Để đại diện cho lợi ích kinh tế của các nước đang phát triển và thúc đẩy việc thực hiện những ý tưởng về một trật tự thế giới mới hay còn gọi là Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển với vai trò và ý nghĩa to lớn của nó cho các nước thành viên tham gia. Vậy hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển là gì? Chức năng?
Mục lục bài viết
1. Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển là gì?
Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển trong tiếng Anh là United Nations Conference on Trade and Development; tên viết tắt là UNCTAD.
Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển là Tổ chức đa quốc gia được thành lập năm 1965 để đại diện cho lợi ích kinh tế của các nước đang phát triển và thúc đẩy việc thực hiện những ý tưởng về một trật tự thế giới mới.
Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển được thành lập năm 1963 giữ chức năng ủy ban thường trực liên chính phủ, một bộ phận quan trọng của Đại Hội Đồng Liên Hợp Quốc giải quyết các vấn đề về thương mại, đầu tư và các vấn đề liên quan đến phát triển.
Mục đích hướng tới của của hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển đó là tối đa hóa các cơ hội về thương mại, đầu tư và phát triển cho các quốc gia đang phát triển, và trợ giúp các quốc gia đang phát triển hội nhập vào nền kinh tế thế giới trên cơ sở công bằng và bình đẳng.
Hội nghị được lập ra trên cơ sở mối quan ngại của các quốc gia đang phát triển xung quanh các vấn đề về thị trường quốc tế, tập đoàn đa quốc gia, và sự bất cân đối lớn giữa các quốc gia phát triển và quốc gia đang phát triển trên thế giới.
Thực tế hiện nay với hiệp hội UNTAD có 191 quốc gia thành viên, trụ sở ở Geneva – Thụy Sĩ . Quỹ để hoạt động hàng năm đạt xấp xỉ 50 triệu USD cộng thêm 25 triệu USD từ các quỹ trợ giúp kĩ thuật. UNCTAD họp 4 năm một lần. Năm 2008 họp ở Ghana.
Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển thành lập với 170 nước thành viên, UNCTAD hiện nay là tổ chức kinh tế thương mại lớn nhất thuộc hệ thống liên hợp quốc.
Theo như chúng tôi được biết thì hội nghị của liên hợp quốc về thương mại và phát triển chính thức được thành lập vào năm 1964 theo nghị quyết 1995 của Ðại hội đồng liên hợp quốc, khối họp thứ XIX. Như vậy hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển ra đời từ sau đại chiến thứ hai, phong trào giải phóng dân tộc nổi dậy mạnh mẽ trên khắp các lục địa. Cao trào này đã dẫn đến sự tan rã nhanh chóng của chủ nghĩa thực dân, hàng loạt các quốc gia đã giành được độc lập chính trị và kinh tế những mức độ khác nhau, được xếp chung vào đội ngũ các nước đang phát triển trong “thế giới thứ ba” và đă trở thành một nhân tố mới quan trọng trong các quan hệ kinh tế và mậu dịch quốc tế nói chung.
Kể từ sau đại chiến thứ hai các nước tư bản phát triển xuất khẩu hàng năm sang các nước đang phát triển từ 25-30% tổng khối lượng xuất khẩu máy móc thiết bị. Bên cạnh đó thì ta thấy có phần lớn tiêu dùng nguyên liệu nói chung và năng lượng nói riêng của hầu hết các nước tư bản phát triển, nhất là Tây Âu và Nhật Bản, đều dựa vào nhập khẩu từ các nước đang phát triển. Mậu dịch nguyên liệu thường chiếm tới trên 1/3 tổng kim ngạch mậu dịch quốc tế TBCN, riêng mậu dịch dầu mỏ đã chiếm tới khoảng 20% toàn bộ mậu dịch quốc tế TBCN nói chung.
Với các chính sách tiến bộ và kiên quyết của mình, các nước đang phát triển đã liên tiếp đấu tranh dành lại quyền bình đẳng trong quan hệ kinh tế-thương mại với các nước tư bản phát triển. Trong bối cảnh đó, tháng 9/1960, liên minh các nước đang phát triển sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) ra đời để tập hợp lực lượng chống lại các nước đế quốc.
