Mục lục bài viết
1. Phân tích Tảo phát Bạch Đế thành của Lý Bạc:
Lý Bạch được biết đến như một thiên tài của thơ ca, ông có một đóng góp vô cùng quan trọng trong sự phát triển của thơ Đường. Thơ của ông thể hiện sự tự do và phóng khoáng, nhưng vẫn giữ được tính giản dị. Các tác phẩm thơ của ông đa dạng về chủ đề, bao gồm vẻ đẹp của thiên nhiên, tình yêu, và tình cảm với quê hương và đất nước. Trong số các tác phẩm nổi bật của ông, “Tảo phát Bạch Đế thành” được sáng tác vào năm 759 và in trong tập Thơ Đường ở Việt Nam, đặc biệt nổi bật bởi cách mà nó vẽ nên một bức tranh tuyệt đẹp về thiên nhiên hùng vĩ và bao la trên con đường từ Bạch Đế đến Giang Lăng.
“Triêu từ Bạch Đế thái vân giang
Thiên lí Giang Lăng nhất nhật hoàn
Lưỡng ngạn viên thanh đề bất trú
Khinh chu dĩ quá vạn trùng san”
Bài thơ này sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, với ngôn từ giản dị, gần gũi, khiến câu thơ của Lý Bạch trở nên thân thiết với người đọc. Hai câu đầu miêu tả cảnh chia ly và từ biệt Bạch Đế khi đi đến Giang Lăng. Mặc dù là lúc chia xa và từ biệt, nhưng khung cảnh mở ra lại không gợi lên cảm xúc buồn thương, mà thay vào đó là hình ảnh rạng ngời của mây trên bầu trời. Trong hành trình từ Bạch Đế đến Giang Lăng, phải vượt qua con sông Trường Giang đang chảy xiết, và xuyên qua vùng núi non hùng vĩ. Đối với Lý Bạch, sự chia ly không đánh dấu sự kết thúc, mà là khởi đầu của một hành trình mới. Do đó, thiên nhiên hiện ra trước mắt với vẻ đẹp hùng vĩ và tươi mới. Mặc dù con đường dài ngàn dặm, nhưng câu thơ này cho thấy nó hoàn toàn có thể vượt qua trong một ngày, một điều thần kỳ. Dưới bàn tay tài hoa của Lý Bạch, hình ảnh và âm thanh được tái hiện một cách sống động. Các câu thơ sau tạo nên một bức tranh thiên nhiên, trong đó con người và cảnh vật hoà quyện vào nhau, tạo nên một tạo hình hùng vĩ và sống động. Mặc dù không có sự đề cập cụ thể đến thác nước và ngọn núi xung quanh, nhưng qua cách mô tả của tác giả, ta vẫn có thể cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên tại thời điểm đó. Muốn vượt qua ngàn dặm trong một ngày, con thuyền phải di chuyển nhanh chóng và không ngừng nghỉ, một khía cạnh khá phi thực tế. Tuy nhiên, thông qua bút pháp tài hoa của Lý Bạch, mọi điều này trở nên có thể và thậm chí hết sức hiển nhiên.
Lúc này, khung cảnh trở nên sống động hơn khi tự nhiên và động vật xuất hiện. Con thuyền tiếp tục di chuyển và nghe tiếng “vượn kêu không dứt”. Điều đặc biệt là vì thuyền đi nhanh nên tiếng kêu của vượn không đến từ một vị trí cụ thể, mà nó kéo dài vô tận và không ngừng. Lý Bạch trên con thuyền lướt nhẹ trên mặt nước, mượt mà vượt qua những dãy núi hùng vĩ để tiến về Giang Lăng. Sự nhẹ nhàng của con thuyền trên mặt nước tạo nên một cảm giác tự do và không bị gì cản trở. Điều này thể hiện tính chất riêng của cách Lý Bạch miêu tả thiên nhiên và cảnh vật. Thiên nhiên được mô tả là tự do và vô hạn, tương tự như con người của ông. Ông không quá mải mê vào cuộc sống thường ngày mà thấy an bình và tự do khi đắm chìm trong thiên nhiên. Dù hành trình kéo dài một ngày, nhưng không có sự cảm thấy u ám hay nặng nề, mà lại nhẹ nhàng và tự do. Điều này cũng chính là đặc điểm nổi bật trong miêu tả thiên nhiên và non nước hữu tình của Lý Bạch. Cảnh vật tự nhiên và con người tự tại như nhau, không bị ràng buộc bởi cuộc sống hàng ngày. Đồng thời, cùng với Lý Bạch, Đỗ Phủ cũng sáng tạo ra những bài thơ tuyệt về thiên nhiên và non nước hữu tình. Mỗi tác giả đều có cách miêu tả độc đáo riêng, tạo nên bức tranh về thiên nhiên tráng lệ, nhưng lại bám vào cái đơn giản và phóng khoáng.
