Hiện nay loại Đèn Compact được sử dụng rất nhiều và chúng ta cũng không thể phủ nhận tính ứng dụng của nó mang lại cho con người chúng ta. Bên cạnh những ưu điểm mà nó mang lại thì cũng có một số nhược điểm và những điều chúng ta nên lưu ý khi sử dụng loại đèn này để an toàn nhất.
Mục lục bài viết
1. Đèn Compact là gì?
Đèn compact là loại đèn huỳnh quang công suất nhỏ. Đèn có ống thuỷ tinh bé uốn gấp theo hình chữ U. Mỗi đèn có 1U, 2U hoặc 3U hay có thể là ống xoắn thu gọn kích thước gần bằng với bóng sợi đốt. Vì kích thước nhỏ gọn nên trong tiếng Anh gọi là compact. Hiện tại chưa có tên tiếng Việt nên vẫn tạm dùng bằng tên bóng đèn chữ U hay bóng đèn xoắn. Đèn compact có nhiều loại với nhiều kích thước và công suất khác nhau như: 5W, 8W, 15W, 18W… Chúng ta cũng nên lưu ý về loại ddnf này đó là:
– Chỉ nên chọn mua những sản phẩm có thông số kỹ thuật phù hợp nhất để tiết kiệm lượng điện cho mỗi tháng.
– Không nên bật tắt liên tục vì làm vậy sẽ khiến điện áp không ổn định sẽ dẫn tới việc đèn bị hỏng, còn nếu không thì cũng làm giảm tuổi thọ của đèn
– Lựa chọn những thương hiệu uy tín để đảm bảo độ an toàn cho người sử dụng
– Trong trường hợp đèn compact bị vỡ hoặc nứt, bạn nên mở ngay cửa sổ và tắt máy điều hòa để không khí được lưu thông, nhất là khi gia đình bạn có trẻ nhỏ vì trong bóng đèn có chứa các khí như thủy ngân cực kỳ độc hại. Cần gom các mảnh vỡ vào túi nilông rồi buộc chặt bỏ vào thùng rác, tuyệt đối không được đốt các mảnh vỡ bởi khói thải bốc lên rất độc. Vì trong đèn compact vẫn chứa những chất rất độc hại đối với sức khỏe con người nhất là với trẻ em.
– Chú ý ắp đặt bóng compact đúng cách: Không nên sử dụng bóng đèn compact ở những khu vực có nhiệt độ cao, độ ẩm lớn, gần bếp, gần nhà tắm vì những linh kiện điện tử bên trong bóng rất dễ bị hỏng trong khi sử dụng ở những khu vực này. Còn nếu muốn sử dụng đèn compact ở những khu vực này thì bạn cần trang bị thâm choá đèn để bảo vệ bóng.
– Ổn định điện áp: Việc điện áp được ổn định sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định tuổi thọ của bóng. Nguồn điện thấp sẽ khiến việc chiếu sáng bị ảnh hưởng đến nguồn điện cao sẽ khiến các linh kiện dê bị hư hại.
– Bảo quản đèn đúng cách: Làm từ vật liệu dễ vỡ như thuỷ tình thì việc bảo quản đèn phải được đặt lên đầu. Cần nhẹ tay, cẩn thận trong lúc vận chuyển cũng như trong lúc lắp đặt.
Đèn compact tiếng Anh là “Compact light”.
2. Cấu tạo của đèn Compact:
Cấu tạo bên trong của đèn là ống thủy tinh được phủ một lớp bột huỳnh quang loại mới tốt hơn loại dùng trong bóng huỳnh quang trước đây. Bóng đèn compact khác với bóng đèn sợi đốt bởi được phủ 100% bột 3 phổ nên phát ra nhiều ánh sáng hơn và không gây hại cho mắt. Đèn sử dụng chấn lưu điện tử để khởi động và duy trì phát sáng ổn định; tạo dòng điện dao động hàng chục ngàn lần trong một giây nên không gây hiện tượng ánh sáng nhấp nháy; làm mỏi mắt như đèn huỳnh quang thông thường.
