Phân tích vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn hay nhất

1. Dàn ý chung phân tích vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn hay:

a. Mở bài

• Giới thiệu về tác giả Chu Mạnh Trinh và tác phẩm “Bài ca phong cảnh Hương Sơn”.
• Dẫn dắt vào vấn đề và nhấn mạnh tầm quan trọng của nó trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta

b. Thân bài

* Những nét khái quát về bài thơ

• Hoàn cảnh sáng tác: Với niềm đam mê vẻ đẹp tự nhiên và tinh thần tôn trọng triều đình, tác giả đã quyết định trùng tu lại chùa Hương. Trong thời gian này, nhà thơ đã tìm thấy cảm hứng từ khung cảnh tuyệt đẹp của Hương sơn để sáng tác bài thơ này. Từ đó, ông đã truyền tải những ý tưởng chính qua từng câu chữ trong tác phẩm.

• Thể loại: Tác phẩm thuộc thể loại hát nói, hát ả đào với đặc điểm đặc trưng là sự tự do trong sáng tạo, không bị ràng buộc bởi trật tự cố định của các câu văn.

• Bố cục: 3 phần

*Phân tích bài thơ

  – Bốn câu thơ đầu

• Bầu trời cánh Bụt: bốn từ đã khiến người đọc cảm nhận được một không gian tuyệt vời, không gian bất tận tinh khiết.

• Hương Sơn tuyệt đẹp còn được nhờ vào vẻ đẹp hùng vĩ của núi non trùng điệp. Nhịp điệu 2/2 và những từ “non non”, “nước nước”, “mây mây”, như một bức tranh tuyệt đẹp về núi non sông nước hang động đa dạng, độc đáo của vùng đất này.

• Giọng điệu của các câu thơ thể hiện sự ngạc nhiên thích thú, niềm hạnh phúc mãn nguyện khi được đến một nơi nổi tiếng.

• Câu hỏi và sự nhắc lại của những lời người xưa nhằm khẳng định một lần nữa vẻ đẹp của Hương Sơn. (Thủ Hương Sơn ao ước bấy lâu nay./“Đệ nhất động” hỏi lờ đây có phải?)

• Chỉ với bốn câu thơ, tác giả đã mang đến cho người đọc sự thú vị trước một nơi vừa thanh cao mang màu sắc tôn giáo, vừa là một thắng cảnh tuyệt đẹp của đất nước. Người ngắm cảnh không chỉ là người đi hành hương mà còn là du khách yêu thích thiên nhiên, yêu quê hương, một thi nhân tràn đầy cảm xúc. Bốn câu thơ đầu giới thiệu về cảnh vật và những con người trong một cách tự nhiên và khéo léo.

  – Mười câu thơ giữa

• Chu Mạnh Trinh cảm nhận cảnh vật trong không gian trong lành không bị ô nhiễm:

• Tang hải là một từ thường được sử dụng để chỉ sự thay đổi trong cuộc sống, hoặc chỉ sự biến đổi không thường xuyên trong cuộc sống trần tục. Vì vậy, khi nghe tiếng chày kình và người khách tang hải tỉnh giấc, trong không gian thần tiên thoát tục này, họ cảm thấy tâm hồn được làm sạch, nhận ra rằng cuộc sống đầy biến động và phức tạp, nhận ra rằng cuộc đời chỉ là một giấc mộng vô thực. Vì thế, cảnh đẹp của Hương Sơn càng trở nên ý nghĩa hơn.

• Càng đi sâu, khách hàng sẽ càng ngạc nhiên trước vẻ đẹp hùng vĩ của cảnh vật:

• Điệp từ “này” được sử dụng để mô tả một quần thể đa dạng với địa danh đa dạng, mang đến cho người đọc hình ảnh về một vùng đất phong phú với những cảnh quan đa dạng. Quần thể này có những địa danh đẹp như cao nguyên, suối, chùa, hang, động và cả những công trình do con người tạo ra. Nhà thơ không cần phải mô tả quá nhiều, chỉ cần liệt kê tên gọi đã đủ để gợi lên trong người đọc những tưởng tượng và cảm nhận phong phú.

• Thêm vào đó, nhà thơ đã mở rộng mô tả về hang động ở Hương Sơn trong bốn câu như sau (Nhác trông lên ai khéo họa hình,/Đá ngủ sác long lanh như gấm dệt/Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệt,/Gập ghềnh mấy lối uốn thang mây), để tái hiện sự tinh tế và đẹp đẽ của hang động đó.

• Một điểm đáng kinh ngạc trong bài thơ này chính là việc sử dụng đại từ “ai” để mô tả sự kỳ diệu của thiên nhiên. Theo truyền thuyết, trong hang động có hai lối, một dẫn lên thiên đường và một dẫn xuống địa ngục. Câu thơ tuyến tính nhưng vẫn mang lại cảm giác lãng mạn với sự kết hợp màu sắc, đường nét, ánh sáng và một không gian tưởng tượng mơ màng, như cảnh tiên quốc. Sự sáng tạo trong việc sử dụng từ ngữ như lấp lánh, thăm thẳm, gập ghềnh; sự đảo ngữ để tạo ra hình ảnh thăm thẳm của một hang động, gập ghềnh của các lối đi; và những hình ảnh so sánh như bóng trăng lấp lánh, mây uốn thang cho thấy sự tài nghệ điêu luyện của nhà thơ.

