựu để chế biến ra rượu uống.
Câu 10: Văn hóa Ấn Độ ảnh hưởng như thế nào đến sự hình thành và phát triển của văn hóa Phù Nam?
Lời giải:
– Khoảng cuối thế kỉ II đầu thế kỉ III, trên cơ sở tiếp nhận chữ Phạn của người Ấn Độ, người Phù Nam đã xây dựng hệ thống chữ viết riêng để ghi lại tiếng nói của mình.
– Trong quá trình buôn bán với Ấn Độ, người Phù Nam đã tiếp nhận các tôn giáo như Phật giáo, Hin-đu giáo,…
– Kĩ thuật tạc tượng, điêu khắc trên các chất liệu gỗ, gốm, kim loại rất tinh xảo, chịu ảnh hưởng đậm nét phong cách Ấn Độ.
câu 11: Văn minh Phù Nam hình thành trên cơ sở nào? Yếu tố biển và kinh tế biển tác động như thế nào đến sự hình thành và phát triển của văn minh Phù Nam?
Lời giải:
Tác động của biển và kinh tế biển đến sự hình thành và phát triển của văn minh Phù Nam:
– Biển đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh tế của cư dân Phù Nam. Một bộ phận cư dân sống bằng nghề buôn bán, trao đổi sản vật với thương nhân các nước như Ấn Độ, Trung Quốc, Ả-rập, Mã Lai,…
– Hoạt động buôn bán nhộn nhịp ở các cảng thị, đặc biệt ở Óc Eo. Biển và kinh tế biển mang lại nguồn lợi lớn cho hoạt động kinh tế ở Phù Nam.
– Thông qua hoạt động trao đổi, buôn bán qua đường biển, nhiều thành tựu văn minh lớn đã được du nhập vào Phù Nam.
