Đại dịch là gì? Ảnh hưởng của đại dịch đến kinh tế toàn cầu

Đại dịch là nỗi lo chung của các quốc gia trên thế giới, ở đó, toàn cầu đều đặt chung một mục tiêu là làm thế nào để giảm thiểu hoặc loại bỏ sự ảnh hưởng, tác động của nó đến mọi mặt của đời sống xã hội, từ sức khỏe người dân đến sự phát triển của kinh tế. Mặc dù đại dịch đã, đang và trong tương lai có thể sẽ tiếp tục xảy ra, nhưng về bản chất đại dịch là gì thì có vẻ dường như một số người sẽ không quan tâm hoặc chưa có thông tin cụ thể để nắm rõ.

1. Đại dịch là gì?

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) định nghĩa đại dịch là một đợt bùng phát dịch bệnh lan rộng trên nhiều quốc gia và châu lục và thường ảnh hưởng đến nhiều người. Việc phân loại “đại dịch” được đưa ra khi một căn bệnh ảnh hưởng đến dân số toàn cầu. Các đại dịch thường do các tác nhân truyền nhiễm mới (vi khuẩn hoặc vi rút) lây lan nhanh chóng gây ra.

WHO đã đưa ra các giai đoạn xác định của một đợt bùng phát tiến tới tuyên bố đại dịch.

(1) Không có vi rút cúm động vật nào được báo cáo là có thể gây nhiễm trùng cho người.

(2) Vi rút cúm động vật ở động vật thuần hóa hoặc động vật hoang dã đã gây nhiễm trùng cho người và được coi là mối đe dọa đại dịch tiềm tàng.

(3) Một loại vi rút cúm động vật hoặc động vật đã gây ra các cụm bệnh ở người nhưng không dẫn đến tỷ lệ lây truyền từ người sang người, điều này cho thấy một ổ dịch cộng đồng.

(4) Tỷ lệ lây truyền từ người sang người đủ để chỉ ra rằng các đợt bùng phát trong cộng đồng đã được xác nhận.

(5) Vi rút đã gây ra các đợt bùng phát cộng đồng đang diễn ra ở hai hoặc nhiều quốc gia.

(6) Ngoài tiêu chí Giai đoạn 5, vi rút đã gây ra các đợt bùng phát cộng đồng ở ít nhất một quốc gia khác.

Thời kỳ sau cao điểm Mức độ của đại dịch đã giảm xuống dưới mức cao điểm.

Thời kỳ sau đại dịch Mức độ hoạt động của bệnh cúm đã trở lại mức bình thường đối với bệnh cúm theo mùa ở hầu hết các quốc gia.

Sự khác nhau giữa đại dịch và dịch bệnh?

Đại dịch là một loại bệnh dịch. Cả hai khác nhau về số lượng người và khu vực địa lý mà họ ảnh hưởng.

Định nghĩa dịch bệnh: Một đợt bùng phát dịch bệnh cụ thể cho một thành phố, khu vực hoặc quốc gia. Một vụ dịch thường bắt đầu và lây lan nhanh chóng. Chúng xảy ra thường xuyên trên khắp thế giới, nhưng bạn có thể không biết nhiều về một trận dịch trừ khi nó đang ảnh hưởng trực tiếp đến cộng đồng của bạn.

Định nghĩa Đại dịch: Một loại bệnh dịch đã lan rộng ra toàn thế giới, ảnh hưởng đến nhiều quốc gia và châu lục. Cả WHO và CDC đều không xác định chính xác có bao nhiêu quốc gia cần bị ảnh hưởng để một đợt bùng phát dịch bệnh được xếp vào loại đại dịch. Nhưng các chuyên gia dường như đồng ý rằng khi nói đến đại dịch, gần như tất cả mọi người trong dân số toàn cầu đều có nguy cơ bị phơi nhiễm.

Đại dịch xảy ra như thế nào?

Tất cả các đại dịch đều bắt đầu như những đợt bùng phát dịch bệnh cục bộ, sau đó bắt đầu lây lan nhanh chóng, và cuối cùng là trên toàn thế giới. Các chuyên gia cho rằng khả năng xảy ra đại dịch đã tăng lên do sự gia tăng đi lại và đô thị hóa trên toàn cầu. Khi mọi người sống ở các khu vực đông dân cư hơn và có thể dễ dàng đi du lịch khắp nơi trên thế giới, dịch bệnh có thể lây lan nhanh hơn nhiều.