  – Năm câu thơ cuối:

• Cảm xúc và suy nghĩ về đất nước (Chừng giang sơn còn đợi ai đây,/Hay tạo hóa khéo ra tay xếp đặt)

• Với hệ thống từ ngữ của đạo Phật, kết thúc bài thơ, tác giả đưa ta trở về không khí thần tiên thoát tục của cảnh Hương Sơn, mang lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc. Mô tả cảnh Hương Sơn với những ngọn núi trùng điệp, những dòng suối trong veo và những bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, bài thơ gợi lên trong tâm trí người đọc một không gian tĩnh lặng và thanh tịnh. Điều này tạo nên một trạng thái tâm linh, khiến người đọc cảm nhận được sự mê hoặc và hứng khởi trong lòng. Bằng cách này, tác giả đã thành công trong việc truyền tải thông điệp của mình và tạo nên một trải nghiệm đọc thú vị cho độc giả.

• Câu thơ cuối cùng là biểu hiện của tâm trạng sâu sắc của nhân vật trữ tình. Ở đây, chúng ta không chỉ thấy một nhà thơ sống một cuộc sống tự do, thoát ly khỏi hiện thực mà còn là một người sĩ tử đầy lòng yêu quý đất nước và lo lắng cho nó.

• Nhà thơ trong đoạn trên không chỉ được mô tả là một người sáng tác thơ tự do và phóng khoáng mà còn được ví như một người có tâm hồn sâu sắc và tình cảm cao đẹp. Câu thơ cuối cùng là một lời nhắn nhủ về tình yêu và trách nhiệm của nhân vật đối với quê hương.

– Nghệ thuật:

• Giọng thơ nhẹ nhàng, mang đến cho người đọc cảm giác êm dịu và nhẹ nhàng.

• Sử dụng đa dạng các loại câu, tạo nên sự tự do và tương thích với tư tưởng tự do.

• Thể hiện ý tưởng phóng khoáng và sáng tạo thông qua cách diễn đạt tự do và độc đáo.

c. Kết bài

• Nêu nhận xét chi tiết về bài thơ, bao gồm cảm nhận về nội dung, ngôn ngữ và ý nghĩa của tác phẩm.

• Mở rộng vấn đề bằng việc liên tưởng và trình bày suy nghĩ cá nhân về các khía cạnh khác nhau của bài thơ, như tác giả, thời đại, tình yêu, tự nhiên, hoặc xã hội.

2. Phân tích vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn hay nhất:

Cảnh sắc luôn là thứ khiến cho tâm hồn con người xao động, kể cả những người bình thường. Đứng trước cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, người ta không thể không cảm nhận sự mềm lòng. Điều này đặc biệt đúng đối với những thi sĩ, vì sự nhạy cảm của tâm hồn tràn đầy thơ ca khiến họ bối rối và không thể không đặt ngay ngòi bút xuống để ngấm vào cơ thể những hình ảnh đẹp đó trước khi viết lên trang giấy. Và tác giả Chu Mạnh Trinh đã không sai khi sử dụng những từ ngữ tuyệt vời để ca ngợi vẻ đẹp của Hương Sơn, nơi đã làm say lòng ông.

Cùng với sự nhạy cảm và một con mắt tinh tế, Hương Sơn đã trở thành một đề tài hấp dẫn mà giới nghệ sĩ đang tìm kiếm. Không chỉ được miêu tả trong các bài thơ, Hương Sơn còn được ca ngợi trong những câu hát, khiến nó trở thành một cảnh đẹp như chốn tiên cảnh. Nơi này thực sự là một món quà tuyệt vời mà thiên nhiên đã ban cho con người trong thế giới này. Sự hòa quyện tuyệt vời giữa cảnh sắc và con người làm cho bài thơ thêm phần tuyệt đẹp. Đối với Chu Mạnh Trinh, Hương Sơn là nơi anh ta tìm thấy sự thoát khỏi vẻ đẹp trần tục trong cuộc sống. Chính vì thế, ngay từ những câu đầu tiên, tác giả đã chỉ với 4 từ mà đã truyền đạt được hầu hết tinh thần của nơi này:

Bầu trời cảnh bụt

Cảnh bụt tại đây miêu tả một chốn bồng lai tiên cảnh, mang đến sự yên tĩnh đầy linh thiêng. Dù chỉ là “cảnh Bụt”, nhưng điều này gợi lên vô số hình ảnh trong tưởng tượng của người đọc. Bầu trời mở rộng, không khí trong lành, mọi thứ trở nên rộng lớn và đặc biệt. Ngòi bút của Chu Mạnh Trinh không chỉ tạo nên sự sống động cho danh lam, mà còn mang đến sự tĩnh lặng cho cảnh vật này.

Kìa non non, nước nước, mây mây,

Hương Sơn có cảnh núi non, mây trời, sông nước tuyệt đẹp. Điểm nổi tiếng của nơi này là sơn thủy hữu tình với núi non, rừng suối, chim bay và cá lượn. Hương Sơn còn có di tích lịch sử và văn hóa phong phú, bao gồm đền chùa và kiến trúc độc đáo. Nơi này cũng là địa điểm lý tưởng để thưởng thức ẩm thực đặc sản. Với cảnh đẹp, di tích lịch sử, văn hóa và ẩm thực đặc sản, Hương Sơn là điểm đến hấp dẫn cho du khách muốn khám phá và trải nghiệm.

