Chắc hẳn chúng ta đã từng nghe tới cái tên kẻ hủy diệt, với hoạt động bán lẻ nhưng nó lại rất có sức cạnh tranh rất đáng kể và khiến cho các đối thủ bị loại khỏi lĩnh vực kinh doanh đó. Vậy thực chất Kẻ hủy diệt thị trường là gì? Lịch sử của kẻ hủy diệt thị trường?
Mục lục bài viết
1. Kẻ hủy diệt thị trường là gì?
Kẻ hủy diệt thị trường trong tiếng Anh là Category Killer.
Chắc hẳn chúng ta sẽ có thể hiểu nôm na về khái niệm kẻ hủy diệt thị trường nhưng không hiểu thực chất về nó, cụ thể thì đây là một chuỗi bán lẻ khổng lồ có sức cạnh tranh đến mức, nó thống trị một hoặc nhiều loại danh mục sản phẩm và khiến các đối thủ có năng suất kém hơn và chuyên môn cao hơn bị đá khỏi lĩnh vực kinh doanh đó.
Sự xuất hiện của những kẻ hủy diệt thị trường chủ yếu đạt được lợi thế cạnh tranh to lớn bằng cách có sự lựa chọn hàng hóa lớn hơn và sâu hơn so với các cửa hàng nhỏ và đơn độc và với số lượng hàng hóa đó cho phép kẻ hủy diệt thị trường tiết kiệm được chi phí và bán sản phẩm của họ với giá thấp đến mức các cửa hàng khác không thể cạnh tranh với họ.
Để hiểu hơn về kẻ hủy diệt chúng tôi đưa ra một ví dụ điển hình trong thị trường thương mại điện tử hiện nay mà rất có sức ảnh hưởng đó chính là eBay. Website này dường như là một nhà độc quyền bởi vì cả người mua và người bán đều muốn hướng đến thị trường rộng lớn và năng động nhất. Một số công ty khác cũng đã thử dấn thân vào thị trường, trong đó có cả Yahoo!, nhưng chưa ai thành công. Qua nhiều năm, công ty đã mua lại cả Skype, Paypal hay một số công ty khác, nhằm gia tăng sự tiện lợi cho khách hàng và lợi nhuận khổng lồ đi kèm với nó.
Như vậy nhìn chung đã có rất nhiều doanh nghiệp có tham vọng chiếm lĩnh được thị trường mình tham gia và ta thấy điều này hiếm khi đạt được, các chủ doanh nghiệp luôn mong muốn bán được nhiều hơn các đối thủ của mình. Hầu hết những “kẻ hủy diệt thị trường” là những chuỗi cửa hàng khổng lồ cả trên thế giới thực hay thị trường online. Các nhà bán lẻ này thường có mối quan hệ đặc biệt với nguồn hàng của họ để giảm thiểu chi phí, hoặc họ cũng có thể là chủ sở hữu nguồn hàng của chính mình.
2. Lịch sử của kẻ hủy diệt thị trường:
Cụ thể về lịch sử của kẻ hủy diệt thị trường bắt đầu từ Charlie Lazarus, người sáng lập của Toys R Us, người sáng lập này được cho là đã đặt ra khái niệm về kẻ hủy diệt thị trường. Amazon, Best Buy, Walmart là những ví dụ khác về kẻ hủy diệt này.
Những kẻ hủy diệt này cho rằng không thể có gì ngăn cẩn thì những kẻ huy diệt thị trường cũng không phải là bất khả chiến bại. Đặc biệt, điều này có thể là trường hợp nếu họ có đường lối quản lí sai lầm hoặc không theo kịp thời đại. Toys R Us, người tiên phong cho khái niệm này đã nộp đơn xin phá sản vào tháng 9/2017, là một ví dụ.
Lịch sử của Toys R Us được thành lập vào năm 1948, Theo đó sự thành lập trong thời phát triển nhất và phồn vinh nhất của những kẻ hủy diệt thị trường là vào những năm 1980 và 1990. Đó là khi những kẻ hủy diệt sinh sôi nảy nở trên khắp nước Mỹ. Một cửa hàng sách hiện không còn hoạt động trên thị trường, cứ sau 9 ngày lại mở một cửa hàng mới. Nhà bán lẻ văn phòng phẩm Staples đã mở hai cửa hàng trong vòng một tuần. Home Depot thì báo cáo lợi nhuận bội thu vào đầu năm, mở ba cửa hàng chỉ trong vòng một tuần.
Bên cạnh đó kể tới trong thập kỉ tiếp theo, vận may của những kẻ hủy diệt thị trường này đã kết thúc. Một số tuyên bố phá sản, một số thì đóng cửa hoặc bắt đầu báo cáo thua lỗ. Có một số yếu tố tạo nên tình trạng thảm hại của họ. Một trong số đó là sự thống trị liên tục của Walmart với tư cách là nhà bán lẻ giảm giá lớn trên toàn quốc. Tập đoàn kếch xù có trụ sở tại Arkansas không chỉ ăn vào thị phần của các cửa hàng độc lập mà còn của các nhà bán lẻ như Toys R Us.
Một điều nữa là sự trỗi dậy của các công ty thương mại điện tử như Amazon. Họ cung cấp ra những tùy chọn hấp dẫn như mức giá thấp, mua sắm một cửa và sự tiện lợi của mua sắm trực tuyến, phá hủy tính kinh tế chi phí cao của các nhà bán lẻ lớn.
