Xã hội ngày càng phát triển, khoa học công nghệ đã đưa đến cho con người nền tảng viễn thông đáng ngưỡng mộ mà tại đó, con người có thể trao đổi, hội nhập với nhau. Người ta gọi đó là mạng xã hội. Trên mạng xã hội, luôn có sự tồn tại của các Netizen. Vậy Netizen là ai? Tầm ảnh hưởng của Netizen trên mạng xã hội như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ phân tích và làm rõ vấn đề này.
Luật sư tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài: 1900.6568
1. Khái niệm về netizen:
– Netizen là khái niệm để chỉ những cá nhân hay nhóm người sử dụng và hoạt động tích cực trên mạng xã hội, họ tham gia trò chuyện, trao đổi, bình luận và đưa ra các ý kiến cá nhân để chia sẻ, thảo luận với mọi người. Hay nói cách khác, netizen chính là thuật ngữ để chỉ cộng đồng mạng, cư dân mạng.
– Hiện nay, mạng xã hội ngày càng bùng nổ, phát triển mạnh mẽ. Mọi sự kiện trong đời sống xã hội đều được các cá nhân chia sẻ lên mạng. Có thể nói, mạng xã hội được xem là thế giưới ảo, tại đó, các cá nhân tự do thể hiện cá tính của bản thân qua hình ảnh, đăng tải các video, trạng thái cảm xúc. Cùng với đó, trong thế giới mạng này, người dân được quyền bình luận, nhận xét về bài đăng của người khác. Những người hoạt động tích cực ở thế giới mạng, thường xuyên bình luận, chia sẻ ý kiến cá nhân, được gọi là Netizen.
Ví dụ: A là một ca sĩ, diễn viên nổi tiếng. Do vậy, mỗi lần A đăng tải bất kỳ trạng thái gì lên mạng xã hội là đều nhận được sự quan tâm của cộng đồng mạng. Tại các bài đăng của A, các netizen sẽ vào bình luận, nhận xét, thể hiện cảm xúc với nội dung mà A truyền tải trong bài đăng của mình: Khen, chê, lời khuyên, sự đánh giá,..Đây được xem là một trong những biểu hiện rõ ràng nhất về việc hoạt động của cộng đồng mạng-netizen.
– Netizen – cộng đồng mạng ngày càng phát triển với số lượng đông đảo các thành viên. Họ là những chủ thể mang các đặc điểm cơ bản sau đây:
+ Đây là những cá thể thường xuyên bình luận, chia sẻ quan điểm cá nhân trên mạng xã hội. Họ bình xét về con người, hình ảnh, hay các sự kiện được đăng tải trên mạng xã hội. Những quan điểm mà họ đưa ra dựa hoàn toàn trên ý chí, suy nghĩ cá nhân của họ. Cùng với đó, những bình luận đó còn thể hiện tư duy, nhận thức của những đối tượng này về cuộc sống, con người. Thực tế, người có kiến thức, hiểu biết, những chia sẻ, bình luận của họ sẽ mang tính chất văn minh, lịch sự; ngược lại, cá nhân không có kiến thức và trải nghiệm thực tế, họ sẽ rất dễ đưa ra những quan điểm phiến diện, họ tự do ngôn luận một cách quá đà và tự do.
+ Netizen thường là những người có hiểu biết sâu sắc về các hoạt động của cá nhân khác qua thế giới mạng. Có như vậy, họ mới có thể nhìn nhận và đánh giá sự việc dựa trên quan điểm chủ quan của bản thân. Thực tế, họ luôn có những bày tỏ quan điểm trái chiều xoay quay các vấn đề, dù đó là thông tin chính thống hoặc tin giả. Hay nói cách khác, họ sẽ tìm ra những mặt trái của thông tin, từ đó đưa ra những phán xét, bình luận.
2. Tầm ảnh hưởng của netizen trên mạng xã hội:
– Netizen có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tạo nên một môi trường mạng “sôi nổi”. Bởi tại đây, họ thoải mái bày tỏ những quan điểm chủ quan của bản thân, tự do thể hiện lập trường quan điểm của mình đối với mọi việc, mọi người trên mạng xã hội. Do đó, có thể khẳng định, tầm ảnh hưởng của netizen trên mạng xã hội là vô cùng lớn, nó ảnh hưởng đến nhiều chủ thể, nhiều mối quan hệ khác nhau trong đời sống xã hội.
