Nhờ biết lao động, con người đã tự tách mình ra khỏi thế giới động vật chuyển sang thế giới loài người và lịch sử xã hội cũng bắt đầu từ đó. Vì vậy ta hoàn toàn có thể khẳng định rằng con người là chủ thể của lịch sử và là mục tiêu phát triển của xã hội.
Mục lục bài viết
1. Con người là chủ thể của lịch sử:
1.1. Sự phát triển của con người và xã hội:
Quá trình phát triển của con người:
Con người đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển, từ khi chỉ biết sử dụng đá và cành cây để làm công cụ lao động đến khi sử dụng đồ kim loại. Điều này cho thấy con người là một sinh vật sáng tạo, luôn tìm cách phát triển bản thân và tạo ra những công cụ, đồ dùng mới để phục vụ cho cuộc sống của mình.
Sự phát triển của xã hội:
Cùng với sự phát triển của con người, xã hội cũng trải qua nhiều thay đổi. Người tối cổ sống theo bầy, đàn trong hang động, núi đá, sau đó họ biết dựng lều và sống thành từng nhóm nhỏ, có quan hệ họ hàng, dần hình thành thị tộc, bộ lạc. Từ đó, xã hội ngày càng phát triển, các nền văn minh, nền kinh tế và các nền văn hóa khác nhau được hình thành.
Kết luận:
Lịch sử loài người được hình thành từ khi con người biết chế tạo và sử dụng công cụ sản xuất. Nhờ biết lao động, con người đã tự tách mình ra khỏi thế giới động vật chuyển sang thế giới loài người và lịch sử xã hội cũng bắt đầu từ đó. Sự phát triển của con người và xã hội cho thấy sức sáng tạo, khả năng tư duy của con người vô cùng đa dạng và đầy tiềm năng.
1.2. Sự sáng tạo của con người về giá trị vật chất và tinh thần của xã hội:
Sự sáng tạo về giá trị vật chất:
Con người đã sáng tạo và sản xuất ra nhiều loại đồ dùng để phục vụ cho cuộc sống của mình, từ lương thực, thực phẩm cho đến các tư liệu sinh hoạt. Việc sản xuất ra các loại đồ dùng này là kết quả của quá trình lao động và sáng tạo của con người. Nhờ đó, cuộc sống của con người được nâng cao và phát triển hơn.
Sự sáng tạo về giá trị tinh thần:
Đời sống lao động của con người là nguồn đề tài vô tận của các giá trị văn hoá, tinh thần. Con người đã sáng tạo ra nhiều công trình văn hoá nghệ thuật như các kỳ quan thế giới, Cung đình Huế, cồng chiêng Tây Nguyên. Những giá trị này không chỉ là tài sản văn hoá của con người mà còn là tài sản chung của loài người.
1.3. Con người – động lực của các cuộc cách mạng xã hội
Nhu cầu cuộc sống tốt đẹp hơn và sự đấu tranh của con người:
Nhu cầu cuộc sống tốt đẹp hơn là động lực thúc đẩy con người không ngừng đấu tranh để cải tạo xã hội. Mọi cuộc cách mạng xã hội đều do con người tạo ra, từ Cộng xã nguyên thủy đến chiếm hữu nô lệ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa. Trong quá trình này, con người đã luôn tôn trọng và biết vận dụng quy luật khách quan để phục vụ cho cuộc sống của mình.
→ Kết luận: Con người là chủ thể của lịch sử và sáng tạo ra lịch sử. Trong quá trình đó, con người đã không ngừng phát triển và đóng góp cho sự phát triển của loài người.
2. Con người là mục tiêu sự phát triển xã hội:
2.1. Vì sao con người là mục tiêu phát triển xã hội?
Con người luôn khao khát cuộc sống tự do, hạnh phúc và luôn đấu tranh để hoài bão, ước mơ đó được thực hiện.
Một trong những lý do vì sao con người là mục tiêu phát triển xã hội là vì con người từ khi mới thoát khỏi thế giới động vật đã có khát khao vươn tới cuộc sống tự do, hạnh phúc và luôn đấu tranh để hoài bão, ước mơ đó được thực hiện. Trong quá trình phát triển của lịch sử, những thành tựu khoa học kỉ thuật đã đem lại cho con người cuộc sống ngày càng tiến bộ hơn, nhưng cũng dẫn đến những vấn đề lớn mang tính chất toàn cầu, đe dọa cuộc sống của con người. Ví dụ như: vấn đề tài nguyên, môi trường, bệnh tật hiểm nghèo, khủng bố.