Thỏ thẻ rừng mai chim cúng trái,

Lửng lơ khe Yến cá nghe kinh

Thoảng bên tai một tiếng chày kình,

Khách tang hải giật mình trong giấc mộng.

Bằng nghệ thuật nhân hóa những sinh vật ở đây có hồn, có suy nghĩ và tâm niệm. Tuy nhiên, không chỉ có tâm niệm, chúng còn bị ảnh hưởng bởi vẻ linh thiêng của địa điểm này. “Chim cúng trái, cá nghe kinh”, những nhân vật ở đây giống như những tín đồ của nơi này. Du khách đến đây không chỉ để thưởng thức phong cảnh mà còn để hòa mình vào không khí của địa điểm này. Những âm thanh “thỏ thẻ”, hình ảnh “dáng cá lửng lơ” và cuối cùng là tiếng chày kình tạo nên không khí đặc biệt chỉ có ở Hương Sơn.

Bước chân của tác giả không dừng lại đó, bằng việc liệt kê các địa danh ở đây, Hương Sơn lại càng nổi bật với cảnh vật phong phú:

Này suối Giải Oan, này chùa Cửa Vũng

Này am Phật Tích, này động Tuyết Quynh

Cảnh sắc ở đây thực sự rất phong phú và đa dạng, bao gồm cả suối, chùa, am, động… tất cả như được sắp xếp tuần tự để hướng dẫn du khách từ một điều bất ngờ đến một điều bất ngờ khác. Chu Mạnh Trinh đã tạo ra một bức tranh Hương Sơn với những nét vẽ tuyệt đẹp và thần tiên, mang đến sự huyền ảo. Những màu sắc lộng lẫy và đặc biệt, cùng với những khung cảnh động và yên bình, tạo nên một tác phẩm tuyệt vời:

Nhác trông lên ai khéo họa hình,

Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt.

Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệt.

Gập ghềnh mấy lối uốn thang mây.

Lần tràng hạt niệm Nam mô Phật,

Cửa từ bi công đức, xiết là bao

Những bước chân cuối của du khách khi đến với Hương Sơn cũng đến chỗ dừng chân. Tuy nhiên, hình ảnh đó hiện ra vẫn đẹp đẽ và mĩ lệ. Những từ ngữ được tác giả sử dụng như thêm những hạt pha lên trong suốt trên nền màu sắc rực rỡ, tạo nên vẻ tráng lệ của Hương Sơn. Những cảm xúc của tác giả khiến chúng ta cảm thấy như vừa bước ra khỏi thế giới thần tiên. Tác giả như dẫn dắt chúng ta đi từ một nơi trần tục tới một nơi thần tiên thanh tịnh:

Lần tràng hạt niệm Nam mô Phật,

Cửa từ bi công đức, xiết là bao

“Hương Sơn phong cảnh ca” là một bức tranh phong cảnh tuyệt đẹp, được sử dụng ngôn từ để tái hiện. Bức tranh này không chỉ đơn thuần là một tác phẩm nghệ thuật, mà còn là một phương tiện gắn kết con người với thiên nhiên. Với những nét vẽ tráng lệ và yểu điệu uyển chuyển, bức tranh mang đến cho chúng ta cái nhìn tuyệt vời về vẻ đẹp của tự nhiên. Qua đó, nó cũng truyền tải thông điệp về tình yêu và sự kính trọng đối với thiên nhiên, đồng thời chứng tỏ tài năng và sự tinh tế của tác giả trong việc tái hiện những hình ảnh tuyệt đẹp mà thiên nhiên đã ban tặng cho chúng ta.

3. Phân tích vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn ngắn nhất:

Tác phẩm nghệ thuật “Hương Sơn phong cảnh” là một trong những tác phẩm đáng ngưỡng mộ của nhà thơ Chu Mạnh Trinh. Bài thơ này mang đến cho độc giả những cảm xúc tuyệt vời về vẻ đẹp tuyệt mỹ của thiên nhiên tại Hương Sơn – một nơi thiêng liêng và là cửa ngõ đến với linh thiêng của Phật giáo.

Trước hết, Hương Sơn hiện lên với vẻ đẹp thoát tục:

“Bầu trời cảnh Bụt

Thú Hương Sơn ao ước bấy lâu nay.

Kìa non non, nước nước, mây mây,

“Đệ nhất động” hỏi nơi đây có phải?”

Ngay từ dòng thơ mở đầu, tác giả đã mở ra khung cảnh rộng lớn, tuyệt đẹp của đất trời Hương Sơn. Đứng trước cảnh tượng ấy, chủ thể trữ tình vội nhận ra Hương Sơn chính là nơi mà bản thân đã không ngừng “ao ước” được ghé thăm, được khám phá. Đưa mắt nhìn ra xa, thi sĩ tiếp tục khám phá ra bức tranh hài hòa, tuyệt vời của núi non hùng vĩ cùng mây trời nên thơ. Xa xa kia, núi non sừng sững đang quấn quýt cùng những đám mây bồng bềnh, mềm mại. Cảnh sắc tuyệt tác này đã làm thi sĩ không khỏi hoài nghi, không khỏi tự hỏi rằng “Đệ nhất động” hỏi nơi đây có phải?”. Câu hỏi tu từ cùng cụm từ “đệ nhất động” chính là lời khẳng định về vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt vời, kỳ diệu nơi đất Phật Hương Sơn.

