Chứng khoán Mỹ vẫn luôn là thị trường tiềm năng được nhiều nhà đầu tư trên thế giới để mắt tới. Chứng khoán Mỹ đóng vai trò là thị trường chứng khoán lớn nhất thế giới, các nhà đầu tư (NĐT) luôn quan tâm đến những thông tin liên quan đến chứng khoán Mỹ. Cùng bài viết tìm hiểu NASDAQ là gì? Sàn giao dịch chứng khoán NASDAQ - Mỹ?
Mục lục bài viết
1. NASDAQ là gì?
NASDAQ là chữ viết tắt của cụm từ “National Association of Securities Dealers Automated Quotations system”, là sàn giao dịch chứng khoán điện tử lớn nhất nước Mỹ, có giá trị vốn hoá thị trường đứng thứ 3 thế giới (sau 2 sàn giao dịch chứng khoán New York (NYSE) và sàn giao dịch chứng khoán Tokyo). Điểm khác biệt quan trọng giữa NASDAQ với các sàn giao dịch chứng khoán lớn khác là ở chỗ nó là một sàn giao dịch chứng khoán phi tập trung (OTC).
NASDAQ được biết đến chính là sàn giao dịch chứng khoán điện tử lớn nhất nước Mỹ, có giá trị vốn hoá thị trường đứng thứ 3 thế giới (sau 2 sàn giao dịch chứng khoán Newyork (NYSE) và sàn giao dịch chứng khoán Tokyo). Chỉ số NASDAQ hiện nay cũng được xem là một trong những chỉ số tài chính quan trọng nhất trên thị trường tài chính chính toàn cầu.
Trong giới đầu tư chứng khoán thì chắc hẳn cái tên Nasdaq đã quá quen thuộc khi xuất hiện hàng giờ, hàng ngày trên các phương tiện truyền thông về tài chính trên toàn thế giới. Khi nhắc đến NASDAQ có 2 vấn đề được đề cập đến, cụ thể đó chính là: thứ nhất, đó là sàn giao dịch điện tử đầu tiên cho phép các nhà đầu tư có thể mua bán cổ phiếu một cách minh bạch và nhanh chóng thông qua một hệ thống giao dịch tự động; thứ hai là chỉ số NASDAQ.
Khi các chủ thể nghe mọi người nói rằng “NASDAQ đã tăng lên ngày hôm nay”, họ đang đề cập đến Chỉ số hỗn hợp NASDAQ (NASDAQ composite), cùng với chỉ số Dow Jones. Đây chính là 2 thước đo thống kê quan trọng nhất của thị trường tài chính nước Mỹ.
NASDAQ trên danh nghĩa là sàn giao dịch chứng khoán điện tử lớn nhất của Mỹ với giá trị vốn hoá thị trường đứng thứ 3 thế giới và chỉ số Nasdaq cũng như chỉ ra giúp bạn làm sao để giao dịch hiệu quả với chỉ số này.
2. Lịch sử hình thành của sàn NASDAQ:
NASDAQ được thành lập năm 1971 bởi Hiệp hội Quốc gia các Thương nhân Chứng khoán (NASD), và hiện đang được điều hành bởi Nasdaq Stock Market, Inc.
Khi bắt đầu mở cửa giao dịch vào ngày 8/2/1971, NASDAQ thực chất chính là sàn chứng khoán điện tử đầu tiên trên thế giới. Lúc đầu, NASDAQ chỉ đơn thuần là hệ thống niêm yết giá chứ chưa thực sự kết nối giữa các chủ thể là những người mua với người bán. Tác dụng quan trọng nhất lúc đó là giúp làm giảm mức chênh lệch giữa giá mua (bid price) và giá bán (ask price) cổ phiếu, gây bất lợi cho những chủ thể là những nhà môi giới chứng khoán thường kiếm bộn nhờ chênh lệch này, song lại làm thị trường chứng khoán hoạt động nhộn nhịp hơn.
Vài năm sau, NASDAQ tiến gần hơn đến một sàn giao dịch chứng khoán theo đúng nghĩa khi đưa vào hoạt động hệ thống báo cáo và giao dịch chứng khoán tự động. Cho đến năm 1987, hầu hết các giao dịch được tiến hành qua điện thoại, song trong suốt cuộc khủng hoảng của thị trường chứng khoán năm 1987, những người tạo lập thị trường hầu như không trả lời điện thoại.