+ Đối với cá nhân bị phán xét, bình luận bởi Netizen: Như đã phân tích, Netizen là các cá nhân hoạt động tích cực trên mạng xã hội. Họ thường xuyên soi hoạt động của các cá nhân, sự kiện nổi bật diễn ra trên nền tảng mạng này. Càng nổi tiếng, cá nhân, tổ chức, hội nhóm bị soi ngày càng nhiều. Những bình luận mà cộng đồng mạng đưa ra có thể tiêu cực, có thể tích cực, và nó tác động trực tiếp đến người bị bình phẩm. Nếu lời bình phẩm tích cực, nó sẽ là nguồn động lực để cá nhân, hội nhóm có tầm ảnh hưởng nỗ lực cố gắng, xây dựng thêm hình ảnh tốt đẹp của bản thân trong mặt mọi người. Ngược lại, những bình phẩm tiêu cực sẽ khiến người nhận bình phẩm trở nên tự ti, mất niềm tin vào bản thân. Thực tế, có rất nhiều trường hợp cá nhân bị stress, trầm cảm bởi những lời đánh giá từ cộng đồng mạng. Họ bị suy sụp bởi những đánh giá tiêu cực, từ đó, đẩy cuộc sống của mình vào vòng xoáy luẩn quẩn của lo lắng, mệt mỏi bởi những lời phán xét trên mạng. Kể từ thời điểm mạng xã hội phát triển bùng nổ, đã có rất nhiều trường hợp đau lòng xảy ra do những đánh giá, phán xét tiêu cực từ Netizen. Thậm chí, có những cá nhân tìm đến cái chết do không chịu được áp lực từ cộng đồng mạng. Các cá nhân bị phán xét, bình luận bởi Netizen sẽ ngày càng khép mình, không được tự do trong việc thể hiện cá tính của bản thân, họ luôn dè chừng và dằn vặt bản thân bởi những lời phán xét của cộng đồng mạng.
+ Đối với cơ quan, tổ chức có cá nhân bị phán xét: Bình luận là sự tự do ngôn luận của mỗi cá nhân. Tuy nhiên, có rất nhiều người để quyền tự do đó vượt quá giới hạn. Hành động đẹp thì sẽ được biểu dương, cá nhân bỗng chốc vụt sáng, được nhiều người biết đến và khen ngợi. Điều này giúp cơ quan, tổ chức mà các cá nhân này học tập, làm việc được “thơm lây”. Ngược lại, cá nhân hoạt động trong cơ quan, tổ chức bất kỳ liên quan đến hoạt động xấu, bị phán xét tiêu cực, thì danh tiếng của cơ quan, tổ chức đó cũng sẽ bị ảnh hưởng theo. Thậm chí, có những cơ quan, tổ chức lợi dụng sức mạnh của Netizen để đánh bóng tên tuổi bằng những chiêu thức tiêu cực.
Có thể thấy, Netizen vừa có ảnh hưởng tích cực, vừa có ảnh hưởng tiêu cực đối với các cá nhân, tổ chức hoạt động trên mạng xã hội. Song, có thể thấy, mặt tiêu cực tồn tại nhiều hơn. Khi mà cộng đồng mạng để quyền tự do ngôn luận, tự do bày tỏ ý kiến, quan điểm của mình đi quá xa, sẽ gây ảnh hưởng đến cá nhân khác. Như đã phân tích, nếu Netizen là người có hiểu biết, văn minh, lịch sự, thì những bình luận của họ sẽ mang ý nghĩa thúc đẩy sự phát triển của đời sống cộng đồng mạng theo hướng tích cực, truyền tải được những suy nghĩ tiến bộ, nhân văn. Nếu Netizen là những “anh hùng bàn phím”, phát ngôn dựa trên cảm tính chủ quan của bản thân, thì sẽ gây hệ lụy về tinh thần rất lớn cho những người chịu ảnh hưởng bởi nó. Hơn hết, nó gây rối trật tự mạng, ảnh hưởng đến nhận thức, tư duy của các cá nhân khác.
– Netizen có ảnh hưởng sâu sắc đến các chủ thể, cá nhân tham gia hoạt động trên mạng xã hội. Tuy nhiên, để hạn chế những mặt tiêu cực mà Netizen mang đến, mỗi cá nhân, tổ chức, Nhà nước cần đưa ra những biện pháp nhất định.
+ Thứ nhất, mỗi cá nhân tham gia bình phẩm, chia sẻ trên mạng xã hội cần ý thức được giá trị trong lời nói của mình, từ đó, có những phát ngôn phù hợp với hoàn cảnh. Ở đây, các cá nhân này vẫn có quyền tự do ngôn luận, song sự tự do này phải dựa trên sự văn minh và ý thức tôn trọng danh dự, nhân phẩm của người khác.
+ Các nền tảng mạng xã hội cần thắt chặt quản lý ngôn từ mà cộng đồng mạng sử dụng, để tránh các trường hợp sử dụng từ ngữ khiếm nhã, thiếu văn hóa, xúc phạm nặng nề danh dự, nhân phẩm của tổ chức và cá nhân khác.
+ Nhà nước cần đưa ra các biện pháp xử lý đối với việc xúc phạm, hạ nhục uy tín, danh dự của cá nhân, tổ chức trên mạng xã hội. Phải có các chế tài khắt khe, nghiêm khắc, các cá nhân mới kiêng dè trong việc viết sử dụng ngôn từ của mình.
Mạng xã hội là thế giới ảo, tuy nhiên, ảnh hưởng của nó lại là thật. Do đó, các cá nhân trước khi nêu ý kiến hay phát biểu về vấn đề gì, bình phẩm về ai thì cũng cần cân nhắc kỹ, ứng xử một cách văn minh. Thực chất, nếu hành xử một cách đúng đắn và văn minh, Netizen sẽ là lực lượng đắc lực trong việc truyền tải các giá trị văn hóa tốt đẹp của con người Việt Nam đến bạn bè quốc tế; giúp bạn bè quốc tế thấy được tinh thần của con người Việt Nam với những phẩm chất và cá tính đáng quý nhất.