Trong trường hợp đại dịch COVID-19, các nhân viên y tế ở Vũ Hán, Trung Quốc bắt đầu báo cáo một điều kỳ lạ với văn phòng WHO ở Trung Quốc vào cuối năm 2019. Họ nhận thấy một đám nhiễm trùng phổi kép bất thường mà không rõ nguyên nhân.

Tất cả các trường hợp đầu tiên của COVID-19 có thể được truy xuất trở lại một nơi: Chợ Hải sản Hoa Nam ở Vũ Hán. Chợ này được biết đến như một “chợ ẩm thực”, nơi bán cá sống, thịt và động vật hoang dã. Các thị trường này có thể tạo ra một nơi sinh sản lý tưởng cho các loại virus mới.

Tại những khu chợ này, nhiều loài động vật khác nhau tiếp xúc gần gũi với nhau. Điều này làm cho vi rút dễ dàng nhảy từ loài này sang loài khác. Khi vi rút làm điều này, mã di truyền của chúng thay đổi và một dòng vi rút động vật mới bắt đầu. Sau đó, vi rút đó có thể lây nhiễm sang người khi nó tiếp xúc với miệng, mắt, mũi hoặc máu của con người khi động vật bị nhiễm bệnh bị giết thịt.

Đây là những gì đã xảy ra ở Vũ Hán, Trung Quốc. Và bởi vì nó là một loại virus mới, con người có rất ít khả năng miễn dịch với nó. Đó là một phần lý do tại sao nó lại trở thành một vấn đề lớn như vậy. Đã có hơn 90.000 trường hợp được xác nhận nhiễm COVID-19 ở Trung Quốc, và hơn 244 triệu trường hợp (và tiếp tục tăng) ở các quốc gia trên khắp các châu lục. Sự lây lan nhanh chóng trên khắp thế giới là nguyên nhân làm cho đợt bùng phát này trở thành một đại dịch.

Một số ví dụ khác về đại dịch trong lịch sử:

Khi đại dịch COVID-19 đang bùng phát xung quanh chúng ta, nhiều người đang nhìn lại các đợt bùng phát đại dịch trong quá khứ để so sánh.

Đại dịch cúm lợn năm 2009: Chủng cúm gây ra đợt bùng phát này, H1N1, được xác định lần đầu tiên ở Mỹ vào tháng 4 năm 2009. Nó được đặc trưng bởi sự kết hợp bất thường của các loại vi rút cúm chưa từng thấy ở người, và nó bắt đầu lây lan. trên toàn cầu một cách nhanh chóng. Vào ngày 11 tháng 6 năm 2009, WHO đã đưa ra thông báo rằng đợt bùng phát Cúm lợn đã đáp ứng được định nghĩa của một đại dịch. Đến tháng 10, Hoa Kỳ bắt đầu sử dụng vắc-xin để bảo vệ chống lại chủng vi-rút độc nhất vô nhị này. Đại dịch được coi là đã kết thúc vào tháng 8 năm 2010, và vào thời điểm đó đã có gần 285.000 người trên thế giới thiệt mạng.

Đại dịch HIV / AIDS: Những trường hợp nhiễm HIV đầu tiên, loại vi rút gây bệnh AIDS, xuất hiện vào năm 1981. Kể từ đó, hơn 70 triệu người trên thế giới đã bị nhiễm và gần 35 triệu người đã tử vong. HIV tiếp tục là một vấn đề sức khỏe cộng đồng quan trọng vì khoảng 38 triệu người vẫn sống chung với vi rút vào cuối năm 2018. Gần 40 năm sau những ca đầu tiên, nguyên nhân tử vong hàng đầu trên toàn cầu vẫn còn, gần 40 năm. Tuy nhiên, số ca tử vong đã giảm theo thời gian khi các phương pháp điều trị mới đã có sẵn.

Đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918: Trận dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 vẫn được cho là một trong những đại dịch tồi tệ nhất trong lịch sử gần đây. Điều này đáp ứng định nghĩa về một đại dịch khi khoảng một phần ba dân số thế giới bị nhiễm vi rút cúm này. Số người chết trên toàn cầu ước tính lên đến hơn 50 triệu người, với khoảng 675.000 trường hợp tử vong ở Hoa Kỳ. Các trường hợp đầu tiên được báo cáo ở Kansas, và khi hàng trăm ngàn binh sĩ Hoa Kỳ được triển khai trong Thế chiến thứ nhất, vi rút bắt đầu lây lan.