Để nhằm mục đích có thể giải quyết vấn đề này, Hệ thống thực thi các lệnh nhỏ (SOES) đã ra đời nhằm mục đích chính đó là để có thể cung cấp cho những người mua bán chứng khoán một phương thức giao dịch điện tử hoàn toàn mới cũng như để đảm bảo những giao dịch nhỏ không bị bỏ qua.
Cổ phiếu được giao dịch tại NASDAQ thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như hàng tiêu dùng, năng lượng, tài chính, y tế, công trình công cộng, công nghệ và giao thông vận tải nhưng nổi tiếng nhất là cổ phiếu công nghệ cao.
NASDAQ cũng niêm yết cổ phiếu của chính mình trên sàn với mã hiệu NDAQ. Giống như các sàn chứng khoán khác, NASDAQ sử dụng chỉ số để đánh giá và phân tích thị trường một cách tổng quát.
Chỉ số chủ yếu trên NASDAQ là chỉ số tổng hợp NASDAQ (The Nasdaq Composite), được xây dựng dựa trên giá cổ phiếu của toàn bộ các công ty niêm yết trên NASDAQ. NASDAQ Composite thường được gọi tắt là chỉ số NASDAQ, chỉ số này thường được trích dẫn bởi các nhà báo và phóng viên tài chính và được xem là chỉ số được theo dõi nhiều nhất đối với các công ty về công nghệ.
Gần đây, NASDAQ được xem là sàn giao dịch đầu tiên sử dụng thuật toán đám mây để lưu trữ dữ liệu, cũng như là sàn đầu tiên bán công nghệ của mình cho các sàn giao dịch khác.
NASDAQ cũng đồng thời quản lý 90 thị trường và sàn giao dịch khác nhau trên 50 quốc gia. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đã làm cho mô hình giao dịch điện tử Nasdaq trở thành tiêu chuẩn cho các thị trường trên toàn thế giới.
3. Điều kiện để niêm yết trên sàn NASDAQ:
NASDAQ không giống với các sàn chứng khoán khác tại Mỹ, các công ty niêm yết tại NASDAQ thường hướng đến mục tiêu tăng trưởng. Ngoài ra, chi phí rẻ cũng là tiêu chí khiến nhiều công ty lựa chọn NASDAQ.
Để có thể được niêm yết trên sàn NASDAQ, các công ty phải đáp ứng các tiêu chí tài chính cụ thể, được phân thành 4 hạng mục đánh giá cụ thể như thu nhập, vốn chủ sở hữu, giá trị thị trường và tổng giá trị tài sản/tổng doanh thu.
Nếu lựa chọn niêm yết dựa theo tiêu chuẩn thu nhập, doanh nghiệp phải có thu nhập trước thuế của năm trước hoặc thu nhập của 2 năm bất kỳ trong 3 năm gần nhất phải trên 1 triệu USD với vốn cổ đông đạt 15 triệu USD. Còn nếu lựa chọn theo đánh giá vốn chủ sở hữu, yêu cầu đòi hỏi cao hơn với cổ đông sở hữu ít nhất 30 triệu USD. Công ty cũng có thể lựa chọn tiêu chí đánh giá dựa trên tổng giá trị thị trường với tiêu chuẩn tối thiểu là 75 triệu USD.
Nếu không thể đảm bảo được 3 yêu cầu trên, công ty buộc phải chứng minh tổng tài sản hoặc tổng thu nhập của năm trước hoặc thu nhập của 2 năm bất kỳ trong 3 năm gần nhất phải trên 75 triệu USD.
Tỷ lệ cổ phần tối thiểu do công chúng nắm giữ bắt buộc phải ở mức 1,1 triệu cổ phiếu với tổng giá trị thị trường của cổ phiếu công chúng phải ở các mức 8 triệu USD, 18 triệu USD hoặc 20 triệu USD. Đặc biệt, công ty phải đảm bảo cổ phiếu của mình được giao dịch ở mức trên 4 USD trong ít nhất 90 ngày trước khi nộp đơn đăng ký niêm yết.
