Bột gelatin là một loại bột được sử dụng rất nhiều trong các công thức làm bánh, làm kẹo dẻo,... Nó có vai trò quan trọng trong việc làm dẻo và tạo thạch cho các món ăn, là một trong số công thức làm những món ăn vặt. Vậy bột gelatin thực chất là gì và nó có khác với bột rau câu dẻo không?
Mục lục bài viết
1. Gelatin là gì?
Gelatin là loại protein không mùi, không vị và có màu trong suốt hoặc cũng có thể là có màu hơi ngả vàng. Gelatin được chiết xuất từ collagen có trong da và xương của các loài động vật (như da heo) và thực vật (trái cây, tảo đỏ…).
Gelatin có 2 dạng là dạng bột và dạng lá, tùy theo từng món ăn mà sử dụng loại gelatin cho phù hợp. Bột hay lá gelatin đều có tác dụng làm dầy, ổn định cấu trúc và tránh được hiện tượng tách lỏng sản phẩm khi chế biến món ăn.
2. Bột Gelatin có phải là bột rau câu dẻo?
Do Bột gelatin và bột rau câu đều có công dụng rất tốt trong việc làm kết dính thực phẩm hoặc làm đông. Thế nên đây là lý do khiến nhiều người vẫn nghĩ 2 loại bột này là một loại bột. Nhưng thực chất thì không phải, bột gelatin không phải là bột rau câu. Và trong một số trường hợp, người sử dụng không thể sử dụng 2 loại bột này để thay thế cho nhau, chúng vẫn có điểm khác biệt như sau:
Xuất xứ: Bột Gelatin chiết xuất từ collagen có trong xương và da của động vật; còn đối với bột rau câu chiết xuất từ 100% collagen có trong thực vật, nhất là từ táo đỏ và rong biển.
Phân loại: Bột Gelatin có 2 loại phổ biến là bột gelatin và lá gelatin còn đối với bột rau câu có 2 loại phổ biến đó là dạng bột và dạng sợi.
Sử dụng: Bột Gelatin chỉ cần hòa tan với chất lỏng, bột sẽ tự nở và đặc lại còn bột rau câu cần phải nấu trên bếp, để nguội sẽ tự đặc lại.
Thời gian đông: Bột Gelatin có khả năng làm động nhanh, còn đối với bột rau câu có Khả năng làm đông gấp nhiều lần (khoảng 8 lần) so với gelatin.
Thành phẩm: Thành phẩm của bột gelatin thường có độ mềm, tơi xốp, khá giống kem; còn thành phẩm của bột rau câu rất giòn và đặc.
Bảo quản: Món ăn làm từ bột gelatin có thể bảo quản được trong ngăn mát của tủ lạnh thoải mái, vì có khả năng chịu được nhiệt độ thấp; còn món ăn được làm từ bột rau câu sẽ bị chảy nước ở nhiệt độ thấp (như lấy ra từ ngăn đông tủ lạnh chẳng hạn).
3. Lợi ích của bột gelatin:
Bột gelatin là một loại bột được sử dụng nhiều trong các món ăn và thuốc chữa bệnh, lợi ích của bột này mang lại cho người sử dụng là rất nhiều như:
Là một loại protein: Gelatin chứa đến 98 đến 99% protein mặc dù đó không phải là một protein hoàn chỉnh và nó không chứa các axit amin thiết yếu. Tuy nhiên trong gelatin lại có một lượng nhỏ các vitamin và khoáng chất như folate, phốt pho, canxi và natri.
Cải thiện sức khoẻ xương: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng gelatin được sử dụng như là một loại chất điều trị cho các vấn đề về xương như viêm xương khớp. Đây là dạng phổ biến nhất của viêm khớp dẫn đến đau đớn và cứng khớp. Việc dùng chất bổ sung gelatin sẽ làm giảm đáng kể đau đớn khớp.
