Trong quản lý chi phí, chúng ta cũng sẽ thường gặp khái niệm về định mức. Trong lĩnh vực xây dựng thì hoạt động định mức dự toán là việc làm cần thiết để nhằm mục đích giúp các chủ thể chuẩn bị xây dựng hay tham gia vào việc đấu thầu công trình. Vậy định mức dự toán là gì? Đặc điểm và phân loại các định mức dự toán?
Mục lục bài viết
1. Tìm hiểu về định mức xây dựng:
Ta hiểu về định mức xây dựng như sau:
Định mức xây dựng là một danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Construction Norm.
Định mức xây dựng được hiểu cơ bản là quy định về mức hao phí cần thiết vật liệu, nhân công và máy móc để hoàn thành một đơn vị khối lượng công việc xây dựng.
Định mức xây dựng chính là công cụ thực hiện chức năng quản lí nhà nước trong cơ chế thị trường nhằm mục đích công khai các thông tin để có thể thông qua đó giúp tăng tính cạnh tranh trong quá trình đầu tư xây dựng. Qua đó ta nhận thấy rằng, định mức xây dựng cũng đã góp phần quan trọng làm nâng cao hiệu quả quản lí nhà nước nói chung, và định mức xây dựng cũng giúp cho hiệu quả của việc quản lí dự án xây dựng nói riêng.
2. Các loại định mức xây dựng:
– Thứ nhất: Định mức kinh tế – kĩ thuật là một loại định mức xây dựng:
+ Định mức kinh tế – kĩ thuật gồm định mức cơ sở và định mức dự toán xây dựng công trình.
+ Định mức cơ sở gồm định mức sử dụng vật liệu, định mức lao động, định mức năng suất máy và thiết bị thi công. Định mức cơ sở để xác định định mức dự toán xây dựng công trình.
+ Định mức dự toán xây dựng công trình là mức hao phí cần thiết về vật liệu, nhân công, máy và thiết bị thi công được xác định phù hợp với yêu cầu kĩ thuật, điều kiện thi công và biện pháp thi công cụ thể để hoàn thành một đơn vị khối lượng công tác xây dựng công trình.
+ Định mức kinh tế – kĩ thuật là cơ sở để quản lí chi phí đầu tư xây dựng.
– Định mức chi phí là một loại định mức xây dựng:
+ Định mức chi phí gồm định mức tính bằng tỉ lệ phần trăm (%) và định mức tính bằng giá trị.
+ Định mức chi phí cũng chính là cơ sở để nhằm mục đích có thể xác định giá xây dựng, dự toán chi phí của một số loại công việc, chi phí trong đầu tư xây dựng gồm chi phí quản lí dự án, chi phí tư vấn đầu tư xây dựng, chi phí chung, thu nhập chịu thuế tính trước, chi phí hạng mục chung và một số công việc, chi phí khác.
3. Tìm hiểu về định mức dự toán:
Ta hiểu về định mức dự toán cụ thể như sau:
Định mức được hiểu chính là quy định mức hao phí cần thiết về vật liệu, nhân công và máy móc thi công để nhằm mục đích có thể hoàn thành một đơn vị khối lượng nào đó. Định mức tiếng anh là Norm.
Khái niệm dự toán hiện nay được dùng trong lĩnh vực xây dựng khá là nhiều. Thông thường khi các chủ thể bắt đầu triển khai một công trình, đầu tiên các chủ thể đó sẽ cần phải có trách nhiệm lập dự án hay lập kế hoạch đầu tư trong năm. Ở giai đoạn chuẩn bị này, các chủ thể là những nhà đầu tư sẽ có trách nhiệm cần phải tính toán sơ lược tổng giá trị đầu tư trên sơ sở chuẩn mực, sau đó đưa ra các dự toán cụ thể cho từng hạng mục công trình.
Định mức dự toán chính là các trị số quy định về mức tiêu phí tư liệu lao động (chủ yếu là máy móc và vật liệu) và nhân công để nhằm mục đích có thể từ đó tạo nên một sản phẩm xây dựng nào đó được dùng để lập giá dự toán trong xây dựng.
Định mức dự toán sẽ thông thường được lập trên cơ sở các số liệu quan sát, thống kê thực tế và dựa vào khoa học về định mức chi phí sản xuất.
Định mức dự toán sẽ cần phải đảm bảo tính khoa học và thực tiễn, định mức dự toán cần phản ánh đúng trình độ công nghệ và trình độ tổ chức sản xuất trong dây dựng ở một giai đoạn nhất định.