2. Ảnh hưởng của đại dịch đến kinh tế toàn cầu:

Ảnh hưởng của đại dịch đến kinh tế toàn cầu là vấn đề được các quốc gia quan tâm và xác định rõ ràng, từ đó đưa ra các chiến lược phù hợp để điều chỉnh. Việc xác định ảnh hưởng tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của đại dịch, chẳng hạn như đại dịch Covid 19 đang tác động cực kỳ mạnh mẽ đến nền kinh tế toàn cầu, do việc đóng cửa và hạn chế giao thương giữa các quốc gia.

Đại dịch y tác động rất lớn đến kinh tế toàn cầu, từ tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng, quan hệ cung – cầu, đến việc giảm nhu cầu, thay đổi thói quen chi tiêu, đi lại của người tiêu dùng, dẫn đến sản xuất đình trệ, thất nghiệp gia tăng, kéo theo nguy cơ vỡ nợ, phá sản của doanh nghiệp và tâm lý lo ngại rủi ro, thậm chí hoảng sợ của các nhà đầu tư tài chính.

Nghiên cứu sâu hơn về ảnh hưởng của đại dịch Covid 19, Với kinh tế Mỹ, các chuyên gia nhận định kinh tế Mỹ sẽ bị ảnh hưởng đáng kể từ tháng 3/2030 khi dịch Covid-19 lan rộng tại Mỹ. Tăng trưởng GDP của Mỹ quý 2/2020 được dự báo chỉ đạt 0% hoặc thậm chí âm. Để phòng chống dịch, hạn chế tiếp xúc đông người, nhiều doanh nghiệp, trung tâm bán lẻ lớn tại Mỹ như Macy’s, TJ Max, Walmart, Target… đã thông báo giảm thời gian mở cửa hoặc tạm thời đóng cửa đến cuối tháng 3/2020. Nhiều doanh nghiệp đang ưu tiên giảm lượng hàng tồn kho, chú trọng nhập thêm các sản phẩm phục vụ nhu cầu tiêu dùng hàng ngày, chống dịch Covid-19. Nếu tình hình dịch bệnh tại Mỹ kéo dài, việc xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam, trong đó có mặt hàng may mặc, sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Việc các đối tác nhập khẩu của Mỹ tiếp tục đề nghị hoãn hoặc hủy các đơn hàng là khó tránh khỏi.

Theo các chuyên gia kinh tế nhận định, dịch bệnh COVID-19 có tác động rất mạnh, thậm chí là nghiêm trọng đến kinh tế – xã hội Việt Nam bởi tác động của nó là nhiều chiều lên tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế – xã hội; với 3 tác động chính vào tăng trưởng, đầu tư và thương mại; gián đoạn các chuỗi giá trị sản xuất quan trọng; suy giảm tiêu dùng tác động lớn đến dịch vụ và du lịch.

Xét về sự ảnh hưởng của đại dịch tới kinh tế toàn cầu, thì việc tìm hiểu và nhận định sẽ có những hạn chế bởi đó phải là quá trình đánh giá có chuyên môn, Nhưng phải khẳng định rằng đó là sự ảnh hưởng sâu sắc, mạnh mẽ, mà cả thế giới nổ lực thoát mình ra khỏi đại dịch, để không phải chịu nhiều mất mát hơn nữa. Đặc biệt là nỗi lo về an ninh lương thực trong tương lai, đối với các quốc gia nghèo nhất và những người dân dễ bị tổn thương nhất đã bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi đại dịch. Tình trạng mất an toàn vệ sinh thực phẩm gia tăng là một trong những hậu quả rõ ràng nhất. Sự mất mát về thu nhập sau đại dịch được chuyển thành sự giảm chi tiêu của các hộ gia đình cho việc tiêu thụ thực phẩm. Thị trường và nguồn cung bị gián đoạn do hạn chế di chuyển cũng đã tạo ra tình trạng thiếu lương thực tại chỗ và giá cả cao hơn, đặc biệt là đối với thực phẩm dễ hỏng. Giá lương thực toàn cầu, được đo bằng chỉ số giá lương thực của Ngân hàng Thế giới, đã tăng 14% vào năm ngoái, trong khi một cuộc khảo sát được thực hiện ở 45 quốc gia cho thấy tỷ lệ đáng kể người dân giảm tiêu thụ thực phẩm của họ.