Với sự phát triển của thời đại 4.0, việc áp dụng phương pháp định danh trong nhiều lĩnh vực, ngành nghề không không còn quá xa lạ với chúng ta nữa, đặc biệt công nghệ eKYC. Vậy eKYC là gì? eKYC có lợi ích gì không? Ưu nhược điểm của eKYC là gì?
Mục lục bài viết
1. eKYC là gì?
eKYC có tên đầy đủ là electronic Know Your Customer, là hình thức định danh khách hàng điện tử. Chúng ta sẽ thực hiện các thủ tục xác minh danh tính ngay trên ứng dụng của ngân hàng, eKYC cho phép ngân hàng định danh khách hàng hoàn toàn online dựa vào các thông tin sinh trắc học (biometrics), nhận diện khách hàng bằng trí tuệ nhân tạo (AI),… mà không cần gặp mặt trực tiếp như quy trình hiện tại.
eKYC là một dạng chuyển đổi số của KYC (Know Your Customer). KYC là một quy trình xác minh danh tính của khách hàng khi sử dụng các dịch vụ của ngân hàng như mở tài khoản, rút tiền, chuyển tiền,..giúp ngân hàng xác minh được khách hàng là chính chủ, từ đó đánh giá, giám sát rủi ro, ngăn ngừa các hành vi gian lận bất hợp pháp. Tuy nhiên, KYC phải đến trực tiếp ngân hàng còn eKYC chỉ cần thực hiện qua điện thoại có kết nối Internet mà không cần phải đến trực tiếp và phụ thuộc vào mức độ hoàn thiện của công nghệ này, cũng như yêu cầu về mức độ kiểm soát rủi ro của từng ngân hàng mà việc mở tài khoản bằng phương thức eKYC có những khó, dễ khác nhau so với mở tại quầy.
2. Quy trình eKYC:
Quy trình eKYC được thực hiện khá đơn giản và nhanh chóng, thực hiện ở mọi lúc mọi nơi, làm gia tăng tỉ lệ chuyển đổi khách hàng thành công. Khách hàng chỉ mất khoảng từ 3 đến 5 phút về hoàn tất xác minh để đăng kí tài khoản. Quy trình eKYC được thực hiện theo 3 bước sau:
Bước 1: Xác minh giấy tờ tùy thân: Chụp mặt trước và mặt sau của giấy tờ mà khách hàng muốn xác minh. Các giấy tờ xác minh danh tính thường được sử dụng như căn cước công dân hoặc chứng minh nhân dân, hộ chiếu (còn hiệu lực), giấy phép lái xe,…
Bước 2: Trích xuất các thông tin khách hàng tự động nhờ công nghệ OCR, công nghệ này được xây dựng trên nền tảng trí tuệ nhân tạo cho ra kết quả chính xác lên đến 98% đối với các giấy tờ CCCD/CMND, hộ chiếu, giấy phép lái xe,.. sau khi máy trích xuất khách hàng kiểm tra kĩ lưỡng và sửa lại các thông tin.
Nếu khách hàng đăng kí các dịch vụ yêu cầu tính bảo mật cao như mở thẻ tín dụng, mở tài khoản giao dịch chứng khoán, mua các gói bảo hiểm,…thì phải xác minh nhiều chứng từ hơn như sổ Hộ khẩu, hợp đồng lao động, sao kê lương (trong 3 tháng gần nhất). Và tùy vào yêu cầu của tổ chức tài chính – ngân hàng mà bạn bắt buộc phải thực hiện đầy đủ, nhằm đảm bảo bạn đủ điều kiện sử dụng dịch vụ và tăng độ bảo mật.
Bước 3: Đối chiếu khuôn mặt của mình trùng khớp với hình ảnh trên giấy tờ tùy thân bằng cách quét nhiều góc mặt trên ứng dụng hoặc yêu cầu chụp ảnh chân dung hay quay video. Nếu kết quả không trùng khớp, bạn sẽ phải tiến hành xác thực lại.
3. Ứng dụng công nghệ định danh điện tử eKYC:
FPT.AI sở hữu nhiều công nghệ để xác minh tính chính xác như Facematch, Liveness detetion,.. giúp đảm bảo bảo mật thông tin, chống giả mạo.
3.1. Công nghệ OCR:
Công nghệ OCR có tên đầy đủ là Optical Character Recognition, đây là công nghệ Nhận dạng ký tự bằng quang học, được sử dụng để nhận diện kí tự trên định dạng hình ảnh hoặc tệp PDF và trích xuất thông tin trên hình ảnh đó thành văn bản.
Khi định danh khách hàng điện tử eKYC thì bước xác thực thông tin người dùng trên các giấy tờ tùy thân là bắt buộc. Công nghệ OCR được tích hợp trên nền tảng Trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng trích xuất thông tin trên hơn 30 loại giấy tờ khác nhau như CCCD/CMND, hộ chiếu, giấy phép lái xe,..và cho ra kết quả chính xác lên tới 98%.
3.2. Công nghệ Facematch:
Công nghệ Facematch được ra đời nhằm nâng cao tính chính xác của quy trình định danh khách hàng điện tử eKYC. Với trang bị công nghệ Học Sâu (Deep learning), Facematch có khả năng phân tích và so sánh độ trùng khớp gương mặt của bạn và các loại giấy tờ tùy thân CCCD/CMND, hộ chiếu, giấy phép lái xe,..
API Facematch có phương thức hoạt động khá đơn giản. Khách hàng sẽ chụp 2 ảnh tải lên hệ thống để đối chiếu so sánh: một là chụp giấy tờ tùy thân, hai là chụp chân dung khuôn mặt cần đối chiếu.
