Học phi công mất bao nhiêu tiền? Mất bao nhiêu thời gian?

1. Học phi công mất bao nhiêu tiền?

Ở nước ta hiện nay, nghề phi công là giấc mơ của nhiều người. Nhưng sự thực không có nhiều người có thể với tới “giấc mơ bay”. Vì muốn trở thành phi công, ngoài những tiêu chuẩn về thể hình, thể lực, người học phải có một số tiền ít nhất là 4 tỷ đồng để đi học cho tới lúc thành nghề.

Giai đoạn từ năm 2015 trở về trước, khi mà phi công nước ta còn thiếu nhiều, những học viên phi công có thể xin 1 phần, tới 100% kinh phí đào tạo từ các hãng hàng không như là Vietnam Airlines để đi học, sau khi đã vượt qua vòng sơ tuyển đầu tiên.

Để trở thành một phi công lái tàu bay thương mại, học viên sẽ phải trải qua quá trình huấn luyện cơ bản và huấn luyện sau cơ bản gồm có huấn luyện chuyển loại, huấn luyện Base và IOE (Initial Operating Experience).

Chi phí đào tạo một học viên phi công cơ bản tại trường Bay Việt khoảng 1,8 tỷ đồng trong khoảng thời gian từ 18-20 tháng. Chương trình đào tạo được chia làm 3 giai đoạn bao gồm huấn luyện lý thuyết ATP dài 24 tuần (ở trong nước), huấn luyện bay dài 44 – 52 tuần (ở các nước Mỹ, Australia, New Zealand, châu Âu) và huấn luyện phối hợp tổ bay MCC dài 3 tuần (trong nước).

Trong đó, giai đoạn huấn luyện bay ở nước ngoài chiếm nhiều chi phí nhất khoảng từ 57.000 USD-65.000 USD (1,3-1,6 tỷ đồng). Học phí của giai đoạn huấn luyện lý thuyết là khoảng 134 triệu đồng còn huấn luyện phối hợp tổ bay từ 99 triệu đồng.

Tuy nhiên, đây chỉ mới là con số lý tưởng trong trường hợp quá trình học của học viên suôn sẻ, không phải đóng thêm những khoản học phí cho những phân môn phải học lại.

Trong thời gian gần đây, khi nguồn nhân lực đã gần như đáp ứng đủ nhu cầu trong nước, những hãng hàng không đang dần dần loại bỏ chương trình hỗ trợ dành cho học viên, buộc các học viên sẽ phải tự chi trả toàn bộ học phí đào tạo nếu muốn đi học trở thành phi công.

Cách đây chưa lâu, phóng viên của VTC News đã khảo sát tại một số gia đình có con em mà đang theo học phi công dân dụng, thì chi phí đi học đào tạo phi công ở nước ngoài, đào tạo huấn luyện bay ở trong nước đến khi trở thành cơ phó các gia đình đều phải tự trả 100%. Tổng các chi phí ước tính từ khi bắt đầu học đến khi lên được cơ phó khoảng 4 tỷ đồng.

Tuy nhiên, để tham gia vào các khóa học trở thành phi công, có bằng hàng không quốc tế, những học viên sẽ phải tới một số quốc gia có truyền thống đào tạo nguồn nhân lực ngành hàng không cho Việt Nam như là nước Mỹ, Úc, Anh, Pháp hoặc New Zealand, mới đây nhất có thêm Nam Phi.

Để trở thành phi công chuyên nghiệp, một học viên có thể đi theo 3 con đường. Một là học tại Việt Nam, sau đó sẽ xin đi du học nước ngoài. Hai là du học ngay từ đầu và thứ ba là được các hãng hàng không nội địa cử đi học.

Ở trường hợp thứ nhất, các học viên có thể thực hiện học sơ cấp tại Học viện Hàng không Việt Nam trong 2 năm, sau đó, sẽ tùy vào năng lực và tài chính có thể học tiếp tại Nam Phi hoặc Úc.

Anh Louis Trần, một học viên phi công đang tham gia khóa học đào tạo phi công tại Nam Phi chia sẻ học ở Việt Nam chủ yếu là học ngoại ngữ, và lý thuyết, sau đó khi mà đủ điều kiện bạn sẽ phải ra nước ngoài để tiếp tục học thực hành trong vòng 14 – 24 tháng, tùy vào năng lực của mỗi người.

Chi phí đi học trong nước và nước ngoài do người học tự chi trả 100%. Đây là một số tiền không nhỏ.

