Đi Thăng Long Tứ trấn cầu gì? Văn khấn khi đi lễ Tứ trấn?

1. Thăng Long Tứ Trần gồm những ngôi đền nào?

Thăng Long Tứ Trấn bao gồm đền Bạch Mã ở phía Đông, đền Voi Phục ở phía Tây, đền Kim Liên ở phía Nam và đền Quán Thánh ở phía Bắc của tứ trấn Hà Nội. 

Thăng Long Tứ Trấn được hiểu một cách đơn giản là 4 ngôi đền ở 4 mặt của kinh thành Thăng Long thờ 4 vị thần bảo hộ cho cuộc sống của người dân bên trong kinh thành. Tất cả những ngôi đền này đều được xây dựng trên nền đất tổ của đất nước xưa nên rất linh thiêng. Xưa kia, các vua chúa thường tổ chức tế lễ tại bốn ngôi đền này vào dịp đầu năm để cầu quốc thái dân an, một năm thái bình thuận hòa, cuộc sống ấm no. Tục lệ này được người dân lưu giữ cho đến tận ngày nay, khi vào những ngày đầu năm mới, kinh thành Thăng Long luôn tấp nập người ra vào chiêm bái. 

2. Cách sắm lễ khi đi Thăng Long Tứ trấn:

Để lời cầu nguyện được linh ứng thì phải sắm đủ lễ vật. Và quan trọng nhất là phải thật sự có tấm lòng thành. Bởi tâm thành thì các thánh mới chứng cho.

Về cơ bản, nghi thức sắm lễ của mỗi ngôi đền trong tứ trấn gần như giống nhau. Đi kèm là đĩa hoa, đĩa trái cây với các loại trái cây, trầu cau, cút rượu, xôi thịt, thẻ hương, giấy tiền và cánh sớ. 

Ngoài những của lễ này, nhiều con hương và môn đồ chân thành thường muốn làm một của lễ đẹp đẽ, sang trọng và ý nghĩa, để được trưng bày lâu dài trên bàn thờ thánh. Oản Tài Lộc chính là thức lễ phù hợp nhất. Oản được thiết kế cẩn thận đẹp mắt mang ý nghĩa phúc lộc, có thể để đến 6 tháng không bị ẩm mốc, rất phù hợp để trưng bày trên bàn thờ linh thiêng.

3. Đi Thăng Long Tứ trấn cầu gì?

Theo nhiều người, đầu năm người dân thường đi chùa cầu an, trừ tà, hóa giải điềm xấu, cầu mưa thuận gió hòa. Người dân tin rằng Huyền Thiên Trấn Vũ rất linh thiêng nên cứ đầu xuân hay rằm tháng giêng, người dân phải xếp hàng chờ dưới chân pho tượng bằng đồng đen dựng trong đền để lấy may mắn bình an.

4. Văn khấn khi đi lễ Tứ trấn:

Nam mô a di đà phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời mười phương Chư Phật Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con xin kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái tuế chí đức Tôn thần.

Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương.

Hưởng tử con là…….Tuổi………..

Ngụ tại…………

Hôm nay là ngày…… tháng……năm…..( âm lịch)

Đọc bài văn khấn Thành Hoàng làng tại đình làng

Hương tử con đến nơi………(Đình — hoặc Đền hoặc Miếu) thành tâm kính nghĩ: Đức Đại Vương nhận mệnh Thiên đình giáng lâm ở nước Việt Nam làm Bản cảnh Thành Hoàng chủ tể một phương bấy nay ban phúc lành che chở cho dân. Nay hương tử chúng con thành tâm dâng lên lễ bạc, hiến tế hương hoa, phẩm oản…

Cầu mong đức Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương chứng giám, rủ lòng thương xót, phù hộ che chở cho chúng con sức khoẻ dồi dào, mọi sự tốt lành, lắm tài nhiều lộc, an khang thịnh vượng, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.

Hương tử con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. Phục duy cẩn cáo!

Nam mô a di đà phật! (3 lần).

5. Thứ tự đi lễ Tứ Trấn Hà Nội:

Trước đây, thứ tự lễ chùa gọi là “phải lễ” là Đông, Tây, Nam, Bắc. Nhưng ngày nay, nhiều nghi lễ đã được đơn giản hóa hơn, người dân khi đi lễ cúng Thăng Long Tứ trấn có thể cúng đền nào trước đền nào sau cũng được, thuận tiện nhất cho việc đi lại mà vẫn đảm bảo đầy đủ nghi lễ.