Càng đi sâu vào trong, vị khách tang hải lại phát hiện được muôn vàn khung cảnh khác nhau:

“Thỏ thẻ rừng mai chim cúng trái,

Lững lờ khe Yến cá nghe kinh.

Vẳng bên tai một tiếng chày kình,

Khách tang hải giật mình trong giấc mộng”

Phong cảnh Hương Sơn đã thay đổi, với rừng núi tươi mát, “rừng mai” và “khe Yến”. Điểm nổi bật là “chim cúng trái” và “cá nghe kinh”. Các con vật trở nên sống động và có hồn nhờ việc sử dụng từ láy “thỏ thẻ” và biện pháp đảo ngữ. Sự hòa hợp giữa cảnh và vật, âm thanh và hình ảnh khiến khách tham quan tin rằng đây chỉ là một giấc mơ. Tuy nhiên, tiếng chày kình vang lên đã chứng minh rằng vẻ đẹp tồn tại ở chốn thế gian.

Cảnh sắc thiên nhiên tiếp tục được mở rộng thông qua các hình ảnh:

“Này suối Giải Oan, này chùa Cửa Võng,

Này hang Phật Tích, này động Tuyết Quynh.

Nhác trông lên ai khéo họa hình,

Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt

Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệt,

Gập ghềnh mấy lối uốn thang mây

Chừng giang sơn còn đợi ai đây,

Hay tạo hóa khéo ra tay xếp đặt.”

Đi sâu vào bên trong, chủ thể trữ tình mở rộng tầm nhìn và khám phá ra sự phong phú của Hương Sơn. Đó là vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời của “suối Giải Oan”, “hang Phật Tích”, “động Tuyết Quynh”. Ngoài ra, còn có công trình do bàn tay tài hoa của con người tạo nên, đó là “chùa Cửa Võng”. Khi đứng trước bức tranh tươi đẹp, phong cảnh muôn màu muôn vẻ ấy, vị khách sẽ như được chứng kiến sự tài hoa của “nhà tranh ai khéo họa hình”. Tầm nhìn dịch chuyển, chủ thể trữ tình khám phá thêm các hang động khác. Ở đó, bạn sẽ ngỡ ngàng trước sự long lanh của đá ngũ sắc, vẻ đẹp kỳ vĩ và nên thơ của những lối thang mây uốn lượn. Tất cả những hình ảnh và cảnh tượng đó tạo nên một bức tranh phong cảnh tuyệt diệu và lung linh. Từ đây, chủ thể trữ tình muốn thể hiện tâm tư và cảm xúc sâu sắc về quê hương, đất nước: “Chừng giang sơn còn đợi ai đây”. Giang sơn tươi đẹp như vậy luôn cần những con người tài giỏi và đức độ để giữ gìn, kế thừa và phát triển hơn nữa.

Đặt chân tới ngưỡng cửa nhà Phật, chủ thể trữ tình cũng không quên hướng tấm lòng đến sự từ bi, nhân ái:

“Lần tràng hạt niệm “Nam mô Phật”

Cửa từ bi công đức biết là bao!

Càng trông phong cảnh càng yêu.”

Chủ thể trữ tình đã gạt bỏ những điều tầm thường bên ngoài và tập trung vào những giá trị tốt đẹp và nhân văn. Trong câu thơ cuối cùng, tác giả sử dụng quan hệ từ “càng – càng” như muốn nhấn mạnh và khẳng định vẻ đẹp tuyệt vời của phong cảnh Hương Sơn. Ngoài ra, có thể thêm một số chi tiết về phong cảnh, như những ngọn núi cao, những con suối trong xanh và những cánh đồng lúa bát ngát. Từ đó, người đọc có thể tưởng tượng và cảm nhận rõ hơn về vẻ đẹp của Hương Sơn.

Để làm nổi bật chủ đề của tác phẩm, chúng ta không thể phủ nhận những đóng góp về hình thức nghệ thuật. Bằng cách sử dụng hình ảnh thơ độc đáo như “mấy lối uốn thang mây”, “đá ngũ sắc long lanh”; từ ngữ giàu sức gợi tả như “lững lờ”, “thăm thẳm”, “uốn”, “lồng” kết hợp với các biện pháp tu từ như điệp từ “này”, nhân hóa “cá nghe kinh”, tác giả đã thành công trong việc khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên của Hương Sơn.

Qua bài thơ “Hương Sơn phong cảnh”, em thực sự cảm thấy rất yêu mến và tự hào trước những cảnh sắc tuyệt đẹp, tráng lệ của quê hương và đất nước. Em hy vọng rằng, theo thời gian trôi qua, phong cảnh tươi đẹp tại Hương Sơn sẽ mãi mãi in sâu trong tâm trí và trái tim của bạn đọc. Điều này càng khiến em thêm tự hào và hạnh phúc khi được sống và trải nghiệm những khoảnh khắc thăng hoa của vẻ đẹp tự nhiên này. Mong rằng, những lời chia sẻ của em trong bài thơ cũng sẽ truyền tải được tình yêu và niềm tự hào đối với quê hương và đất nước đến với mọi người.