Định mức dự toán ra đời và định mức dự toán có vai trò vô cùng quan trọng trong việc tính toán giá cả xây dựng vì định mức dự toán chính là cơ sở để nhằm mục đích từ đó có thể lập nên tất cả các loại đơn giá trong xây dựng. Một sai sót nhỏ trong việc xác định các trị số định mức cũng có thể gây nên các lãng phí rất lớn cho xây dựng và những thiết hại to lớn cho các chủ thể là những nhà đầu tư.
Theo thông tư 23/BXD-VKT ngày 15/12/1994 tất cả mọi loại định mức dự toán xây dựng đều do Bộ Xây dựng chủ trì cùng với các bộ quản lí xây dựng chuyên ngành nghiên cứu và ban hành áp dụng thống nhất trong cả nước.
Các trị số định mức chi phí được trình bày chủ yếu theo đơn vị đo hiện vật, trên cở sở đo chỉ có các đơn giá được thay đổi theo tình hình của thị trường.
Định mức dự toán sẽ được lập trên cơ sở các quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng; quy phạm kỹ thuật về thiết kế – thi công – nghiệm thu; mức cơ giới hóa chung trong ngành xây dựng; trang thiết bị kỹ thuật, biện pháp thi công và những tiến bộ khoa học kỹ thuật trong xây dựng (các vật liệu mới, thiết bị và công nghệ thi công tiên tiến,…).
Định mức dự toán trong tiếng Anh là gì?
Định mức dự toán trong tiếng Anh là Estimated Norm.
4. Mục đích của việc lập dự toán:
– Mục đích của việc lập dự toán đó là để nhằm có thể dự tính được các khoản tiền phải chi trước cho các hạng mục, giúp nhà đầu tư chuẩn bị tốt khâu huy động vốn.
– Khi dự toán được chi phí thì các chủ thể là những nhà đầu tư dễ dàng lựa chọn được chủ thể là nhà thầu nào cho phù hợp và tiết kiệm được kinh phí.
– Thông qua các bảng dự toán đã lập, các chủ thể là những nhà đầu tư có căn cứ xem xét phí tổn và giá trị của công trình được xác định từ đây. Đây cũng chính là loại tài liệu cần lưu trong bộ hồ sơ sau này quyết toán khi công trình hoàn thành.
– Căn cứ các con số dự tính được, các chủ thể là những nhà đầu tư sẽ lên kế hoạch đầu tư và cung cấp số liệu cho ngân hàng để ngân hàng tiến hành cấp vốn khi có nhu cầu vay.
– Mục đích của việc lập dự toán đó chính là cơ sở để nhằm mục đích có thể tính toán các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật trong việc so sánh lựa chọn các phương án thiết kế xây dựng.
– Mục đích của việc lập dự toán đó là cơ sở cho việc ký kết hợp đồng giao nhận thầu xây lắp giữa các chủ thể là chủ đầu tư và nhà thầu cũng như trong trong việc thanh quyết toán công trình sau khi thi công.
Phân loại các định mức dự toán:
– Định mức dự toán được phân loại theo chủng loại công việc xây dựng cần thiết để nhằm mục đích có thể tạo nên các loại công trình xây dựng.
– Định mức dự toán được phân loại theo mức bao quát các loại công việc nằm trong định mức được phân ra định mức dự toán chi tiết và định mức dự toán tổng hợp.
Định mức dự toán chi tiết quy định mức chi phí về vật liệu, nhân công và sử dụng máy móc theo hiện vật cho một đơn vị khối lượng công việc xây lắp riêng rẽ nào đó.
Định mức dự toán tổng hợp các quy định mức chi phí về vật liệu, nhân công, và sử dụng máy móc theo hiện vật cho một đơn vị khối lượng công việc xây dựng tổng hợp.
– Định mức dự toán được phân loại theo mức phổ cập các định mức có thể lập chung cho mọi chuyên ngành xây dựng và lập riêng cho từng chuyên ngành xây dựng đối với các công việc xây lắp đặc biệt của các chuyên ngành này.
– Định mức dự toán được phân loại theo cách tính và trình bày định mức có thể là các trị số tuyệt đối hay các trị số tường đối dưới dạng tỉ lệ phần trăm (ví dụ định mức về vật liệu phụ, về hao hụt vật tư…).