5.1. Đền Bạch Mã – trấn Đông Thăng Long:

Địa chỉ: 76 Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội. 

Nằm ở phía Đông của Kinh thành Thăng Long, đền Bạch Mã cổ kính nằm giữa khu phố cổ sầm uất. Là nơi thờ thần Long Đỗ hay thần Bạch Mã. Thần được tôn xưng làm thành hoàng đất Thăng Long, thần che chở cho dân được yên ổn sinh sống. 

Đền Bạch Mã ở Hà Nội là ngôi đền cổ nhất trong tứ thành Thăng Long, có lịch sử xây dựng từ năm 866 và xây dựng khang trang hơn vào năm 1010, khi vua Lý dời đô về Thăng Long. Ngôi đền còn giữ được nhiều nét kiến ​​trúc tiêu biểu của thời Lý Trần. 

Theo bia ký còn lưu giữ trong đền, lần trùng tu quan trọng nhất được thực hiện vào thời Chính Hòa (1680-1705) dưới triều vua Lê Hy Tông. Năm Minh Mệnh thứ 20 (1839), chùa được trùng tu xây dựng lại, tôn tạo cảnh quan chùa, đặt văn chỉ, dựng Phương Đình.

Hiện nay, ngôi chùa quay về hướng Nam dọc theo phố Hàng Buồm, bao gồm Nghi môn, Phương đình, Đại Bái, Thiêu hương, Cấm cung và Hội đồng, bố trí trong một không gian khép kín theo chiều dọc. Toàn bộ không gian đền được trang trí đẹp mắt với nhiều hoa văn chạm trổ sơn son thếp vàng lộng lẫy. 

Lễ hội đền Bạch Mã được tổ chức hàng năm vào ngày 12 và 13 tháng 2 âm lịch để kỷ niệm sự ra đời và hóa thân của thần Bạch Mã với các hoạt động tế lễ, dâng hương, múa lân và biểu diễn nghệ thuật đặc biệt ấn tượng. 

Đền Bạch Mã được coi là một trong những di tích kiến ​​trúc nghệ thuật tiêu biểu của thủ đô Hà Nội. Mỗi ngày, đền đón hàng trăm lượt khách không chỉ trong nước mà còn cả du khách nước ngoài đến chiêm ngưỡng kiến ​​trúc đền cổ kính và cảm nghiệm trạng thái tâm linh của chùa chiền, đền miếu Việt Nam.

5.2. Đền Voi Phục – trấn Tây Thăng Long:

Địa chỉ: số 306B, Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội.

Đền Voi Phục là ngôi đền của tứ trấn Hà Nội, được xây dựng bên cạnh công viên Thủ Lệ Hà Nội, là nơi trấn giữ phía Tây Hoàng Thành Thăng Long. Đền thờ Linh Lang Đại Vương, tương truyền là vị thần Hoàng tử Hoằng Chân, con thứ tư của vua Lý Thái Tông, người đã lãnh đạo binh sĩ đánh tan quân Tống xâm lược, bảo vệ sự bình yên cho quê hương. 

Đền được xây dựng vào năm Chương Thánh Gia Khánh thứ 7 tức 1065 đời vua Lý Thánh Tông. Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, ngôi đền đã trải qua nhiều thay đổi khi người ta tôn tạo nó nhiều lần. Tuy nhiên, những nét kiến ​​trúc chính vẫn không thay đổi. 

Miếu Thần Tam Quan Linh Lang được xây dựng theo lối nghi lễ trang nhã với bốn cây cột cao sừng sững đón vũ trụ linh thiêng. Hai bên có hai tượng voi bằng đá rất lớn. Trước khi vào đền, người ta thường thắp hương khấn vái hai vị thần voi này, nghĩa là xin phép vào đền lễ bái. 

Khu đền chính được xây dựng ở phía đông, nơi có hồ Thủ Lệ rộng lớn và trong lành. Trần của ngôi đền chính được bao phủ bởi các tấm mũi hài, trên đỉnh là hình ảnh của một con rồng đang chiêm ngưỡng mặt trời. Trước sân là nhiều bậc đá cao dẫn đến giếng đá hoa cương hình bán nguyệt. Một cây cầu dài hình vòm dẫn đến con đường nhỏ cạnh giếng đi sang công viên Thủ Lệ nổi tiếng của Hà Nội. Về cơ bản, trừ một số công trình phụ trợ được xây dựng gần đây, còn lại toàn bộ kiến ​​trúc của Linh Lang Miếu thời Nguyễn vẫn còn nguyên vẹn. 