4. Phân tích vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn chọn lọc:

Có lẽ không có danh lam thắng cảnh nào mà không sẵn sàng ban tặng cho con người muôn vàn tứ thơ để tôn vinh vẻ đẹp của nó. Có biết bao cảnh trí thần tiên chẳng cần đợi thơ ca tôn vinh – tự nó đã là một bài thơ tuyệt mỹ. Nhưng cũng có những thắng cảnh vốn dĩ đã mỹ lệ, lại được soi mình vào thơ thì càng quyến rũ bội phần và trở nên phong phú hơn. Con người đến đây không chỉ để thưởng ngoạn một danh lam nổi tiếng mà còn là một dịp để thanh lọc tâm hồn, thư giãn tinh thần. Và Hương Sơn, một trong những phong cảnh đẹp nhất của Trúc Vân Chu Mạnh Trinh, đã được thu vào từng lời thơ để tái hiện hồn của cảnh vật.

Bài thơ mở đầu bằng câu thơ ngắn, bốn tiếng:

Bầu trời cảnh bụt.

Toàn bài viết được diễn đạt bằng những câu dài và sâu sắc, tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp về không gian và cảm xúc. Tuy nhiên, đặc biệt ở đây là câu thơ mở đầu, với sự ngắn gọn nhưng đầy ẩn ý. Câu thơ này không chỉ tạo ra hình ảnh rõ ràng về vẻ đẹp của đất trời, mà còn mang đến một cảm giác kì thú và thú vị về cuộc sống và văn hóa của quê hương. Đúng như những từ ngữ trong câu thơ đã mô tả, đây thực sự là một thế giới đầy màu sắc, nơi linh hồn và thiên nhiên hội tụ thành một. Đây là thế giới của cảnh Bụt, nơi mà những cảm xúc và trí tưởng tượng của người viết và độc giả được thăng hoa và bay bổng. Ngòi bút của chu Mạnh tỏa sáng và tôn lên vẻ đẹp tinh tế của danh lam, đồng thời mang đến một không gian yên tĩnh và tĩnh lặng như Thiền trong tầm mắt. Với cái nhìn tổng quan, chu Mạnh khám phá và khắc họa mọi chi tiết:

Kìa non non, nước nước, mây mây.

Chu Mạnh Trinh đã tạo ra một cảnh vật tuyệt đẹp, mê hoặc và không gian vô tận cho non, nước, mây và trời. Với giọng điệu thơ, bài thơ mang đến sự phấn khích, say đắm của những người được thỏa ước ao ước, nhưng cũng mang tính nghiêm trang và trang trọng.

Nhưng Hương Sơn là cảnh Bụt, cho nên:

Thỏ thẻ rừng mai chim cúng trái

Lửng lơ khe yến cá nghe kinh

Vẳng bên tai một tiếng chày Kinh

Khách tang hải giật mình trong giấc mộng.

Tiếng chim thỏ thẻ, dáng cá lửng lơ và giờ đây là tiếng chày kình, tiếng còi xe cộ ồn ào, tiếng cười của trẻ thơ vui đùa… Những âm thanh và dáng điệu ấy tạo nên cái bầu không khí đặc trưng của Hương Sơn. Chim cúng trái, cá nghe kinh, con người đi vào cảnh thảng thốt với tiếng chày kình và những tiếng nói đầy sức sống của người dân địa phương. Cảnh vật trở nên sống động hơn, thu hút sự chú ý của mọi người và tạo nên một không gian đậm đà văn hóa và truyền thống.

Thi sĩ tận hưởng một cảnh đẹp tuyệt vời ở Hương Sơn với những địa danh nổi tiếng. Cảnh quan ở đây bao gồm những ngọn núi cao trùng điệp, những dòng thác nước dốc mát với đền chùa linh thiêng. Ông còn mơ về những ngôi chùa cổ xưa với kiến trúc độc đáo và vườn hoa rực rỡ. Tất cả những điều này tạo nên một không gian tuyệt vời để thi sĩ thư thả thưởng thức và lưu giữ trong trái tim.

Này suối Giải Oan, này chùa Cửa Võng

Này am Phật Tích, này động Tuyết Quynh

Những từ này liên tiếp gợi sự phong phú, gợi thế liên hoàn, lại gợi được cái cảm xúc thỏa thuê. Chu Mạnh Trinh kết hợp cả lối tạo hình và những nét vẽ đẹp mắt cùng với sự tưởng tượng phong phú. Ông sử dụng mảng màu tươi sáng và sáng tạo để tạo ra những cảnh đẹp và ấn tượng. Các cảnh vừa yên bình vừa mang tính biến ảo. Nhờ đó, ta có thể thấy được con mắt sáng tạo của nhà thơ khi nhìn lên trời cao hoặc nhìn xuống đất, và bắt gặp ánh trăng lung linh trong cảnh thiên nhiên với những đám mây trôi qua và dãy núi vươn lên:

