Một trong những lĩnh vực đầu tư quan trọng và được các chủ đầu tư quan tâm ở đây là đầu tư chứng khoán. Đầu tư chứng khoán thực chất có thể hiểu là việc một chủ thể nắm giữ chứng khoán để kỳ vọng vào lợi nhuận do chứng khoán đó mang lại trong tương lai. Vậy nghiệp vụ quản lý quỹ là gì? Các hoạt động chủ yếu của nghiệp vụ.
Mục lục bài viết
1. Nghiệp vụ quản lý quỹ là gì?
Ta hiểu quản lý quỹ đầu tư chứng khoán chính là một nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán, theo đó chủ thể là công ty quản lý quỹ chấp nhận sự uỷ thác của các nhà đầu tư để nhằm mục đích tiến hành việc thành lập quỹ đầu tư chứng khoán bằng nguồn vốn góp của các chủ thể là những nhà đầu tư và trực tiếp quản lý, điều hành quỹ này vào mục đích đầu tư trên thị trường chứng khoán, cũng như đầu tư vào các tài sản khác vì quyền lợi của các chủ thể là những nhà đầu tư. Trong đó:
– Công ty quản lý quỹ được hiểu cơ bản chính là doanh nghiệp hoạt động kinh doanh chứng khoán, cung cấp dịch vụ quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, quản lý danh mục đầu tư chứng khoán và tư vấn đầu tư chứng khoán. Công ty quản lý quỹ được thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh sau đây: Quản lý quỹ đầu tư chứng khoán; Quản lý danh mục đầu tư chứng khoán. Các nghiệp vụ kinh doanh được cấp chung trong một Giấy phép thành lập và hoạt động của công ty quản lý quỹ.
– Khách hàng ủy thác là quỹ, công ty đầu tư chứng khoán và các cá nhân, tổ chức ủy thác vốn, tài sản của mình cho công ty quản lý quỹ quản lý.
Cũng cần lưu ý rằng công ty quản lý quỹ được huy động vốn ở nước ngoài để nhằm mục đích đăng ký lập quỹ theo pháp luật nước ngoài. Công ty quản lý quỹ được huy động vốn, trong và ngoài nước, để từ đó có thể thành lập các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán, bao gồm cả các công ty đầu tư chứng khoán, theo quy định của pháp luật về chứng khoán.
2. Một số các đặc trưng cơ bản quản lý quỹ:
– Thứ nhất, về phương diện chủ thể, hoạt động quản lý quỹ đầu tư chứng khoán luôn luôn được thực hiện bởi chủ thể đặc thù đó chính là công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán.
– Thứ hai, về phương diện nội dung, hoạt động quản lý quỹ đầu tư chứng khoán được tiến hành một cách thường xuyên và chuyên nghiệp bởi công ty quản lí quỹ, theo sự uỷ thác của tập thể các chủ thể là những nhà đầu tư.
– Thứ ba, về phương diện hình thức, hoạt động quản lý quỹ đầu tư chứng khoán luôn luôn và hoạt động quản lý quỹ đầu tư chứng khoán chỉ có thể được thực hiện thông qua hình thức pháp lí là hợp đồng dịch vụ quản lý quỹ đầu tư chứng khoán.
3. Tìm hiểu về nghiệp vụ quản lý quỹ đầu tư chứng khoán:
Hoạt động lập quỹ, quản lý quỹ được quy định tại Điều 14 Thông tư 99/2020/TT-BTC của Bộ Tài chính. Theo đó:
– Công ty quản lý quỹ được huy động vốn trong và ngoài nước để có thể được thành lập, quản lý các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán, công ty đầu tư chứng khoán.
– Điều kiện, trình tự, thủ tục, hồ sơ chào bán, thành lập và hoạt động của các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán, công ty đầu tư chứng khoán thực hiện theo quy định tại Thông tư 98/2020/TT-BTC của Bộ Tài chính.
Lập quỹ, giải thể quỹ theo pháp luật nước ngoài:
Công ty quản lý quỹ theo quy định của pháp luật sẽ được huy động vốn ở nước ngoài để có thể thực hiện đăng ký lập quỹ theo pháp luật nước ngoài.
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày hoàn tất việc đăng ký thành lập quỹ, giải thể quỹ với cơ quan quản lý có thẩm quyền của nước ngoài, công ty quản lý quỹ sẽ cần phải thông báo cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và gửi kèm theo các tài liệu sau:
– Thứ nhất: Bản sao hợp lệ Giấy chứng nhận chào bán chứng chỉ quỹ, Giấy đăng ký lập quỹ theo pháp luật nước ngoài hoặc các tài liệu tương đương; hoặc các tài liệu xác nhận việc giải thể quỹ do cơ quan quản lý có thẩm quyền của nước ngoài cấp;
– Thứ hai: Bản sao hợp lệ hồ sơ đăng ký thành lập quỹ, giải thể quỹ được nộp theo yêu cầu của cơ quan quản lý có thẩm quyền nước ngoài bao gồm cả biên bản họp, nghị quyết Đại hội nhà đầu tư hoặc ban đại diện quỹ hoặc tổ chức tương đương của quỹ về việc thanh lý, giải thể quỹ.