2. Chức năng của hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển:
2.1. Nhiệm vụ của UNCTAD:
– Đề ra và thực hiện các biện pháp, chính sách, thương mại mới để thực hiện mục đích phát triển kinh tế trên cơ sở tập hợp mọi cố gắng của tất cả các nước thành viên.
– Hậu thuẫn cho sự tiến bộ kinh tế của các nước đang phát triển nhờ sự phát triển toàn diện của thương mại quốc tế cùng có lợi cho tất cả các nước.
– Với mục đích và nhiệm vụ đó, UNCTAD được thành lập như một sự tất yếu khách quan. Thực tế, các tổ chức quốc tế khác đều không họp để giải quyết các vấn đề trên, nhất là để giải quyết cụ thể những vấn đề tồn tại của các nước đang phát triển. UNCTAD là tổ chức duy nhất để có thể thúc đẩy việc phát triển kinh tế – thương mại trong mối quan hệ chung một cách hợp lí giữa các nước thành viên khá đa dạng có chế độ chính trị – xã hội khác nhau và trình độ phát triển khác nhau.
2.2. Chức năng quyền hạn chủ yếu của UNCTAD:
1/ Đẩy mạnh thương mại quốc tế nhằm mục đích tăng trưởng kinh tế, bao gồm đẩy mạnh thương mại giữa các nước có trình độ phát triển khác nhau, giữa các nước đang phát triển khác nhau, giữa các nước đang phát triển cũng như giữa các nước thuộc hệ thống kinh tế – xã hội khác nhau.
2/ Qui định các nguyên tắc và chính sách về thương mại quốc tế cũng như những vấn đề phù hợp nhằm phát triển kinh tế.
3/ Ðưa ra những đề nghị cụ thể để thực hiện các chính sách trên và áp dụng, trong phạm vi quyền hạn của mình, những biện pháp khác nhau nhằm đạt được mục đích phát triển kinh tế-thương mại. Các đề nghị và biện pháp này đều có tính đến trình độ phát triển khác nhau. Cũng như sự khác biệt trong các hệ thống kinh tế – xă hội.
4/ Tạo điều kiện thuận lợi cho sự phối hợp hoạt động các tổ chức khác thuộc liên hợp quốc trong lĩnh vực thương mại quốc tế và các vấn đề phù hợp để phát triển kinh tế.
5/ Cộng tác kịp thời với Đại hội đồng và ủy ban kinh tế – xă hội (ECOSOC) của liên hợp quốc nhằm làm sao thực hiện hiện trách nhiệm phối hợp chung mà hiến chương liên hợp quốc qui định.
6/ Áp dụng những biện pháp cần thiết trong việc cộng tác với các cơ quan có thẩm quyền của liên hợp quốc để có thể thương lượng và thông qua những văn kiện pháp lí đa biên trong lĩnh vực thương mại.
7/ Đóng vai trò trung tâm phối hợp chính sách thương mại với các nước và các nhóm kinh tế theo từng khu vực.
8/ Ngoài ra, UNCTAD còn có thể xem xét một số vất đề khác nữa trong phạm vi quyền hạn của mình.
2.3. UNCTAD trong hệ thống Liên Hợp Quốc:
Như vậy chúng ta hiểu về hiệp hội này đây là một cơ quan liên chính phủ thường trực được thành lập bởi Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào năm 1964. UNCTAD hiện có 194 thành viên quốc gia và vùng lãnh thổ. Trụ sở chính của UNCTAD được đặt tại Geneva, Thụy Sĩ cùng với văn phòng tại New York, Mỹ và Addis Ababa, Ethiopia.
Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển này đây là một phần của Ban Thư kí Liên Hợp Quốc. UNCTAD báo cáo với Đại hội đồng Liên Hợp Quốc và Hội đồng Kinh tế và Xã hội nhưng có tư cách thành viên, lãnh đạo và ngân sách riêng. UNCTAD cũng là một phần của Nhóm Phát triển Liên Hợp Quốc.