Nhác trông lên ai khéo họa hình

Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt

Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệt

Gập ghềnh mấy lối uốn thang mây

Với những câu thơ đẹp này, du khách cảm thấy như đã nhập vào chốn Hương Sơn cuối cùng. Chốn này chưa kết thúc, vẫn còn những điều thú vị chờ đợi. Bước chân nhẹ nhàng lướt qua đường lấp lánh ánh đèn đường, như hành trình tiếp tục với câu chuyện thần tiên và bí ẩn. Bóng đêm mang đến bí mật tối tăm, nhưng cũng ẩn chứa điều kỳ diệu và thú vị để khám phá. Cảm giác hồi hộp và kích thích trong không gian này khiến người ta không thể rời mắt khỏi cảnh đẹp và hấp dẫn xung quanh. Điều này khiến du khách thích thú và muốn khám phá sự kỳ diệu của chốn Hương Sơn.

Lần tràng hạt niệm Nam mô Phật

Cửa từ bi công đức xiết là bao.

Kẻ vãn cảnh dường như đã cởi bỏ đi những bụi trần đời thường để hòa mình vào vẻ đẹp tuyệt vời của thiên nhiên xung quanh. Thiên nhiên hùng vĩ và tĩnh lặng đã trở thành nguồn cảm hứng cho người hành hương, khiến tâm hồn họ trở nên thanh cao và bình yên hơn bao giờ hết. Đây chính là điểm đặc biệt và cuốn hút đặc trưng của Hương Sơn.

Yêu Hương Sơn, Chu Mạnh Trinh diễn đạt vẻ đẹp độc đáo của thắng cảnh này bằng cách mô tả chi tiết về Hương Sơn, từ những ngọn núi đá trèo cho đến những con suối mát lành. Bên cạnh việc nhấn mạnh sự độc đáo và thanh thoát của khu vực này, ta cũng có thể truyền tải tình yêu và tự hào về Đất Nước qua bài thơ này. Ý nghĩa và sự độc đáo của bài thơ vẫn tồn tại và gợi mở cho người đọc, mang lại những trải nghiệm tuyệt vời hơn cho người đọc.

5. Phân tích vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn đầy đủ nhất:

Chu Mạnh Trinh (1862-1905) sinh ra và lớn lên tại làng Phú Thị, huyện Đông Yên, phủ Khoái Châu. Đây là một vùng đất có nền văn hóa đa dạng và giàu truyền thống. Việc sinh ra và lớn lên trong môi trường này đã ảnh hưởng đến sự phát triển của ông trong lĩnh vực văn chương và nghệ thuật. Ông đã đỗ tiến sĩ khoa Nhâm Thìn vào năm 1892, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp của ông. Sau đó, ông được bổ nhiệm vào chức vụ quan án sát tại Thái Nguyên và Hưng Yên, nơi ông đã có cơ hội thể hiện tài năng và khả năng của mình.

Với tài năng viết thơ từ sau khi anh đạt giải nhất trong cuộc thi vịnh Kiều tổ chức tại tỉnh Hưng Yên vào tháng 3 năm 1905. Tác phẩm của ông không chỉ dừng lại ở một vài tập thơ, mà còn có Trúc Vân thi tập (tập thơ viết bằng chữ Hán), Thanh Tâm tài nhân thi tập (tập thơ viết bằng chữ Nôm) và một số bài thơ lẻ khác. Nổi bật trong số đó, Hương Sơn phong cảnh ca được xem là một trong những bài thơ hay nhất của Chu Mạnh Trinh.

Hương Sơn phong cảnh ca là một tác phẩm văn học do Chu Mạnh Trinh sáng tác. Ông đã viết bài thơ này khi ông đang tham gia vào việc trùng tu và tôn tạo quần thể danh thắng Hương Sơn. Bài thơ được viết theo thể hát nói biến cách đôi khổ, tức là bài thơ này có thể được đọc theo cách hát, và mỗi khổ thơ có 4 câu. Thông thường, bài hát nói sẽ có 3 khổ thơ, gọi là khổ đầu, khổ giữa và khổ cuối. Tuy nhiên, trong trường hợp của bài thơ này, có thể không có khổ giữa hoặc khổ giữa được tách thành 2 khổ riêng biệt, khiến bài thơ trở thành biến cách.

Đây là một thể loại thơ đại diện cho bản sắc văn hóa dân tộc và kết hợp nhiều ưu điểm cùng với việc giới hạn nhược điểm về thể loại so với các thể thơ Trung đại (bao gồm các thể thơ được mượn từ Trung Quốc, cũng như các thể lục bát và song thất lục bát của chúng ta). Có thể nói, trước khi xuất hiện thể thơ Mới từ năm 1932-1945, hát nói được coi là hình thức thơ tự do nhất. Và Chu Mạnh Trinh, một nhà thơ đam mê vẻ đẹp, đã khai thác tận dụng sức mạnh đó trong bài thơ Hương Sơn phong cảnh ca.