Một nhà phê bình văn học đã nhận xét, “Thơ của Lý Bạch mang đến cái hồn của người sáng tác, vừa phóng khoáng và giản dị, nhưng cũng rất đa dạng và sặc sỡ.” Qua tác phẩm “Tảo phát Bạch Đế thành” của Lý Bạch, chúng ta càng thấy câu nhận xét này là hoàn toàn chính xác. Bức tranh thiên nhiên trong tác phẩm này thực sự phóng khoáng và sáng sủa, đồng thời thể hiện tâm hồn giàu tình cảm của nhà thơ. Khi đọc thơ của Lý Bạch, ta cảm nhận như mình được hòa mình vào từng từ, từng hình ảnh thiên nhiên mà ông đã tạo ra, một cách tuyệt vời và cuốn hút.
2. Phân tích Tảo phát Bạch Đế thành của Lý Bạc hay nhất:
Lý Bạch, được coi là một thiên tài của thơ ca, đã có đóng góp đáng kể trong sự phát triển của thơ Đường. Thơ của ông nổi bật bởi sự phóng khoáng và tự do, nhưng vẫn giữ được sự giản dị. Ông đã sáng tác về nhiều chủ đề khác nhau, bao gồm thiên nhiên tươi đẹp, tình yêu, và tình cảm đối với quê hương và đất nước. Trong số các tác phẩm nổi bật của ông, “Tảo phát Bạch Đế thành,” sáng tác vào năm 759 và xuất hiện trong Thơ Đường, đặc biệt ấn tượng. Bài thơ này như một bức tranh hùng vĩ về thiên nhiên, tạo nên một hình ảnh to lớn từ Bạch Đế đến Giang Lăng.
“Triêu từ Bạch Đế thái vân giang
Thiên lí Giang Lăng nhất nhật hoàn
Lưỡng ngạn viên thanh đề bất trú
Khinh chu dĩ quá vạn trùng san”
Bài thơ sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt của thời Đường, với ngôn từ đơn giản và gần gũi, tạo sự gần gũi hơn giữa Lý Bạch và người đọc. Hai câu đầu của bài thơ thể hiện sự chia ly khi từ biệt Bạch Đế để đến Giang Lăng, nhưng khung cảnh trước mắt lại là biểu tượng của sự tươi sáng với những đám mây tỏa sáng. Hành trình từ Bạch Đế đến Giang Lăng yêu cầu vượt qua con sông Trường Giang, một con sông mạnh mẽ bên cạnh hàng ngàn dãy núi hùng vĩ. Lý Bạch nhìn vào chia ly không như là kết thúc, mà như sự khởi đầu của một hành trình mới, và thiên nhiên trước mắt tràn đầy sức sống và hùng vĩ. Mặc dù con đường dài ngàn dặm và chỉ mất một ngày để đi qua, nhưng qua ngòi bút của Lý Bạch, nó trở nên có thể và thần kỳ hơn. Hai câu tiếp theo như một bức tranh thiên nhiên, nơi con người và cảnh vật hòa quyện vào nhau, tạo nên hình ảnh sinh động và hùng vĩ. Lý Bạch không cần phải đề cập đến thác nước và núi non xung quanh, bởi nét vẽ tài hoa của ông đã làm cho ta cảm nhận được vẻ đẹp tự nhiên trong bức tranh đó. Để vượt qua ngàn dặm trong một ngày, thì con thuyền phải di chuyển với tốc độ nhanh, không có sự dừng lại.