Khi các con hương về chùa thường tổ chức lễ dâng hương ở chính điện hướng thẳng ra cổng vào theo con đường nhỏ lát gạch. Lễ hội đền Voi Phục diễn ra vào ngày mồng 9 và mồng 10 tháng hai âm lịch. Tùy thuộc mỗi năm, có thể kéo dài 3-10 ngày. Các nghi lễ như rước sách, tế lễ, rước long đình, tiễn biệt được thực hiện xen kẽ trong mùa lễ hội. Lễ hội đền Voi Phục không chỉ gói gọn trong khu vực Thủ Lệ mà còn mở rộng ra các khu vực Thụy Khuê, Vạn Phúc, Cống Vị, Ngọc Khánh.

5.3. Đền Kim Liên- trấn Nam Thăng Long:

Địa chỉ: 144 Kim Hoa, Phương Liên, Đống Đa, Hà Nội.

Theo truyền thuyết, đền Kim Liên là nơi thờ thần Cao Sơn Đại Vương. Thần là con của Lạc Long Quân và Âu Cơ, người con đã theo mẹ Âu Cơ lên ​​núi cùng Sơn Tinh chống lại Thủy Tinh để đem lại bình yên cho nhân dân. Sau đó, ông trở lại vùng đất hoang dạy dân cách làm ruộng, lập nghiệp và ổn định cuộc sống.

Đền được xây dựng từ thời vua Lý Thái Tổ khi dời đô ra Thăng Long. Là một ngôi đền trấn phía nam kinh thành Thăng Long, trải qua bao biến cố lịch sử, ngôi đền đã nhiều lần được nhân dân tu sửa, tôn tạo. Lần trùng tu gần đây nhất được thực hiện vào dịp Đại lễ 1000 năm Thăng Long Hà Nội. Khu vực này đã được tu bổ, một cổng tam quan đã được thêm vào ngôi đền và các chi tiết kiến ​​trúc mới đã được thêm vào để làm cho đền Kim Liên có diện mạo như ngày nay. 

Ngôi đền tuy được xây dựng từ thời Lý nhưng các họa tiết kiến ​​trúc và nghệ thuật lại mang phong cách thời Nguyễn. Ngày nay, trong đền vẫn còn nhiều phiến đá, mang nhiều giá trị lịch sử độc đáo. 

5.4. Đền Quán Thánh – trấn Bắc Thăng Long:

Địa chỉ: 49 Thanh Niên, Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội.

Đền Quán Thánh tọa lạc ở một vị trí rất đẹp, ở phía Bắc kinh thành Thăng Long, ngay sát Hồ Tây. Ngôi chùa có hơn nghìn năm lịch sử gắn liền với đời sống tâm linh của người dân Hà Thành. Ngôi đền được xây dựng từ thời Lý Thái Tổ để thờ Trấn Vũ, vị thần có quyền năng điều khiển mưa gió và bảo tồn cuộc sống của con người. 

Người dân thường đến đền Quán Thánh để cầu nguyện xua đuổi tà ma, xua đuổi điềm gở, cầu may mắn, cầu mưa thuận gió hòa. 

Đặc biệt, đầu chính giữa hậu cung của đền là pho tượng Trấn Vũ bằng đồng đen, nặng 4 tấn, cao 4 m, với dáng ngồi uy nghiêm. Người ta nói rằng nếu bạn xoa chân tượng Trấn Vũ, bạn sẽ nhận được hạnh phúc và bình an. Vì vậy, ai đến chùa cũng cố xoa chân tượng. Tuy nhiên, để giữ gìn sự nguyên vẹn cho pho tượng Thánh Trấn Vũ, hiện nay đền Từ thường hạn chế người dân xoa chân tượng.

Đền Quán Thánh hàng năm mở hội vào ngày mồng một đầu tháng với nghi lễ “giáng bút” để cầu bình an. Lễ giáng bút được hiểu là một hiện tượng “nhập thần”, trong đó người hành lễ giáng bút đưa hàng nghìn bài thơ, bài văn dưới ngòi bút chuyển tải những thông điệp của Thánh Thần hướng dẫn con người làm lành tránh làm ác. 

Tứ Trấn Thăng Long vì thế không chỉ là di tích lịch sử lưu giữ nghệ thuật kiến ​​trúc đương thời mà còn là biểu tượng tinh thần gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần của người Việt Nam nói chung và đời sống tinh thần của dân tộc, đặc biệt là Hà Nội. Hành hương tứ trấn Thăng Long ngày đầu năm chính là một nét đẹp tín ngưỡng cần được phát huy ngàn đời.