Hương Sơn là một dãy núi nằm trong huyện Mĩ Đức, tỉnh Hà Tây. Trên dãy núi này có chùa Hương (hay còn được gọi là Hương Tích) thờ Phật Bà Quan Thế Âm. Hương Sơn nổi tiếng không chỉ là danh lam, mà còn là danh thắng từ lâu. Hiện tại, trên cửa động Hương Tích (động lớn nhất trong quần thể) vẫn còn thấy hàng chữ khắc trên vách đá.”Nam thiên đệ nhất động” (động đẹp nhất trời Nam) là một hang động đẹp ở miền Nam. Nơi này thu hút du khách bởi vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời và cảnh quan hùng vĩ. Du khách có thể tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của khu vực này, cũng như tham gia vào các hoạt động giải trí và thể thao ngoài trời. Hương Sơn là một điểm đến lý tưởng để tìm hiểu văn hóa và thiên nhiên đặc biệt của Việt Nam:

:

Bầu trời cảnh Bụt

Thú Hương Sơn ao ước bấy lâu nay.

Kìa non non, nước nước, mây mây…

“Đệ nhất động'” hỏi rằng đây có phải?

Đọc bốn câu thơ, ta có thể thấy rằng Hương Sơn đã được giới thiệu ở nhiều góc độ khác nhau, từ những ao ước chủ quan của tác giả, những hình ảnh thực tế hiện ra trước mắt chúng ta và cả những ý kiến xếp hạng từ người xưa. Cách giới thiệu của tác giả, tổng hợp lại để nhấn mạnh điều chưa được nói ra: Hương Sơn thật sự rất đẹp và hứa hẹn mang đến những trải nghiệm thú vị và hấp dẫn.

Khao khát được đến với Hương Sơn của tác giả (và cả chúng ta) không chỉ là trong một ngày một hai mà đã trở thành mong ước từ lâu, tức là ao ước đã trở thành khát vọng thực sự. Và cuối cùng, khát vọng ấy đã được đáp lại khi Hương Sơn hiện ra trước mắt chúng ta. Trước khi được chứng kiến bằng mắt thường, chúng ta chỉ biết rằng Hương Sơn thật đẹp trong tưởng tượng, nhưng khi thực sự được chứng kiến, cái đẹp đó vượt xa những gì ta tưởng tượng. Đẹp của Hương Sơn hiện ra trước mắt chúng ta không thể sánh bằng bất kỳ hình ảnh nào trong tưởng tượng. Vì vậy, tác giả không khỏi ngạc nhiên và thốt lên: “Kìa non non, nước nước, mây mây”… Thật là một nơi bồng lai tuyệt vời.

Hương Sơn không chỉ đơn thuần là một thắng cảnh bình thường, mà nó thực sự là một kỳ quan thiên nhiên tuyệt vời, không chỉ có non nước và mây trời, mà còn là một hòn đảo phong cảnh đẹp tuyệt. Tác giả Chu Mạnh Trinh đã rất thông minh sử dụng phép lặp từ (đặc biệt là các tính từ) để tạo ra một phong cảnh Hương Sơn đặc biệt, hùng vĩ và lôi cuốn. Cách mà tác giả giới thiệu về Hương Sơn thật tài tình, thuyết phục và hấp dẫn, vì nó đánh thức sự tò mò và sự tò mò trong mỗi người chúng ta.

Mặc dù chúng ta chưa thực sự hiểu rõ về Hương Sơn, nhưng qua lời giới thiệu của tác giả, chúng ta có thể hình dung được rằng Hương Sơn là một không gian đa tầng phức tạp, với nhiều vẻ đẹp kỳ diệu đang chờ đợi chúng ta khám phá bên trong. Hương Sơn thật đẹp! Hương Sơn thật tuyệt vời! Tuy nhiên, khi chúng ta đến với Hương Sơn, chúng ta không chỉ được trải nghiệm vẻ đẹp của phong cảnh mà còn được sống trong một không khí thanh cao và mang tính tôn giáo, mà Chu Mạnh Trinh gọi là cảnh Bụt. Cảnh Bụt (Phật) luôn gắn liền với các nghi lễ thờ cúng. Chính vì thế, tác giả đã viết:

Thỏ thè rừng mai chim cúng trái

Lững lờ Khe Yến cá nghe kinh

Thoảng bên tai một tiếng chày kình

Khách tang hải giật mình trong giấc mộng.

Sống trong cảnh Bụt, tác giả thấy con chim ăn trái mai và tưởng tượng nó như cúng trái cây. Chim vuốt mỏ qua từng trái mai, nhấp nhổm hạt nhỏ trên vỏ. Con cá lặng lẽ bơi và nghe kinh. Tiếng chuông chùa vọng lên, tạo ra âm thanh tĩnh lặng. Khách tang hải say mê cảnh vật và không gian, bước chân trên mặt đất với sự kính trọng.

Không khí thần tiên thoát tục đã bao trùm Hương Sơn. Toàn bộ không gian, từ không gian đến cảnh vật, con người đều trở nên mê đắm trong không khí thanh tịnh, mùi hương thiền. Tác giả Hương Sơn gọi phong cảnh đó là cảnh Bụt. Thực ra cảnh Bụt cũng có thể được gọi là cảnh Tiên (đẹp), người ta thường sử dụng thuật ngữ này để miêu tả một cái đẹp khác biệt với cái đẹp thông thường.