3.3. Công nghệ Liveness Detetion:
Công nghệ Liveness Detetion là hàng rào phòng vệ cấp độ 2 trong quy trình định danh khách hàng điện tử eKYC giúp chống giả mạo khuôn mặt. Cụ thể, công nghệ Liveness Detetion nhằm xác minh người thật đang thao tác theo thời gian thực, các bước thực hiện định danh là chính chủ không phải giả mạo.
Trong quá trình định danh, khách hàng cung cấp 1 ảnh và 1 video sau đó công nghệ Liveness Detetion sẽ phân tích dữ liệu, ngăn chặn các video được phát lại.
4. Các hình thức bảo mật của eKYC:
Để đảm bảo tính bảo mật tốt nhất cho khách hàng, eKYC đã sử dụng một số hình thức bảo mật sau:
– Tên đăng nhập và mật khẩu: Hình thức này khá phổ biến và đơn giản, khách hàng tạo tài khoản xong rồi nhập tên (Username) và mật khẩu của mình để sử dụng.
– Dấu vân tay hoặc Face ID: Việc sử dụng máy điện thoại thông minh SmartPhone thì dấu vân tay hoặc Face ID không còn quá xa lạ với chúng ta nữa, với eKYC bạn có thể cài đặt tính năng này khi dùng ứng dụng của ngân hàng.
– Mã xác thực OTP: Đây là cách xác minh có tính bảo mật cao nhấ mà ngân hàng hay các tài khoản khác đều đang sử dụng.
5. Lợi ích của eKYC:
5.1. Lợi ích đối với người dùng:
eKYC giúp người dùng giảm tối đa thời gian và công sức khi giao dịch mở tài khoản. Trước kia khách hàng phải đến tận ngân hàng để giao dịch thì giờ đây ứng dụng công nghệ eKYC thì khách hàng làm tại nhà, mọi lúc mọi nơi mà không cần chờ hay tốn thời gian để đi đến nữa.
eKYC sẽ đối chiếu thông tin cá nhân được liên thông với cơ sở dữ liệu tập trung định danh khách hàng bằng cách định danh trực tuyến theo phương thức điện tử như xác thực sinh trắc học, nhận diện khách hàng qua công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), thông qua việc đối soát mẫu vân tay trên CMND và dấu vân tay thực của khách hàng. Với giải pháp eKYC ngân hàng, khách hàng có thể hoàn thành thủ tục một cách tự động trực tuyến mà không cần bất kỳ sự can thiệp thủ công nào.
5.2. Lợi ích đối với ngân hàng:
– eKYC giúp ngân hàng tiết kiệm chi phí, tăng hiệu suất làm việc và tạo điều kiện cho ngân hàng phục vụ, chăm sóc khách hàng tốt hơn.
Việc sử dụng định danh điện tử là chìa khóa để thực hiện định danh trực tuyến, đối chiếu thông tin khách hàng với cơ sở dữ liệu tập trung. Nói cách khác, eKYC góp phần đáp ứng tiêu chí số hóa của dịch vụ ngân hàng số.
– eKYC còn giúp ngân hàng tiết giảm nhân lực và chi phí nhân sự. Khi dùng công nghệ định danh eKYC không cần bất kì sự can thiệp thủ công nào của con người, chỉ cần tốn vài phút để xác minh và phát hành.
– eKYC giúp ngân hàng xây dựng kho dữ liệu thông tin khách hàng đồng nhất. Trước kia lưu trữ vật lý riêng từng chi nhánh khi xác thực tại quầy thì eKYC đã được số hóa và lưu trữ thành một kho dữ liệu chung dành cho tất cả các chi nhánh về thông tin cá nhân của khách hàng. Việc kiểm tra chéo xem thực sự khách hàng đã đăng ký tài khoản hay chưa trở nên dễ dàng hơn, tránh sự trùng lặp do một khách hàng có thể giao dịch tại nhiều chi nhánh khác nhau của cùng một ngân hàng.
– eKYC còn tăng tính bảo mật, an toàn trong hoạt động ngân hàng. Khi định danh theo quy trình eKYC đảm bảo khi khách hàng giao dịch hoàn toàn là chính chủ có thật, đánh giá và giám sát rủi ro liên tục. Bất kỳ hành vi lạm dụng, thu lợi bất chính hoặc hoạt động bất hợp pháp xảy ra đều có thể truy vết nhanh chóng ra khách hàng sử dụng dịch vụ đó. Điều này làm lòng tin của khách hàng vào dịch vụ ngân hàng số của các nhà băng sẽ uy tín và tin tưởng hơn.
6. Ưu nhược điểm của eKYC:
– Ưu điểm:
+ eKYC giảm thiểu chi phí cho khách hàng và doanh nghiệp.
+ eKYC giúp tăng cường bảo mật, loại bỏ hành vi gian lận bằng cách xác minh danh tính của khách hàng.
+ eKYC tạo điều kiện cho quy trình định danh trở nên nhanh chóng. Bằng cách số hóa phương pháp KYC, công nghệ eKYC giảm thời gian xác minh khách hàng từ 10 đến 20 ngày xuống chỉ còn vài phút.
– Nhược điểm:
+ Đối với các doanh nghiệp đã quen với phương pháp KYC truyền thống thì việc thay đổi sang mô hình eKYC sẽ là một sự chuyển đổi kỹ thuật số mạnh mẽ, đòi hỏi sự đầu tư lớn về cả nguồn lực và cơ sở hạ tầng.