Vì vậy, con người là chủ thể của lịch sử, và mục tiêu phát triển của xã hội phải là mục tiêu nhằm phục vụ con người, đảm bảo các quyền và lợi ích chính đáng và phải vì hạnh phúc của con người.
2.2. Chủ nghĩa xã hội với sự phát triển toàn diện con người:
Xã hội loài người đã trải qua năm hình thái xã hội khác nhau, bao gồm: công xã nguyên thủy, chiếm hữu nô lệ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa. Trong đó, chỉ có chế độ xã hội chủ nghĩa mới thực sự coi con người là mục tiêu phát triển của xã hội và mục tiêu cao cả của chủ nghĩa xã hội là vì tự do, hạnh phúc cho con người.
Công xã nguyên thủy và chiếm hữu nô lệ là những chế độ xã hội đầu tiên của loài người. Trong đó, mức sống thấp và con người phụ thuộc vào tự nhiên hơn. Với phong kiến, cuộc sống có phát triển nhưng chậm, ý thức dân tộc, thế giới, con người bị áp bức, bóc lột. Với tư bản chủ nghĩa, kinh tế phát triển, đời sống được nâng cao, nhưng vẫn còn tư hữu và có áp bức, bóc lột. Với xã hội chủ nghĩa, kinh tế phát triển, chế độ công hữu, con người được tự do phát triển.
Do đó, chủ nghĩa xã hội là một chế độ xã hội đặc biệt, nó coi con người là trung tâm của sự phát triển, và mục tiêu cao cả của nó là vì hạnh phúc của con người.
Chủ nghĩa xã hội đem đến cho con người cuộc sống tốt đẹp hơn, tự do hơn và công bằng hơn. Điều này được thể hiện bằng việc đảm bảo các quyền của con người, đặc biệt là những quyền cơ bản như quyền tự do ngôn luận, tôn giáo, quyền bầu cử, quyền hội họp và quyền kiểm soát người đại diện. Ngoài ra, chủ nghĩa xã hội cũng cung cấp cho con người một môi trường sống lành mạnh và an toàn, bảo vệ quyền lợi của người lao động và đảm bảo tiêu chuẩn sống cao hơn cho toàn bộ xã hội.
Với sự phát triển của chủ nghĩa xã hội, con người được phát triển toàn diện hơn về cả thể chất và tinh thần. Con người được trau dồi kiến thức, nâng cao kỹ năng, phát huy tiềm năng của mình và tham gia vào các hoạt động xã hội để đóng góp cho sự phát triển của xã hội.
Vì vậy, chủ nghĩa xã hội là một chế độ xã hội có cái nhìn rộng hơn về con người và mục tiêu phát triển của nó. Nó coi con người là trung tâm của sự phát triển và luôn đặt lợi ích của con người lên hàng đầu.
3. Bài tập trắc nghiệm về con người và lịch sử:
Câu 1: Con người là tác giả của các công trình khoa học. Điều này thể hiện vai trò chủ thể lịch sử nào dưới đây của con người?
1. Con người là chủ thể sáng tạo nên các giá trị tinh thần
2. Con người là chủ thể sáng tạo nên các giá trị nghệ thuật
3. Con người là chủ thể sáng tạo nên các giá trị vật chất
4. Con người là chủ thể sáng tạo nên các giá trị sống
Câu 2: Con người sáng tạo ra các giá trị tinh thần là
1. Các kỳ quan thế giới
2. Lương thực, thực phẩm.
3. Tư liệu sinh hoạt.
4. Đồ dùng
Câu 3: Con người là chủ thể sáng tạo nên các giá trị vật chất
1. Để tồn tại và phát triển con người phải lao động sản xuất tạo ra của cải vật chất để nuôi sống xã hội.
2. Sản xuất ra của cải vật chất là đặc trưng chỉ có ở con người.
3. Là kết quả quá trình lao động và sáng tạo của con người.
4. Tất cả đều đúng
Câu 4: Vì sao nói con người là chủ thể của lịch sử?