Nhưng Chu Mạnh Trinh không chỉ đơn thuần sử dụng thuật ngữ “cảnh Tiên” mà đã thay thế bằng thuật ngữ “cảnh Bụt”. Việc này không chỉ giúp tránh sự lỗi thời của từ ngữ mà còn tạo ra một cảm giác thiêng liêng phù hợp với chủ thể miêu tả. Bên cạnh đó, việc sử dụng thuật ngữ “cảnh Bụt” cũng mang lại sự đẹp và hành động từ bi cứu nhân độ thế của đạo Phật, đầy ý nghĩa và hiệu quả.

Cảnh có hồn hay hồn người đã nhập vào cảnh? Ở cuộc sống hàng ngày, con người thường bị áp đặt bởi những lo toan và phiền muộn, cùng với những vết bụi cuộc sống. Tuy nhiên, khi đến với Hương Sơn, mọi thứ sẽ được thay đổi để trở nên trong sáng và thánh thiện hơn. Hương Sơn mang lại một vẻ đẹp không chỉ đánh thức sự ham muốn tầm thường của con người, mà còn làm cho chúng ta trở nên cao quý hơn. Tại đây, con người có mọi điều kiện để trở nên trong sạch và thánh thiện hơn:

Này suối giải oan, này đền cửa Võng

Này Am Phật Tích, này động Tuyết Quynh

Nhác trông lên ai khéo hoạ hình

Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt

Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệt

Gập ghềnh mấy lối uốn thang mây.

Chỉ là một lời kể ngắn gọn trong hai câu thơ (2 câu đầu đoạn) nhưng đã khắc họa ấn tượng về một quần thể vừa thiên tạo, vừa nhân tạo và có đủ suối – chùa – am – động… nghĩa là có đủ tên gọi ở quần thể Hương Sơn này. Như vậy là không thể kể hết mà đã kể hết.

Bốn câu thơ tiếp theo tác giả tả chi tiết mà vẫn là điểm xuyết. Nhác trông nghĩa là chỉ trông thoáng qua chứ không soi xét kĩ càng, nhưng cảnh Hương Sơn vẫn long lanh cuốn hút. Câu thơ “Gập ghềnh mấy lối uốn thang mây” cho ta một vẻ đẹp nhiều tầng của một quần thể hùng vĩ, tráng lệ, một vẻ đẹp của Thiên triều (cũng có thế hiểu theo nghĩa thực: đường lên Hương Sơn rất cao và gập ghềnh, uốn khúc).

Tóm lại, đoạn thơ này nhấn mạnh vẻ đẹp huyền bí và siêu thoát của Hương Sơn. Điều này khiến ai chưa từng đến Hương Sơn càng muốn đến và khám phá vẻ đẹp của nơi này. Hương Sơn là một địa điểm đẹp với cảnh sắc kỳ vĩ và tự nhiên hoang sơ. Có nhiều suối, chùa, am và hang động đa dạng ở Hương Sơn. Môi trường tự nhiên tại đây mang lại vẻ đẹp hùng vĩ và cuốn hút. Đường lên Hương Sơn rất khó khăn và gập ghềnh, tạo nên một vẻ đẹp đầy thách thức và hấp dẫn. Mỗi khúc uốn thang mây làm nổi bật vẻ đẹp đặc biệt của Hương Sơn. Với cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp và không gian hùng vĩ, Hương Sơn đã trở thành điểm đến mơ ước của nhiều người.

Chừng giang sơn còn đợi ai đây

Hay tạo hóa khéo tay xếp đặt?

Một câu hỏi không cần câu trả lời nhưng chắc chắn ai cũng có thể trả lời được: đợi chủ nhân của nó. Chúng ta không thể không nhận ra rằng cảnh đẹp của Hương Sơn chủ yếu là do sự tạo hóa, nhưng tại sao lại không phải là ở một địa điểm khác mà lại là ở Việt Nam – quê hương chúng ta? Điều đó chứng tỏ Hương Sơn thuộc về người Việt Nam, thuộc về những ngọn núi Việt Nam đầy tài năng và đẹp đẽ.

Và từ đó, chúng ta cũng có thể hiểu rằng yêu Hương Sơn cũng chính là yêu những ngọn núi tuyệt đẹp của Việt Nam. Câu thơ cuối cùng của tác giả để ngỏ không phải vô nghĩa: Càng trông phong cảnh càng yêu… như thể ông muốn người đọc tự viết tiếp những từ ngữ mà họ cho là phù hợp nhất, ví dụ như: quê hương của chúng ta chẳng hạn…

Chu Mạnh Trinh đã yêu Hương Sơn đến mức say đắm bằng tình yêu của một thi sĩ tài hoa và uyên bác. Ông đã viết tới ba bài thơ về Hương Sơn, nhưng bài thơ về phong cảnh Hương Sơn có thể coi là tuyệt vời nhất. Với tài năng nghệ thuật xuất sắc và tình yêu sâu sắc dành cho quê hương và đất nước, ông đã phát hiện và diễn tả được vẻ đẹp độc đáo, cao quý và tinh tế của danh thắng Hương Sơn. Có thể nói, cho đến nay, chưa ai vượt qua cảnh giới mà Chu Mạnh Trinh đã đề cập đến khi viết về Hương Sơn.