Ngoài ra, đối với các công ty nhỏ không thể đáp ứng được yêu cầu tài chính của NASDAQ thì sẽ có sàn giao dịch dành riêng cho họ là NASDAQ Small Caps Market. NASDAQ sẽ chuyển các công ty từ thị trường này sang thị trường khác khi đủ điều kiện thay đổi.
Năm 2017, sự kiện Công ty cổ phần VNG (VNG) của Việt Nam ký kết Biên bản ghi nhớ (MOU) với NASDAQ để tiến hành IPO và niêm yết cổ phiếu tại sàn NASDAQ đã nhận được sự quan tâm lớn của dư luận. Trước VNG, 1 doanh nghiệp Việt khác đã lên sàn NASDAQ là Cavico, một công ty tư nhân chuyên về lĩnh vực đầu tư, xây dựng. Công ty này lên sàn NASDAQ thông qua hình thức sát nhập với một công ty đã niêm yết của Mỹ vào năm 2009.
Tuy nhiên, việc niêm yết này trên thực tế cũng chỉ kéo dài 2 năm. Điều này cho thấy niêm yết và duy trì được vị trí tại sàn chứng khoán hàng đầu thế giới vô cùng khó khăn.
4. Một vài nét về thị trường chứng khoán Mỹ:
Ta hiểu về chứng khoán Mỹ như sau:
Chứng khoán Mỹ được hiểu cơ bản chính là các loại chứng khoán được niêm yết và giao dịch trên các sàn chứng khoán tại Mỹ. Hiện nay, thị trường này có hơn 10 nghìn công ty niêm yết và sở hữu vốn hóa chứng khoán Mỹ với hơn 30 nghìn tỷ USD. Trong đó có rất nhiều cổ phiếu của các tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu thế giới như Apple, Facebook, Google, Intel, Dell,…
Mục đích niêm yết chứng khoán trên thị trường đó chính là để nhằm mục đích kêu gọi nguồn vốn lớn để từ đó sẽ phục vụ cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh và đầu tư phát triển doanh nghiệp.
Lịch sử hình thành của thị trường chứng khoán Mỹ:
Ngày 17/05/1792 là ngày lịch sử đánh dấu sự ra đời của thị trường chứng khoán Mỹ bằng việc một số nhà môi giới chứng khoán họp nhóm cùng nhau và đưa ra thỏa thuận chung tại gốc cây ngô đồng số 68 phố Wall. Và sau đó, đến năm 1800, Sở giao dịch chứng khoán New York (NYSE) ra đời và trở thành Sở giao dịch chứng khoán lớn nhất nước Mỹ.
Thị trường chứng khoán Mỹ còn có tên gọi khác là thị trường phố Wall – Nơi tập trung những giao dịch đầu tiên của nước Mỹ từ năm 1864, đồng thời hiện nay cũng là trung tâm giao dịch chứng khoán lớn nhất thế giới, với hơn 80% các giao dịch chứng khoán của Hoa Kỳ. Năm 1962 đã trở thành thị trường chứng khoán quốc gia.
Ngoài 14 Sở giao dịch chứng khoán ở thị trường tập trung, Mỹ còn phát triển nhiều thị trường chứng khoán phi tập trung (OTC), trong đó có cả NASDAQ.
Thị trường phi tập trung NASDAQ thành lập năm 1971 là bộ phận của thị trường thứ cấp lớn nhất nước Mỹ xét về số lượng chứng khoán giao dịch. NASDAQ đang là nơi trao đổi mua/bán hơn 15000 mã chứng khoán, lớn hơn rất nhiều so với số lượng chứng khoán giao dịch trên sàn NYSE. Đa số thì các mã chứng khoán trên NASDAQ đều của nhiều công ty trong lĩnh vực công nghệ, các công ty vừa và nhỏ.
Có khoảng 600 nhà tạo lập thị trường và các nhà môi giới đang tích cực hoạt động, vận hành trên NASDAQ. Tính trung bình, 1 chủ thể là nhà tạo lập thị trường đảm nhận 8 loại cổ phiếu.
Uỷ ban chứng khoán Mỹ (SEC) và Hiệp hội các nhà giao dịch chứng khoán quốc gia Mỹ (NASD) được biết đến chính là 2 cơ quan quản lý trực tiếp thị trường NASDAQ. Hiện nay, NASDAQ đã kết nối với nhiều thị trường OTC trên thế giới.