Bóng đèn compact huỳnh quang cũng có nguyên tắc hoạt động như đèn huỳnh quang thông thường nhưng có kích thước gọn nhỏ tạo hình chắc chắn. Chui đèn có 2 loại: Chui xoắn và chui gài có tích hợp chấn lưu điện tử. Theo thông tin từ phía nhà sản xuất, một bóng đèn compact 20W có độ sáng tương đương với bóng đèn sợi đốt có công suất 100W, bóng đèn compact 12W có độ sáng tương đương với bóng đèn sợi đốt có công suất 60W. Vì vậy, sử dụng bóng đèn compact giúp tiết kiệm chi phí tiêu thụ điện năng rất lớn so với bóng đèn sợi đốt.
Khi đóng nguồn điện, giữa hai đầu cực xảy ra hiện tượng phóng điện làm phát ra tia cực tím. Tia cực tím được tạo ra sẽ tác động vào lớp bột huỳnh quang để tạo ra ánh sáng. Hiện tượng phóng điện xảy ra giữa hai đầu điện cực là nhờ tác dụng của chấn lưu và tắc te.
Đèn compact sử dụng chấn lưu điện tử để khởi động và duy trì phát sáng ổn định trong thời gian dài. Bóng đèn compact còn tạo dòng điện dao động hàng chục ngàn lần trong một giây nên không gây ra hiện tượng ánh sáng nhấp nháy làm mỏi mắt người dùng như đèn huỳnh quang kiểu cũ. Bóng đèn compact phát ra lượng ánh sáng nhiều hơn gấp 4-5 lần bóng đèn sợi đốt cùng công suất. Bởi vậy nếu bạn thay thế đèn sợi đốt bằng đèn compact sẽ tiết kiệm được 80% điện năng.
Ngoài ra sử dụng bóng đèn compact còn giảm thiểu sự nhấp nháy ánh sáng do được trang bị chấn lưu điện tử so với đền huỳnh quang ống thẳng thường dùng chấn lưu điện từ. Bóng đèn compact khi thay cho bóng đèn sợi đốt sử dụng lại chui đèn cũ. Do đó, người tiêu dùng chỉ mua bóng đèn mới để lắp đặt một cách đơn giản, không đòi hỏi thay đổi đáng kể nào về kỹ thuật. Đèn compact huỳnh quang thích hợp cho chiếu sáng gia đình, một số nhà hàng và những nơi yêu cầu số lượng đèn không lớn.
3. Ưu điểm nổi bật của đèn Compact:
Tiết kiệm năng lượng điện
Đèn compact phát ra lượng ánh sáng nhiều gấp 5 lần đèn sợi đốt có cùng công suất. Do vậy, thay thế đèn sợi đốt bằng đèn compact sẽ tiết kiệm năng lượng được khoảng 80% điện năng.
Hiệu suất lớn tuổi thọ cao
Đèn compact kích thước nhỏ nhưng có hiệu suất lớn hơn nhiều. Trung bình bóng đèn compact có thể chiếu sáng lên tới 10000 giờ với 8 tiếng/ngày liên tục, cao gấp 10 lần so với đèn dây tóc thông thường. Ưu điểm phải kể đến về loại đèn này là công suất chiếu sáng cao và tuổi thọ sử dụng lâu dài. Nhờ vậy, bạn sẽ tránh được việc sửa chữa, bảo dưỡng và thay thế bóng đèn trong suốt quá trình sử dụng. Tuổi thọ cao, cao hơn 6-7 lần so với bóng đèn thông thường
Ứng dụng đa dạng
Dùng phổ biến nhất và lý tưởng nhất là áp dụng cho ánh sáng cho nhà bếp, phòng tắm – là nơi yêu cầu ánh sáng đa dạng và nhiều ánh sáng nhất.
