Trên thực tế, những doanh nhân hay những nhà kinh doanh nhỏ và lẻ không còn xa lạ với thuật ngữ "chứng khoán". Những chiêu trò thao túng chứng khoán hay còn gọi với thuật ngữ "đội lái" cũng được biết đến rất nhiều. Đội lái chứng khoán là gì? Các chiêu thức làm giá của đội lái?
Mục lục bài viết
1. Đội lái chứng khoán là gì?
Chứng khoán được làm giá bởi những nhà đầu tư kinh nghiệm có nhiều quan hệ trên thị trường trong tay có nhiều cổ phiếu và vốn hay cong được biết đến là tiền mặt liên kết lại với nhau và được gọi chung lại là: “Đội lái”. Giá cổ phiếu được đánh lên hay dìm giá xuống đều được thực hiện bởi sự liên kết với các môi giới chứng khoán, công ty niêm yết và trở thành “đội lái”.
Trên thực tế thì nhóm các nhà đầu tư có vốn chuyên câu kết, thông đồng với nhau thì được gọi tắt là đội lái, họ hưởng lợi từ chênh lệch giá thông qua hoạt động đánh lên hoặc dìm giá cổ phiếu trên thị trường.
Việc các chủ thể thực hiện hoạt động thao túng hay đội lái thì trường chứng khoán thường xuất hiện và tập chung chủ yếu vào giai đoạn sơ khai khi mà thị trường cổ phiếu này mới được hình thành còn nhiều lỗ hổng và bấp cập về pháp luật quản lý. Chính vì mới được hình thành nên xu thế đầu tư vẫn bị chi phối nhiều bởi tâm lý đám đông, không chỉ vậy mà hành lang pháp lý còn chưa rõ ràng, chặt chẽ để quản lý.
Do những vấn đề về tâm lý và pháp lý chưa ổn định, dẫn đến sự lợi dụng của đôi lái là một nhóm các nhà đầu tư đã thu hút các nhà đầu tư khác trên thị trường cùng tham gia mua bán mã cổ phiếu thông qua việc thông đồng liên kết với nhau, tập trung vào một số mã cổ phiếu nhất định, tạo ra cung cầu ảo (tự mua tự bán) trên thị trường chứng khoán. Từ đó mà một thật ngữ mới được suất hiện đó chính là sóng chứng khoán. Sóng chứng khoán là những lần tạo ra giá lên, giá xuống. Một nhóm các nhà đầu tư sẽ đẩy giá cổ phiếu lên cao nhất sau đó thực hiện các chiêu trò để bán tháo các chứng khoán này nhằm thu lợi nhuận và đẩy những rủi do đó về tay những người chơi chưng skhoans chưa có kinh nghiệm và bị ảnh hưởng của tâm lý đám đông khi mới tham gia vào lĩnh vực này.
Tại Việt Nam thì thị trường chứng khoán đã được xác định là bước qua thời ký sơ khai, nhưng đội lái trong ngành chứng khoán được hiểu là việc làm giá cổ phiếu của nhiều đại gia chứng khoán vẫn ngang nhiên được thực hiện. Điều này đã dẫn đến làm mất đi tính lành mạnh vốn có của thị trường chứng khoán. Thị trường chứng khoán bị gây nhũng nhiễu đã gây ra cho nhiều nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ những thiệt hại rất nặng. Chính vì thế mà các cơ quan quản lý cần phải đặt ra yêu cầu giám sát chặt chẽ hơn. Đồng thời cũng cần giảm thiểu tâm lý đám đông để “đôi lái” không lợi dụng việc này để có thể thực hiện hành vi của mình.
Đội lái chứng khoán có tên trong tiếng Anh là: “Stock driving team”.
2. Các chiêu thức làm giá của đội lái:
Các chiêu thức làm giá đội lái chứng khoán bao gồm:
– Thứ nhất, cách thức làm giá của “đội lái” được đơn giản hóa như sau:
Đối với mã cổ phiếu được xác định với các yếu tố đánh giá hội tụ đủ yếu tố “thiên thời, địa lợi” như: hoạt động trong ngành tương đối hấp dẫn, giá thấp, thông tin hỗ trợ không minh bạch, số lượng niêm yết và khối lượng giao dịch chưa cao là những mã cổ phiếu sẽ được “đội lái chứng khoán” chú ý tới. Và một điều quan trọng nhất mà đội lái chứng khoán sử dụng mã cổ phiếu này là do cổ phiếu niêm yết phải tập trung, ít bị chia tách.
Sau khi tìm được mã cổ phiếu phù hợp với các tiêu chí trên thì: “đội lái” tạo ra cung cầu ảo đối với mã cổ phiếu đó.
Hoạt động này sẽ được thực hiện thông qua thỏa thuận ngầm giữ đội lái và ban lãnh đạo công ty phát hành, và các cổ đông lớn nắm giữ nhiều cổ phiếu để nhằm mục đích tại ra sóng giả đối với những cổ phiếu này.
Việc thỏa thuận này bao gồm các nội dung như:
– Đợi lái yêu cầu ban lãnh đạo đưa ra các thông tin đúng thời điểm có lợi cho phương án làm giá.