Theo thông tin mà anh Louis cung cấp, chi phí ban đầu bỏ ra để đi du học tại Nam Phi rơi vào khoảng 77.000 USD (khoảng 1,7 tỷ đồng). Sau 2 năm, các học viên có thể nhận được bằng hàng không quốc tế và trở về Việt Nam học tiếp.

Giai đoạn này gọi là học chuyển loại. Chi phí của giai đoạn này khoảng 30.000 USD (gần 700 triệu đồng). Tiếp tục, sau khi đã học chuyển loại xong, các học viên sẽ tốn thêm 75.000 USD (khoảng 1,6 tỷ đồng) để được tham gia huấn luyện lên cơ phó tại một hãng hàng không nào đó trong nước.

2. Học phi công mất bao nhiêu thời gian?

Mỗi trường dạy, mỗi khóa học sẽ có lộ trình, chương trình đào tạo học phi công khác nhau. Nhưng đa phần thời gian để học phi công sẽ rơi vào khoảng 18-22 tháng. Ví dụ, học viên học tại Học viện Hàng không Vietjet (VJAA) sẽ có lộ trình học để trở thành phi công sau 20 tháng, cụ thể như sau:

– Từ đầu tháng 8.2022, VJAA chính thức khai giảng khóa đầu tiên của chương trình đào tạo phi công cơ bản. Cả lộ trình, chương trình đào tạo được nghiên cứu và xây dựng trong nhiều năm theo đúng tiêu chuẩn quốc tế. Khóa học đã được VJAA nghiên cứu và chuẩn bị kỹ lưỡng từ con người cho đến trang thiết bị huấn luyện tới các đối tác đào tạo.

– Học viên sẽ trải qua 1 khóa học lý thuyết và 3 giai đoạn của chương trình thực hành bay trong khoảng thời gian là 20 tháng huấn luyện trong môi trường chuyên nghiệp và bài bản để đảm bảo được những tiêu chuẩn cao nhất của hàng không thế giới.

– Sau khi nhập học, học viên sẽ tham gia khóa học kiến thức hàng không cơ bản, tiếng Anh chuyên ngành, những kỹ năng, tác phong chuyên nghiệp của phi công và xen kẽ các lớp rèn luyện thể lực ngay tại VJAA.

+ Giai đoạn 1 của phần thực hành, học viên sẽ được chuyển tiếp sang các trường đào tạo phi công hàng đầu như tại các nước Úc, Mỹ và Châu Âu… để hoàn thành các chứng chỉ gồm Private Pilot License (được gọi là Bằng lái phi công tư nhân), Instrument Rating (Bay có hỗ trợ thiết bị), Multi-Engine Rating (được gọi là Bay máy bay 2 động cơ), Commercial Pilot License (được gọi là Bằng lái phi công thương mại). Đây cũng là các đối tác chiến lược của VJAA. Toàn bộ cả quá trình huấn luyện đều được VJAA giám sát về mặt chất lượng cũng như tiến độ đã ký kết với trường bay.

+ Giai đoạn 2, các học viên sẽ được đào tạo trực tiếp tại VJAA với khóa huấn luyện ATPL – Airline Transportation Pilot License “frozen” (được gọi là Lý thuyết vận tải hàng không), Multi-Crew Cooperation (Huấn luyện phối hợp tổ lái), Jet Orientation Course (được gọi là Huấn luyện làm quen máy bay phản lực) và Type Rating (Huấn luyện chuyển loại tàu bay).

+ Giai đoạn 3, học viên sẽ được tuyển chọn để chuyển sang giai đoạn bay tích lũy giờ trên máy bay của Vietjet Air cho tới khi mà đủ tiêu chuẩn trở thành Cơ phó trên tàu bay Airbus A320/321. Đây chính là giai đoạn huấn luyện cuối cùng trước khi một học viên phi công bắt đầu trở thành Cơ phó chính thức của một hãng hàng không.

3. Thu nhập khi làm phi công:

Phi công cũng là ngành có mức thu nhập hấp dẫn tại Việt Nam. Mức thu nhập khởi điểm thấp nhất của một phi công làm việc tại các hãng hàng không Việt Nam không dưới 70 triệu đồng/tháng. Nhưng đây chỉ là con số ban đầu và sẽ tăng lên theo thời gian. Theo bản cáo bạch của Vietnam Airlines cho biết mức lương trung bình của một phi công Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam là 132,5 triệu đồng/tháng, tương đương với khoảng 1,6 tỷ đồng/năm.