Nhận thấy tình hình đó, Best Buy đã đấu tranh để tự tái tạo lại thị trường bị xâm lấn bởi Amazon. Ngay cả Walmart cũng thấy rằng một phần lớn các siêu thị của họ đang không sinh lời.
Tuy nhiên, một số kẻ hủy diệt thị trường vẫn có thể bảo vệ được tính kinh tế trong danh mục của họ, nếu họ có thể tạo ra trải nghiệm mua sắm hấp dẫn. Để làm điều đó, họ sẽ cần kết hợp các yếu tố như sự hài lòng tức thì, bán hàng cá nhân hóa, các loại showroom độc đáo và có tính trải nghiệm. Họ cũng có thể phải thu hẹp qui mô cửa hàng của mình để duy trì tính linh hoạt tối đa, cũng như kết hợp các loại hình bán hàng, như Walmart hiện đang làm.
3. Những ‘kẻ hủy diệt’ trong kinh doanh:
Sự xuất hiện của một ‘kẻ hủy diệt’ loại bỏ gần như tất cả các thực thể khác trên thị trường, cả trên thế giới thực hay trên mạng. Rất nhiều công ty phải rời bỏ thị trường, điều này làm gia tăng tỉ lệ tập trung trên thị trường. Những ‘kẻ hủy diệt’ hoạt động bằng cách tập trung lượng hàng hóa khổng lồ ở một điểm giao dịch duy nhất, với giá được hạ xuống thấp nhất và hiệu quả đặc biệt, từ đó thu hút số lượng khách hàng khổng lồ. Loại hình kinh doanh này đánh bại các cửa hàng nhỏ lẻ về cả mẫu mã, số lượng đến giá cả và hiệu quả giao dịch. Không quá ngạc nhiên khi những kẻ hủy diệt này là những công ty thống trị trên các thị trường. Những doanh nghiệp này thường tập trung vào một số chuyên ngành nhất định thay vì cố gắng thống trị toàn bộ thị trường. Cùng tìm hiểu một số kẻ hủy diệt trong quá khứ:
Toys R Us
Toys R Us là một chuỗi cửa hàng tập trung chủ yếu vào sản xuất đồ chơi và hàng giải trí cho trẻ em và thanh thiếu niên. Hiện nay, công ty vận hành khoảng 880 cửa hàng tại Mỹ, và đang phát triển ở khoảng 35 quốc gia khác.
Toys R Us sở hữu thương hiệu FAO Schwarz và cửa hàng đồ chơi lớn nhất trên thế giới tại New York. Vào thời kỳ đỉnh cao, Toys R Us là ví dụ điển hình của một “kẻ hủy diệt”, bởi công ty hoạt động hiệu quả tới mức đẩy lùi sự cạnh tranh từ cả các cửa hàng nhỏ lẻ lẫn các công ty lớn hơn nhưng không kinh doanh tập trung.
Mặc dù sự cạnh tranh trên thị trường đồ chơi trẻ em ngày càng lớn, nhưng với sự sáng tạo, nghiên cứu và phát triển không ngừng, Toys R Us vẫn giữ vững vị trí là doanh nghiệp đồ chơi lớn nhất trên thế giới.
Khởi đầu trong một căn nhà, Google nay đã trở thành tập đoàn đa quốc gia trị giá hàng tỷ đô la và gần như không có cách nào để các công ty khác có thể cạnh tranh được. Google đang cố gắng thống trị trên nhiều thị trường như hệ điều hành di động và cũng đã gặt hái được thành công, với Android chiếm khoảng 80% thị trường hệ điều hành trên di động.
PetSmart
Một số “kẻ hủy diệt” học được cách bỏ qua các công đoạn trong quá trình thu thập hàng hóa và tạo ra được một “hiệu ứng nhà kho” ở trong môi trường bán lẻ. PetSmart là ví dụ điển hình cho doanh nghiệp kiểu này.
Hệ thống của PetSmart đầu tiên được thành lập và mở cửa vào năm 1987 ở Phoenix, AZ và được cổ phần hóa từ năm 1994. Cửa hàng của PetSmart có tất cả những gì cần thiết dành cho chó, mèo, chim hay bất cứ loại thú cưng nào khác. Vì thị trường thú cưng có mức độ tập trung quá cao, các cửa hàng thú cưng nhỏ lẻ đều phải đóng cửa mỗi khi có một cửa hàng PetSmart trong khu vực.
Walmart
Hãy thử tưởng tượng rằng một cửa hàng Walmart mới mở trong khu phố nhà bạn. Lập tức doanh thu của các cửa hàng bán lẻ tạp hóa hay đồ gia dụng xung quanh sẽ tụt dốc không phanh. Thực tế là, với lượng hàng khổng lồ, bạn khó có thể bước ra mà không mua một thứ gì đó ở Walmart.
Có thể nói, Walmart là một “kẻ bán lẻ hủy diệt”. Đi kèm với đó là sự giàu có của gia đình Walton, chủ sở hữu Walmart, với khối tài sản lên đến 140 tỷ đô la, họ là gia đình giàu có nhất trên toàn nước Mỹ.