– Đối với cổ đông lớn được yêu cầu không xả hàng vào thời điểm đẩy giá lên. Đồng thời thì những cổ đông này sẽ phối hợp với ban lãnh đạo, đội lái chứng khoán để đẩy giá chứng khoán.
– Tiếp theo đó là việc đưa ra các tâm lý đám đông dựa trên môi giới chứng khoán. Việc này đucợ thực hiện thông qua hình thức đẩy giá chứng khoán.
Đây là những chiêu trò trong hoạt động đội lái chứng khoán liên kết với ba lãnh đạo, cổ đông lớn và những môi giới chứng khoán uy tín để đẩy giá lên cao nhằm mục đích thu lợi nhuận.
Thứ hai, sau khi đã chuẩn bị đủ các yếu tố cần thiết, “đội lái” bắt đầu tạo sóng.
Đầu tiên, các biện pháp để dìm giá xuống đã được “đội lái” thực hiện như sau: ” đội lái chứng khoán” làm mồi nhử bằng cách yêu cầu ban lãnh đạo công ty chuyển nhượng một số lượng cổ phiếu nhất định. Sau đó, tiếp thục thực hiện việc đem bán cổ phiếu được chuyển nhượng ra thị trường để dìm giá xuống thấp hơn hoặc thực hiện chiến thuật gom mua vào một ít tạo cầu ảo rồi bắt đầu dìm giá… Đên một giai đoạn phù hợp nhất bắt đầu chuyển sang giai đoạn 2.
Giai đoạn 2: Tập trung dìm giá cổ phiếu để gom hàng. Tùy theo thị trường mà “Đội lái” sẽ tăng cung hoặc gom cổ phiếu nhằm chỉ cho giá đi ngang lình xình trong khu vực nhất định. Chỉ bắt đầu giai đoạn 3 khi đội lái tạm gom đủ cổ phiếu và trong giai đoạn này giá và khối lượng cổ phiếu cứ như vậy một thời gian khá dài.
Giai đoạn 3: Tập trung đẩy giá lên. Trên các diễn đàn thậm chí liên kết với doanh nghiệp để đội lái thực hiện việc đưa các tin tốt về cổ phiếu mình đang làm giá để hút nhà đầu tư chú ý và có động thái mua vào giúp tăng cầu giảm cung.
Giai đoạn cuối cùng: xả hàng. Dựa theo tâm lý nhà đầu tư là muốn mua sớm khi đó các “đội lái” lại bắt đầu xả dần cổ phiếu mình nắm giữ cho những người này. Cứ rải dần ra để xả khi nào đến ngày then chốt và sẽ có hai trường hợp sảy ra, cụ thể:
– Các nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ lập tức bán ra ngay nhưng vẫn chậm thua đội lái một nhịp và kết thúc ngày hôm đó giá sẽ rớt thảm ở mức sàn hoặc gần sàn.
– Đội lái sẽ thực hiện dư mua giá trần rất lớn nhưng sau đó hủy lệnh và bắt đầu xả tràn lan bất chấp giá đặt bán đưa cổ phiếu về giá sàn và dư bán không ai mua.
Kết quả, lợi nhuận “đội lái” kiếm được có thể lên tới 20-30% trong một tuần khi kịp thời xả hàng và kiếm bộn tiền của các cổ đông lớn hay cả nhóm lãnh đạo công ty. Còn các nhà đầu tư nhỏ lẻ rút ra muộn hơn hoặc không kịp rút ra và mắc kẹt với lượng cổ phiếu bán không ai mua do ăn theo nên thường vào sóng chậm nhịp. Đây cũng là một trong những rủi do rất lớn của các nhà đầu tư nhỏ lẻ khi tham gia vào thị trường chứng khoán và chịu sự chi phối giá lên và giá xuống để thu lợi của “đội lái chứng khoán”.
3. Những rủi ro khi “bới theo” theo “đội lái”:
Khi tầm ảnh hưởng của “đội lái” lớn trong giai đoạn thị trường chứng khoán sôi động, ngay lúc này môi giới chuyên nghiệp của các công ty chứng khoán cũng phải săn lùng thông tin mã nào sắp bị làm giá để làm “mã chứng khoán hot” tư vấn cho khách hàng của mình.
Trong giai đoạn này việc phân tích kỹ thuật gần như không có tác dụng. Do đó, các nhà đầu tư buộc phải tìm kiếm sóng và nhảy theo sóng của “đội lái” để có thể thu được nguồn lợi từ việc đầu tư này của mình.
– Khi “đội lái” cũng có rủi ro
Trên thực tế, các nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bám đuôi lao vào cái bẫy do nội bộ “đội lái” tạo ra về việc đẩy giá lên. Tuy nhiên, “đội lái” cũng mắc sai lầm và phải trả giá khi quá ham tạo sóng. Việc này được thấy trong trường hợp khi giá vẫn chưa lên đến điểm kỳ vọng do thị trường ảm đạm và thị trườn rung lắc. Lúc này các nhà đầu tư nhỏ lẻ ngay lập tứcc ồ ạt bán tháo. Khi đó “Đội lái” sẽ bị mắc kẹt với đống cổ phiếu giá cao trong cái bẫy do chính mình giăng ra.