Đèn compact kích thước nhỏ nhưng có hiệu suất lớn hơn nhiều và tuổi thọ cao hơn 6-7 lần, giúp tiết kiệm điện đến 80% nên được khuyến khích dùng thay đèn sợi đốt.
Ngoài ra, bóng đèn compact còn giảm thiểu sự nhấp nháy ánh sáng do được trang bị chấn lưu điện tử. Khi thay bóng đèn sợi đốt, bóng đèn compact sử dụng lại đui đèn cũ nên chỉ mua bóng đèn mới để lắp đặt một cách đơn giản, không đòi hỏi thay đổi đáng kể nào về kỹ thuật.
Ánh sáng chân thật, dễ chịu
Sử dụng đèn compact đem lại nguồn ánh sáng trắng như ban ngày. Loại đèn này chiếu ra ánh sáng rất rõ, chân thật tạo sự dễ chịu cho người dùng. Đèn sử dụng chấn lưu điện tử để khởi động và duy trì phát sáng ổn định; tạo dòng điện dao động hàng chục ngàn lần trong một giây nên không gây hiện tượng ánh sáng nhấp nháy; làm mỏi mắt như đèn huỳnh quang thông thường.
Giá thành phải chăng
Nếu bạn sử dụng đèn dây tóc hay đèn sợi đốt thì giá bán rẻ hơn so với đèn compact. Nhưng nếu nói về hiệu quả lâu dài thì 2 loại bóng đèn này không có tuổi thọ cao, chiếu sáng ở mức tầm trung và dễ hư hỏng. Do đó, bạn sẽ mất thời gian và chi phí để sửa chữa cũng như thay mới. Còn đối với đèn compact dù có giá nhỉnh hơn chút xíu nhưng lại đem đến hiệu quả chiếu sáng lâu dài.
4. Nhược điểm của bóng đèn Compact:
Loại thiết bị nào nhất là đèn đều có những ưu điểm và nhược điểm của nó. Bên cạnh những ưu điểm kể trên, người tiêu dùng cũng cần chú ý những nhược điểm sau đây để lựa chọn bóng đèn cho phù hợp.
+ Là tác nhân gây giảm thiểu thị lực và gây cận thị bởi độ sáng và màu giảm theo thời gian.
+ Đèn compact huỳnh quang theo nguyên tắc phóng điện từ hai cực với tần số nhất định nên có độ “rung” và nhấp nháy mà mắt thường khó nhận biết, điều này gây tác hại cho thị lực của trẻ nhỏ, người làm việc liên tục, thường xuyên dưới ánh đèn.
+ Cũng giống như đèn huỳnh quang thông thường. Đèn compact cũng chứa nhiều chất độc hại, kim loại nặng hay thủy ngân. Những chất này có nguy cơ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người nên các vấn đề an toàn, xử lý gặp khó khăn.
Đèn tuýp có dải sáng rộng nên thích hợp lắp ở các không gian lớn như phòng khách, phòng ngủ hoặc văn phòng làm việc, còn đèn compact tiện dụng để thắp sáng các vị trí không gian hạn chế như góc nhà, phòng tắm, hốc tường trang trí, showroom…
Giá thành đèn compact đắt hơn nhiều so với đèn sợi đốt và dễ hỏng trong điều kiện điện áp không ổn định. Do vậy, trong quá trình sử dụng nên hạn chế số lần bật tắt sẽ giúp kéo dài tuổi thọ bóng đèn.
Trong trường hợp đèn compact bị vỡ hoặc nứt, bạn nên mở ngay cửa sổ và tắt máy điều hòa để không khí được lưu thông, nhất là khi gia đình bạn có trẻ nhỏ. Cần gom các mảnh vỡ vào túi nilông rồi buộc chặt bỏ vào thùng rác, tuyệt đối không được đốt các mảnh vỡ bởi khói thải bốc lên rất độc.
