Kimono được biết đến là trang phục truyền thống nổi tiếng của Nhật Bản, theo nghĩa đen Open Kimono được hiểu là sự nới lỏng để thư giãn, nó tương tự như việc nới lỏng chiếc cà vạt. Nghĩa đen của cụm từ này đã gợi ý phần nào ý nghĩa chúng được đề cập trong lĩnh vực kinh doanh.
Mục lục bài viết
1. Hành động Open Kimono là gì?
Xét ở lĩnh vực kinh doanh, Open Kimono là hành động tiết lộ những hoạt động mang tính nội bộ của một công việc hay dự án nào đó của một công ty cho một bên không thuộc công ty. Khi thấy rằng, các dự án tạo ra một lợi thế cạnh tranh nhất định đối với công ty thì những công ty sẽ đặc biệt để tâm và giữ bí mật những dự án mang tính nội bộ. Có thể thuật ngữ Open Kimono trong một số trường hợp bị đánh giá là gây nên sự khó chịu và lỗi thời, khi đó, một số chủ thể khác sẽ sử dụng thuật ngữ “mở sách” để thay thế thuật ngữ này. Trong trường hợp các công ty cho rằng hợp tác với nhau nhằm sở hữu sức mạnh mang tính tổng hợp, thì khi đó việc tiết lộ những hoạt động thuộc phạm vi nội bộ của doanh nghiệp, nhiều khả năng sẽ được tạo dựng lòng tin, đông thời tạo nên mối quan hệ bền vững hơn giữa những người lãnh đạo công ty.
Thuật ngữ nói trên đã rất phổ biến trong giới công nghệ thông tin, điển hình đó là ở Bắc Mỹ, người sáng lập Apple – Steve Jobs, đã dùng thuật ngữ này vào năm 1979 khi có chuyến đi thăm Xerox PARC. nếu như Apple “mở cửa hàng kimono” trên Xerox PARC, ông đã đưa ra giả thiết cho phép Xerox mua 1 triệu đô la cổ phiếu của Apple. Cuộc gặp gỡ và cách tiếp cận đáng nhớ này có thể đã dẫn tới việc phát hiện ra con chuột, và sau đó Apple đã đưa ra thị trường con chuột thương mại đầu tiên.
Khi nhắc đến các hành động trong kinh doanh thì chắc chắn sẽ có những thuận ngữ thể hiện sự buồn chán hơn “hành động Open Kimono” để bật mí và tiết lộ thông tin liên quan đến hoạt động trong nội bộ của một công ty. Ví dụ điển hình được đề cập đến là: khi Jamie Dimon của JP Morgan Chase cho biết công ty này đã “Open kimono” với các cơ quan, ban ngành quản lý. Một ví dụ khác, mới đây Marie Claire đã đưa ra nhận định: “Giả sử Netflix “Open Kimomo” nhằm tiết lộ các xếp hạng và số liệu người dùng, thì chúng tôi có khả năng sẽ có bằng chứng thể hiện việc thực sự cai trị.”.
2. Đặc điểm của hành động Open Kimono:
Đặc điểm đầu tiên, hành động Open Kimono tiết lộ những gì đang được lên kế hoạch hoặc chia sẻ những thông tin quan trọng một cách tự do. Có thể nói đây là một đặc điểm đặc trưng để ta phân biệt hành động Open Kimono với những hành động khác được nhắc đến trong lĩnh vực kinh doanh. Kế hoạch ở đây được hiểu là tập hợp những hoạt động hay công việc được tạo lập, sắp xếp theo thứ tự nhất định nhằm đạt được mục đích được đưa ra trước đó. Kế hoạch sẽ được tạo nên thông qua việc lập kế hoạch, đây là chức năng đầu tiên trong những nhiệm vụ của người quản lý đó là lập kế hoạch, tổ chức, thực hiện việc lãnh đạo và kiểm tra. Bước này rất quan trọng với mỗi nhà quản lý do lập kế hoạch sẽ gắn liền với việc chọn ra mục tiêu và các bước hành động trong tương lai. Yếu tố này được coi là thách thức lớn với phần lớn các nhà quản lý, nhất là với các doanh nghiệp. Từ định nghĩa này có thể thấy, khi những kế hoạch được tiết lộ thông qua hành động Kimono sẽ để lại rất nhiều rủi ro cho một công ty. Không phải ngẫu nhiên mà ta đưa ra nhận định như vậy, mà đó là nhờ vào tầm quan trọng của kế hoạch đối với công ty, doanh nghiệp.