Quỹ sẽ do công ty quản lý quỹ thành lập ở nước ngoài khi tham gia đầu tư tại Việt Nam phải tuân thủ các quy định có liên quan áp dụng đối với các chủ hể là những nhà đầu tư nước ngoài.
Ta hiểu về công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán như sau:
Công ty quản lí quỹ đầu tư chứng khoán được hiểu cơ bản chính là doanh nghiệp theo mô hình công ty cổ phần hoặc công ty trách nhiệm hữu hạn, được thành lập nhằm mục đích để hoạt động quản lí quỹ đầu tư chứng khoán và một số hoạt động kinh doanh khác theo quy định của luật chứng khoán và các văn bản pháp luật có liên quan.
Công ty quản lý quỹ theo quy định pháp luật sẽ có quyền được thành lập hay đóng cửa chi nhánh, tuy nhiên việc này cũng sẽ xần phải được sự chấp thuận của Uỷ ban chứng khoán nhà nước theo trình tự, thủ tục pháp luật quy định như điều kiện về cơ sở vật chất, chuyên môn nghiệp vụ. Những thay đổi khác về cơ cấu tổ chức bộ máy cũng phải được thực hiện việc chấp thuận tương tự từ Ủy ban chứng khoán nhà nước.
Công ty quản lý quỹ sẽ cần phải đảm bảo sự tách biệt về tổ chức, nhân sự và hoạt động giữa các hoạt động quản lý quỹ, hoạt động tư vấn tài chính và đầu tư chứng khoán, hoạt động quản lý danh mục đầu tư (nếu khách hàng không phải là quỹ đầu tư chứng khoán do công ti quản lý).
4. Đặc điểm công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán:
– Công ty được thành lập và hoạt động theo sự cho phép của Uỷ ban chứng khoán và cần đảm bảo công ty đảm nhiệm tốt chức năng của mình, tránh gây tổn hại không đáng có cho các chủ thể là những nhà đầu tư chỉ vì không đủ năng lực kinh doanh.
– Hoạt động chính của công ty quản lý quỹ chính là hoạt động quản lý quỹ đầu tư chứng khoán theo sự ủy thác của các nhà đầu tư vào quỹ hoặc sử ủy thác của nhà đầu tư riêng lẻ. Hoạt động quản lý quỹ đâu tư bao gồm việc nắm giữ tài sản của quỹ, trực tiếp tiến hành hoạt động đầu tư chứng khoán từ nguồn vốn của quỹ, quản lý danh mục đầu tư của quỹ. Bên cạnh nghiệp vụ quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, công ty quản lý quỹ sẽ còn thực hiện quản lý danh mục đầu tư theo sự ủy thác của các chủ thể là những nhà đầu tư ngoài quỹ.
– Theo mô hình quản lý thì công tý quản lý quỹ được chia cụ thể là: Công ty trách nhiệm hữu hạn quản lý quỹ và công ty cổ phần quản lý quỹ. Công ty trách nhiệm hữu hạn quản lý quỹ là công tý thành lập dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một hoặc nhiều thành viên. Mô hình này không được quyền phát hành cổ phiếu để huy động vốn. Công ty cổ phần quản lý quỹ được phát hành cổ phiếu để huy động vốn. Tổ chức, cá nhân muốn thành lập công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán phải được Ủy ban chứng khoán nhà nước cấp giấy phép thành lập và hoạt động. Điều kiện để nhằm mục đích có thể đảm bảo hạn chế rủi ro cho các chủ thể là những nhà đầu tư. Theo đó công ty quản lý quỹ sẽ cần phải đáp ứng vốn điều lệ là 25 tỷ đồng. Thành viên ban giám đốc và những nhân viên hành nghề quản lý quỹ sẽ cần phải có chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ do Uỷ ban chứng khoán nhà nước cấp bên cạnh đó sẽ cần phải có kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng.
Đối với những quy định được nêu cụ thể bên trên đối với việc thành lập công ty quản lý quỹ có vốn đầu tư nước ngoài, bên nước ngoài sẽ phải là pháp nhân đang hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ tài chính như chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, tư vấn đầu tư hoặc những lĩnh vực tương tự theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.