Cải thiện chức năng não: Gelatin có lượng glycine cao, một loại chất có liên quan đến chức năng não; Glycine tham gia vào việc truyền tín hiệu hóa học trong não. Các nghiên cứu cho thấy dùng gelatin sẽ giúp cải thiện trí nhớ và sự chú ý. Ngoài ra, nó giúp cải thiện các rối loạn tâm thần như tâm thần phân liệt.
Giúp giảm cân: Gelatin không có chất béo và ít carbohydrate. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng gelatin giúp giảm tính thèm ăn và giữ cho dạ dày của bạn no đủ trong một thời gian dài. Điều này giúp bạn có thể giảm cân.
Cải thiện sức khỏe đường ruột và tiêu hóa: Gelatin có lợi cho việc ngăn ngừa tổn thương đường ruột và cải thiện lớp lót của đường tiêu hóa. Điều này giúp ngăn ngừa hội chứng ruột bị rò rỉ. Ngoài ra, gelatin có thể cải thiện khả năng sản xuất ra các chất tiết axit trong dạ dày đủ để tiêu hóa đúng cách.
Cải thiện chất lượng giấc ngủ: Những người gặp khó khăn khi ngủ hoặc không thể ngủ ngon ban đêm cần có gelatin trước khi đi ngủ. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, gelatin giúp cải thiện tình trạng buồn ngủ ban ngày, cải thiện chức năng nhận thức và chất lượng giấc ngủ.
Nâng cao tâm trạng: Axit amin glycine có trong gelatin hoạt động như thuốc chống trầm cảm và thuốc chống lo âu. Điều này giúp người sử dụng giữ tâm trạng ở mức độ ổn định, tâm trí bình tĩnh, do đó làm giảm căng thẳng và tránh dơi vào trạng thái trầm cảm.
Duy trì sức khỏe tim mạch: Gelatin có khả năng vô hiệu hóa các hợp chất hóa học mà cơ thể thu được từ việc ăn thịt động vật. Điều này tốt cho sức khỏe tim mạch bằng cách giảm các bệnh tim mạch, đột quỵ, đau tim và các bệnh khác liên quan tới tim.
Ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2: Gelatin có khả năng ngăn ngừa đái tháo đường tuýp 2, nơi béo phì là một trong những yếu tố có nguy cơ chính. Gelatin giúp kiểm soát lượng đường trong máu và duy trì mức insulin, do đó ngăn ngừa bệnh đái tháo đường tuýp 2.
Cải thiện sức khỏe làn da: Tiêu thụ gelatin sẽ cải thiện sự xuất hiện của da tổng thể, nhờ những tác động tích cực của nó đối với sức khỏe của da và trẻ hóa tế bào. Nó sẽ làm mới các tế bào da và bảo vệ da khỏi những tổn thương của gốc tự do
4. Cách sử dụng Gelatin:
Mặc dù có nhiều ưu điểm nổi bật trong chế biến thực phẩm, làm đẹp, sức khỏe đến vậy nhưng không phải ai cũng biết cách sử dụng Gelatin một cách hợp lý để phát huy hết công dụng của chúng. Nếu bạn cũng đang tò mò về cách sử dụng Gelatin, hãy để chúng tôi giải đáp giúp bạn.
Cách sử dụng đối với Gelatin dạng lá
Để sử dụng đối với Gelatin ở dạng lá bạn có thể thực hiện theo các bước sau đây:
Bước 1: Làm mềm lá. Bạn có thể ngâm mềm Gelatin ở dạng lá ra, thời gian ngâm lá gelatin trong nước lạnh sẽ được tiến hành trong khoảng 10 phút, tỉ lệ nước gấp 5 lần tỉ lệ lá.
Bước 2: Vắt ráo. Sau khi lá gelatin đã mềm ra bạn sẽ vứt lá gelatin lên và bóp nhẹ cho ráo nước.