1. Con người tự sáng tạo ra lịch sử của mình: Lịch sử loài người hình thành khi con người biết chế tạo ra công cụ lao động, từ đó không còn lệ thuộc vào tự nhiên, tách mình ra khỏi thế giới loài vật, chuyển sang thế giới loài người và lịch sử xã hội bắt đầu.
2. Con người là chủ thể sáng tạo nên các giá trị vật chất và tinh thần của xã hội
3. Con người là động lực của các cuộc cách mạng xã hội
4. Tất cả đều đúng
Câu 5: Lịch sử phát triển toàn diện loài người
1. Công xã nguyên thủy, chiếm hữu nô lệ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa, xã hội chủ nghĩa
2. Chiếm hữu nô lệ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa, xã hội chủ nghĩa
3. Công xã nguyên thủy, chiếm hữu nô lệ, phong kiến, xã hội chủ nghĩa
4. Công xã nguyên thủy, phong kiến, tư bản chủ nghĩa, xã hội chủ nghĩa
Câu 6: Vì sao con người là mục tiêu phát triển xã hội?
1. Ngay từ vừa mới thoát khỏi thế giới động vật, con người đã luôn khát khao vươn tới cuộc sống tự do, hạnh phúc và luôn đấu tranh để hoài bão, ước mơ đó được thực hiện.
2. Trong quá trình phát triển của lịch sử, những thành tựu khoa học kỉ thuật đem lại cho con người cuộc sống ngày càng tiến bộ hơn, đồng thời cũng dẫn đến những vấn đề lớn mang tính chất toàn cầu, đe dọa cuộc sống con người.
3. Đáp án A, B đúng
4. Ý kiến khác…
Câu 7: Lịch sử loài người được hình thành khi loài người biết
1. Chế tạo ra công cụ lao động.
2. Đứng thẳng và đi lại bằng hai chân.
3. Tách mình khỏi thế giới.
4. Thực hiện ăn, ở theo bầy đàn.
Câu 8: Con người cần phải lao động để có thể
1. Trở lên giàu có.
2. Thể hiện bản thân.
3. Tồn tại và phát triển.
4. Sáng tạo nghệ thuật.
Câu 9: Hoạt động nào là đặc trưng chỉ có ở con người?
1. Sản xuất của cải vật chất.
2. Tìm kiếm thức ăn.
3. Xây dựng nơi ở.
4. Di chuyển nơi ở.
Câu 10: Việc chế tạo ra công cụ lao động giúp lịch sử xã hội loài người
1. Phát triển hiện đại.
2. Chuyển sang nền văn minh
3. Ngày càng tiến bộ.
4. Hình thành và phát triển.
Câu 11: Nhu cầu về một cuộc sống tốt đẹp hơn là động lực thúc đẩy con người không ngừng đấu tranh để cải tạo xã hội mà biểu hiện cụ thể là
1. Nhiều cuộc chiến tranh xảy ra.
2. Các cuộc chiến tranh giành đất đai.
3. Các cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật.
4. Các cuộc đấu tranh giai cấp.
Câu 12: Con người là chủ thể của lịch sử, vì vậy mọi sự biến đổi, mọi cuộc cách mạng xã hội đều
1. Do nghiên cứu khoa học tạo ra.
2. Tự nhiên sinh ra.
3. Do con người tạo ra.
4. Nằm ngoài ý thức của con người.
Câu 13: Con người cần phải được tôn trọng, cần phải được đảm bảo các quyền chính đáng cho mình, phải là mục tiêu phát triển của xã hội vì
1. Con người làm chủ thế giới.
2. Con người là chủ thể của lịch sử.
3. Con người có nhiều hoài bão.
4. Con người luôn mong muốn hạnh phúc.
Câu 14: Thông qua hoạt động sản xuất của cải vật chất, con người ngày càng
1. Có nhiêu của cải hơn.
2. Sống sung sướng, văn minh hơn.
3. Được nâng cao trình độ
4. Được hoàn thiện và phát triển toàn diện
Đáp án
Câu | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Đáp án | A | A | D | D | A |
Câu | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
Đáp án | C | A | C | A | D |
Câu | 11 | 12 | 13 | 14 |
|
Đáp án | D | C | B | D |
|