Bài thơ thể hiện bằng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, với ngôn từ giản dị và gần gũi, làm cho câu thơ của Lý Bạch trở nên thân thiết hơn với người đọc. Hai câu đầu của bài thơ thể hiện sự chia ly, khi từ biệt Bạch Đế để đến Giang Lăng. Mặc dù là khoảnh khắc của sự chia xa, nhưng khung cảnh trước mắt không phải là một cảnh buồn đau, mà thay vào đó, là một biểu tượng của sự tươi sáng với những đám mây tỏa sáng. Từ Bạch Đế đến Giang Lăng, hành trình đòi hỏi phải vượt qua con sông Trường Giang, một con sông mạnh mẽ, bên cạnh hàng ngàn dãy núi hùng vĩ. Trong con mắt của Lý Bạch, chia ly không có nghĩa là kết thúc, mà thay vào đó, đánh dấu sự khởi đầu của một hành trình mới. Chính vì thế, thiên nhiên hiện lên trước mắt tràn đầy sức sống và hùng vĩ. Mặc dù con đường dài ngàn dặm và chỉ mất một ngày để đi qua, nhưng khi nhìn vào những hình ảnh và nghe những âm thanh qua lời viết của Lý Bạch, mọi điều trở nên có thể và thần kỳ hơn. Hai câu tiếp theo như một bức tranh thiên nhiên, nơi con người và cảnh vật hòa quyện vào nhau, tạo nên hình ảnh sinh động và hùng vĩ. Lý Bạch không cần phải đề cập đến thác nước và núi non xung quanh, nhưng qua nét vẽ tài hoa của ông, ta vẫn có thể cảm nhận được vẻ đẹp tự nhiên trong bức tranh đó. Để vượt qua ngàn dặm trong một ngày, thì con thuyền phải di chuyển với tốc độ nhanh và không dừng lại.
Lúc này, cảnh vật trở nên sống động hơn với sự hiện diện của thiên nhiên và động vật. Trong khi thuyền lướt trên mặt nước, tiếng “vượn kêu không dứt” vang vọng qua, kéo dài và không ngừng. Lý Bạch tiếp tục hành trình trên con thuyền, lướt qua các con núi hùng vĩ, và mọi thứ diễn ra một cách nhẹ nhàng, như không có sự cản trở. Điều này làm nổi bật đặc điểm miêu tả thiên nhiên và non nước hữu tình của Lý Bạch, với sự tự do và tình cảm tự nhiên trong cảnh vật và con người. Ông không bị ràng buộc bởi cuộc sống, mà thay vào đó, tận hưởng sự tự do và kết nối với thiên nhiên. Mặc dù hành trình kéo dài suốt một ngày, nhưng không gian không trở nên u ám hay nặng nề, mà thay vào đó, nó nhẹ nhàng và tươi mới. Đồng thời, Đỗ Phủ, một tác giả khác cùng thời với Lý Bạch, cũng viết về cảnh vật hữu tình. Cả hai tác giả đều có những sáng tạo độc đáo trong từng bài thơ của mình, vẽ lên bức tranh thiên nhiên tráng lệ, nhưng vẫn giữ được sự giản dị và phóng khoáng.
Nhà phê bình văn học từng nhận xét rằng, “Thơ của Lý Bạch là một tác phẩm phóng khoáng và đa dạng, nhưng cũng đầy sức sống và giản dị.” Đúng như lời nhận xét này, tác phẩm “Tảo phát Bạch Đế thành” của Lý Bạch thể hiện một bức tranh thiên nhiên phong cách, đầy sức sống, đồng thời lôi cuốn bởi tâm hồn tình cảm của nhà thơ. Trong khi đọc thơ của Lý Bạch, ta như được hòa mình vào từng từ ngữ và hình ảnh của thiên nhiên mà ông đã sáng tạo ra, một trải nghiệm tuyệt vời và quyến rũ.
3. Tác giả Lý Bạch:
3.1. Tác giả:
– Lý Bạch (701 – 762) sinh ra tại Lũng Tây, một vùng nay thuộc Cam Túc.
– Khi ông 5 tuổi, gia đình ông chuyển đến sinh sống ở Tứ Xuyên.
– Ông sinh ra trong một gia đình thương nhân giàu có và sớm thể hiện tài năng văn chương phong phú của mình từ khi còn nhỏ.
3.2. Đặc điểm nghệ thuật:
– Lý Bạch nổi bật với phong cách thơ hào phóng, tuy nhiên, lại rất tự nhiên và đầy đơn giản.
– Các tác phẩm của ông thường mang đậm sự cao cả và tinh túy.
3.3. Tác phẩm chính:
– Lý Bạch được ca ngợi là một nhà thơ vĩ đại của Trung Quốc, có khả năng thiên phú, xuất khẩu thành thơ với biệt danh “thi tiên”.
– Ông đã để lại hơn 1000 bài thơ đa dạng về nhiều thể loại, trong đó có các tác phẩm nổi bật như Thanh Bình Điệu và Tương Tiến Tửu.