Bước 3: Hoà tan. Đối với các món lạnh, cho lá gelatin đã được vắt ráo vào một chén nhỏ chung với một muỗng canh nước rồi cho vào lò vi sóng chừng khoảng 15 – 20 giây, sau đó hòa vào hỗn hợp nóng cần thực hiện (nhưng không phải hỗn hợp sôi nha). Đối với các món thực hiện khi còn nóng thì cho trực tiếp lá gelatin đã vắt ráo vào hỗn hợp nóng, khuấy đều liên tục cho đến khi lá gelatin được tan hết.
Bước 4: Giữ đông. Sau khi đã thực hiện xong 3 bước trên, các bạn cho thành phẩm vào tủ lạnh để đông, đặc lại. Thời gian đông đặc tùy theo yêu cầu của công thức.
Bước 5: Gỡ ra khỏi khuôn. Với vài món ăn, món tráng miệng khi sử dụng gelatin cần đòi hỏi phải lấy ra khỏi khuôn trước khi dùng. Trong trường hợp đó, các bạn hãy nhúng lưỡi dao trong nước nóng rồi cho lưỡi dao chạy một đường vòng quanh thành bánh/khuôn thật nhẹ. Tiếp đến là lật ngược khuôn dưới vòi nước lạnh, cuối cùng là lắc nhẹ nhẹ khuôn cho bánh tự tách ra trên đĩa.
Lưu ý: không cho trực tiếp lá gelatin vào hỗn hợp đang sôi, nhiệt độ quá nóng sẽ làm gelatin mất khả năng kết dính và đông đặc. Ngoài ra, các sản phẩm có sử dụng gelatin nên đặt trong ngăn mát tủ lạnh khoảng 8 tiếng để chúng có được độ lạnh cũng như độ đông cần thiết.
Cách sử dụng đối với Gelatin dạng bột
Ở dạng bột bạn có thể sử dụng một cách rất đơn giản bằng cách trực tiếp cho cho Gelatin vào trong hỗn hợp của bạn.
Liều lượng hợp lý để hòa tan gelatin dạng bột với nước là 6g bột gelatin với 250ml chất lỏng. Tuy nhiên tùy theo khẩu vị và đặc điểm loại bánh mà bạn có thể điều chỉnh lại cho phù hợp.
Bạn nên lưu ý với các sản phẩm có sử dụng Gelatin, tốt nhất bạn hãy cho chúng vào trong ngăn mát tủ lạnh chừng 8 tiếng để chúng có được độ lạnh cũng như độ đông cần thiết. Khi công thức làm bánh có thêm trái cây thì bạn nên xay nhuyễn chúng trước khi trộn vào để có tác dụng tốt nhất.
Các lưu ý khi sử dụng Gelatin
– Cách bảo quản: với Gelatin lá thì cần giữ ở nơi có ánh sáng, ẩm. Còn đối với dạng bột, nếu gói đã được mở rồi thì phải sử dụng trong vòng 48 giờ.
– Liều lượng: với 250ml chất lỏng liều lượng thích hợp nhất là 3 lá Gelatin hoặc 6g bột Gelatin.
– Không bao giờ thêm gelatin vào hỗn hợp sôi, lúc đó khả năng kết dính đông đặc của gelatin sẽ không còn nữa.
– Khuyến cáo những người bị suy gan, suy tim nặng, mắc các bệnh rối loạn về chảy máu, suy thận, bị dị ứng với gelatin không nên sử dụng gelatin.
5. Tác dụng phụ sau khi sử dụng gelatin:
Bên cạnh lợi ích tuyệt vời mà Gelatin mang lại, thì nó còn có một số tác dụng phụ mà bạn cần phải lưu ý để có sự chuẩn bị từ trước đối với sức khỏe cơ thể của mình. Các tác dụng phụ đó có thể là:
– Gây cảm giác khó tiêu, đầy bụng hoặc ợ hơi.
– Gây dị ứng với một số người nhạy cảm.
– Ngoài ra, vì gelatin chiết xuất từ da và xương động vật nên sẽ có mùi hơi khó chịu (đối với những ai nhạy cảm)