Đặc điểm tiếp theo, hành động Open Kimono thể hiện việc tiết lộ các hoạt động nội bộ của một dự án hay một công ty cho một bên ở ngoài công ty. Hoạt động nội bộ của doanh nghiệp thường có nhiều loại, chúng bao gồm các hoạt động liên quan đến: thông tin tài chính doanh nghiệp, nhân sự, các hoạt động liên quan đến sản xuất sản phẩm, các hoạt động ra mắt sản phẩm mới của công ty và đặc biệt là các hoạt động liên quan đến những bí mật kinh doanh khác. Giả sử, các hoạt động nội bộ của doanh nghiệp bị tiết lộ ra ngoài là bí mật kinh doanh thì những bí mật kinh doanh đó sẽ được bảo vệ theo pháp luật của quốc gia đó, tại Việt Nam để xử lý vấn đề này ta sẽ áp dụng luật cạnh tranh, luật về sở hữu trí tuệ để xử lý. Người tiết lộ bí mật kinh doanh của công ty, doanh nghiệp sẽ bị xử lý theo hình thức kỷ luật do công ty quy định, với hình thức xử lý nặng nhất là sa thải.
Pháp luật Việt Nam quy định chế tài đối với hành vi tiết lộ bi mật kinh doanh như sau: căn cứ Khoản 2 Điều 125 Bộ luật Lao động 2019: Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong những trường hợp sau đây: “2. Người lao động có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động”.
Qua đây, có thể thấy quyết định thực hiện hay không thực hiện hành động Open Kimono ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của một chủ thể hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh.
3. Nguồn gốc ra đời của hành động Open Kimono:
Từ những năm 1980 thuật ngữ này đã được đưa vào kinh doanh, đây là thời kỳ được gọi là tăng tương tác kinh doanh toàn cầu, đặc biệt là giữa các doanh nghiệp Nhật bản và doanh nghiệp phương Tây. Người đầu tiên tạo nên sự chú ý của cụm từ này với các nhà tiếp thị tại Microsoft, sau này được nhiều người biết đến rộng rãi đó là Stephen Greenhouse – phóng viên của tờ báo New York Times, ở thời điểm này, ông đã đưa ra lời cảnh báo: việc dùng kimono hở hang bước đầu sẽ có thể gây nên thái độ thiếu tôn trọng với những doanh nhân Nhật Bản trong bối cảnh muốn mua lại các công ty tại Mỹ. Open Kimono dịch sang tiếng Việt được hiểu là hành động mở áo Kimono. Đây là việc bật mí những kế hoạch đang và đã được lên sẵn hay lan truyền các thông tin quan trọng theo hướng tự do. Thuật ngữ này được ví tương tự như “chính sách mở cửa” hoặc “cuốn sách để mở”.
Vài năm sau đó, dường như thuật ngữ này được sử dụng lại. Điều này thể hiện thông qua việc Steven Greenhouse của báo The New York Times đã phát hiện ra sự ngốc nghếch có ở công ty của Microsoft vào năm 1998. “Open Kimono” đã được ông thể hiện như sau: “Một cụm từ kỳ diệu có nguồn gốc không phải của Microsoft, có lẽ xuất phát từ việc Nhật Bản mua lại các doanh nghiệp Mỹ vào những năm 80, đã được áp dụng vào từ điển tiếp thị Microspeak tiết lộ hoạt động bên trong của một dự án hoặc công ty cho một đối tác mới tiềm năng”
Theo Jarvis, giảng viên từ Đại học Baruch, thuật ngữ “Open Kimono” có nguồn gốc từ thời phong kiến ở Nhật Bản, ông cũng đưa ra bằng chứng chứng minh rằng “không có vũ khí nào được giấu trong các nếp gấp của quần áo”, đây có thể là cách nói ẩn dụ để diễn tả ý nghĩa của hành động liên quan đến thuật ngữ này. Mặc dù vậy, không có sự rõ ràng trong thuật ngữ này nên có nhiều nghia vấn đặt ra ràng ở thời điểm hiện tại chúng có được sử dụng? Câu trả lời là có, cho dù ý tưởng liên quan đến một tập đoàn nào đó mặc quần áo được là kinh dị, là con người dường như mang sự đáng sợ. Chúng được so sánh giống như ý tưởng về việc phơi ra, khoe ra da thịt thông qua phương thức tương tự như việc chia sẻ và phát tán thông tin.
Kể cả thuật ngữ “Hàng động Open Kimono” không xuất phát từ Nhật Bản, thì rất có khả năng nó xuất phát từ sự sợ hãi của Nhật Bản, nguyên nhân là do nó chiếm ưu thế trong lĩnh vực kinh doanh. Vanderbilt’s Barry đã đưa ra quan điểm: “Thật có lý khi cái biệt ngữ mang tính dân tộc thiểu số này có thể xuất hiện từ những lo ngại ở Mỹ về sự trỗi dậy của nền kinh tế Nhật Bản trong những năm 80”. Quan điểm của ông cho rằng, hành động Open Kimono là “loại phân biệt chủng tộc, nói một cách đúng hơn là giả sử nó bắt nguông từ nỗi sợ hãi về nền kinh tế Nhật Bản liên quan đến sự thống trị”. Cách giải thích này có thể là hợp lý nhưng không khác gì các ý kiến khác được đưa ra liên quan đến chủ đề này, xét cho cùng đó cũng chỉ là sự phỏng đoán. Điều không may ở đây là, cơ quan giả định về chúng như Từ điển tiếng Anh Oxford đã không đề cập đến “kimono” trong một khoảng thời gian và trong suốt phần mở đầu của nó.