Trong khi đó, lần gần nhất Vietjet Air đã công bố thu nhập phi công là vào năm 2017. Trong bản báo cáo thường niên của Vietjet khi đó cho hay thu nhập trung bình của một phi công là 180 triệu đồng/tháng, tương ứng khoảng 2,2 tỷ đồng/năm.

Đặc biệt, mức thu nhập của phi công lái các dòng máy bay thân rộng như là Boeing 787 hay Airbus A350 cao hơn nhiều những đồng nghiệp lái các dòng tàu bay thân hẹp Airbus A320, Boeing 737. 

Cơ trưởng Nguyễn Nam Liên, Tổng giám đốc của Công ty Cổ phần Đào tạo Bay Việt đã từng chia sẻ có những hãng Trung Quốc hiện mời chào phi công lái Boeing 787 và A350 với mức lương tới 25.000 USD/tháng (tức 580 triệu đồng/tháng). Thậm chí có những hãng đã mời chào nếu phi công ký hợp đồng 3 năm, họ sẽ trả trọn gói một lần là 1 triệu USD hoặc hợp đồng 5 năm là 2 triệu USD.

4. Các trường đào tạo phi công:

Để tham gia học phi công, những người chuẩn bị tham gia học có thể tham khảo những trường sau đây:

– Trường Phi công Bay Việt (Viet Flight Training):

Được thành lập bởi Vietnam Airlines, hiện là đơn vị đào tạo và cung cấp phi công lớn nhất cho toàn ngành Hàng không Việt Nam kể từ năm 2008.

Chi phí đào tạo một học viên phi công cơ bản tại trường Bay Việt khoảng 1,8 tỷ đồng trong khoảng thời gian 18-20 tháng

Trong đó, giai đoạn huấn luyện bay ở nước ngoài chiếm nhiều chi phí nhất khoảng 57.000 USD-65.000 USD (rơi vào khoảng 1,3-1,6 tỷ đồng). Học phí của giai đoạn huấn luyện lý thuyết là khoảng 134 triệu đồng còn huấn luyện phối hợp tổ bay khoảng từ 99 triệu đồng.

Tuy nhiên, đây chỉ mới là con số lý tưởng trong trường hợp quá trình học của học viên suôn sẻ, nếu không phải đóng thêm học phí cho những phân môn phải học lại.

– Trường Đào tạo nhân lực kĩ thuật cao ngành Hàng không thuộc Tập đoàn Vingroup:

Tổng chi phí đào tạo học viên phi công của Vinpearl Air là 120.000 USD trong 26 tháng (xấp xỉ gần 2,8 tỷ đồng). Theo Vingroup, chương trình này phi lợi nhuận,  tất cả những học viên sẽ được ngân hàng cho vay tới 75% học phí, ân hạn trả gốc đến 26 tháng và trả dần khi bắt đầu đi làm.

Ngoài ra, Tập đoàn Vingroup sẽ đứng ra bảo lãnh cho các đối tượng có hoàn cảnh khó khăn vay ngân hàng, được hỗ trợ toàn bộ 100% lãi vay; những trường hợp đặc biệt khó khăn cũng sẽ được hỗ trợ kinh phí lên đến 50.000 USD/học viên, trong đó một phần tiền sẽ được trích để trả lãi ngân hàng, một phần được trừ vào học phí phải đóng.

– Công ty hàng không Tre Việt (Bamboo Airway):

Được cấp giấy chứng nhận đào tạo phi công. Bamboo Airways phối hợp với một số trường đào tạo phi công nước ngoài (như ở Úc, Anh) để tuyển dụng và đào tạo phi công người Việt tại trường này. Dự kiến, chi phí đào tạo phi công tại các nước phát triển khoảng 50 – 100 nghìn USD tuỳ theo khoá học. Chi phí học ngành phi công thông qua Bamboo Airways cũng sẽ giảm được khoảng 50% so với việc học toàn bộ tại nước ngoài về chi phí ăn ở, chi phí đào tạo.

– Stanford Aviation International Company (SAIC):

Là trung tâm đào tạo liên kết với ROYHLE FLIGHT TRAINING (của Philippines) được Cục Hàng không Việt Nam cấp giấy phép hoạt động. Học phí của một khoá huấn luyện phi công cơ bản khoảng  72.000 USD (Khoảng 1,7 tỷ đồng) cho khoảng 14 tháng.