Cô Đôi Cam Đường là ai? Đền Cô Đôi Cam Đường ở đâu?

1. Cô Đôi Cam Đường là ai?

Cô Đôi Cam Đường vốn là hai thiếu nữ tuổi đôi mươi, quê ở vùng Đình Bảng, tỉnh Bắc Ninh ngày nay. Thuở ấy, Lào Cai là vùng đất buôn bán sầm uất, thương nhân từ miền xuôi lên miền xuôi đều đổ về đây buôn bán. Hai cô gái đến bản Chiềng On để bán vải và đổi lấy các sản phẩm khác. Nhưng thực chất, hai bà được triều đình giao nhiệm vụ lên Lào Cai yết kiến quân Thanh xâm lược và cầu cứu. Dù không ai rõ lai lịch nhưng tình cảm giữa dân làng và hai cô gái vẫn rất thân thiết. Một thời gian sau, người dân bản Chiềng On không thấy hai người phụ nữ bán vải nữa. Rồi một ngày, họ phát hiện xác hai cô gái trôi về làng. Mọi người đều thương xót họ và xây dựng một ngôi đền để thờ họ ở đây. Các già làng kể rằng, trong lúc bí mật tiếp tế cho quân ta đánh quân Thanh, hai cô gái đã bị chúng phát hiện và giết chết. Thi thể các cháu rơi xuống suối dạt vào bản Chiềng On.

Kỳ lạ thay, sau đó, người dân bản Chiềng ai cũng làm ăn khấm khá, mùa màng bội thu… Người ta xì xào rằng hai cô gái trẻ tốt bụng đã cảm động và phù hộ cho người dân nơi đây có cuộc sống ấm no ấm áp và đủ đầy. Tiếng lành đồn xa, không chỉ dân làng mà du khách thập phương cũng tìm đến cửa chùa để tỏ lòng thành kính với hai cô gái trẻ. Miếu thờ hai cô dần dần được tu sửa thành đền Cô Đôi ở Cam Đường.

2. Đền thờ Cô Đôi Cam Đường ở đâu?

Tuy cùng quê ở Đình Bảng, Bắc Ninh nhưng hai bà đã thành thánh ở xứ Lạng nên được nhân dân lập đền, rồi đền thờ ở đây. Đền Cô Đôi Cẩm Đường hay Đền Đôi Cô tọa lạc tại thôn Chiềng On, xã Cẩm Đường, phường Bình Minh, TP. Lào Cai, tỉnh Lào Cai, trở thành nơi thờ phụng chính của hai bà. Ngôi chùa nằm gần chùa Cam Lộ, được chứng nhận là quần thể di tích văn hóa cấp tỉnh. Ngày nay, Đền Đôi Cô đã được tôn tạo khang trang và là nơi tâm linh linh thiêng mà người dân nơi đây vô cùng thành kính. Hàng năm Đền thờ Cô Đôi Đường Cam vẫn là địa điểm thu hút rất nhiều người lui tới.

3. Lộ trình di chuyển đến Đền thờ Cô Đôi Cam Đường:

Với vị trí địa lý ở Bắc Ninh, tuyến đường đi cũng khá thuận lợi để chúng ta di chuyển đến tham quan đền thờ Cô Đôi Cam Đường, sau đây chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn một số tuyến đường cũng như thời gian để các bạn có thể tham khảo và có một chuyến đi thực sự ý nghĩa:

Lộ trình đi bằng ô tô – thời gian di chuyển dự kiến là 3h30′:

Cầu Nhật Tân – Quốc lộ 2A – ĐT131 (Biển Thái Nguyên) – TCT05 (Thu phí đường bộ 45.000đ – 75.000đ) – Cao tốc hướng Hà Nội Lào Cai – Trần Hưng Đạo – Đền Đôi Cô.

Lộ trình di chuyển bằng xe khách – thời gian di chuyển dự kiến là 3h45’:

Bạn mua vé xe khách từ bến xe Mỹ Đình, bến xe Giáp Bát,… và di chuyển đến bến xe trung tâm phường Bình Minh, TP. Lào Cai khoảng 4 tiếng, giá vé dao động 100.000 – 200.000 đồng/người. Sau đó bắt xe đến đền Đôi Cô ở cùng phường cách đó khoảng 2km.

Lộ trình tàu hỏa – thời gian ước tính 4h15′:

Đi tàu hỏa: Bạn mua vé tàu hỏa từ Hà Nội vào TP.HCM. Lào Cai với giá vé dao động từ 80.000 – 115.000 đồng/người. Khi xuống bến tàu phường Phố Mới, bạn di chuyển đến Đền Đôi Cô cách đó khoảng 10km.

4. Hầu giá và dâng lễ Cô Đôi Cam Đường:

Cô Đôi Cam Đường không chính thức thuộc hệ thống Tứ Phủ nên được mời sau giá Cô Bé. Khi về đồng, cô mặc chiếc áo tứ thân màu xanh, đầu chít khăn mỏ quạ, đội nón quai thao như các chị ở quê hương Kinh Bắc. Vai cô đỡ chiếc sào cong, hai đầu đựng vải vóc.

Đền Đôi Cô là nơi tổ chức nhiều ngày lễ lớn, bao gồm:

Lễ Thượng Nguyên (mùng 10 tháng Giêng)

Lễ vào mùa hạ (10 tháng 4 âm lịch)

Lễ Hạ (10 tháng 7 âm lịch)

Ngày lễ chính đền Đôi Cô (13 tháng 9 âm lịch)

Đặc biệt, vào ngày 13 tháng 9 âm lịch, người dân địa phương lại rủ nhau hành hương về Đền Đôi Cô thắp hương, lễ Cô Đôi Cam Đường. Với mong muốn được hai cô phù hộ độ trì bình an, việc làm ăn, kinh doanh sẽ thuận buồm xuôi gió. Sau đó là những món quà không thể thiếu để thể hiện tấm lòng chân thành của bạn.

Ngoài những lễ vật cơ bản như hoa tươi, quả mới, hương, xôi các bạn có thể tham khảo thêm các mẫu mâm lễ Ỏan. Từ xa xưa, ông cha ta đã biết thờ cúng các vị thần như một lễ vật thành kính. Ỏan được làm từ những nguyên liệu đơn giản là bột gạo và đường nhưng tượng trưng cho sự tinh hoa của đất trời. Ỏan ngày nay không chỉ là những oản đơn giản, mộc mạc như trước. Các nghệ nhân đã dày công sáng tạo, nghiên cứu kỹ lưỡng để cho ra những mẫu mã bắt mắt, tinh tế và ý nghĩa trong thời gian dài.

5. Bản văn Cô Đôi Cam Đường:

5.1. Bản văn số 1:

Lòng thành thắp một tuần hương

Dâng văn sự tích Cam Đường tiên cô

Quê nhà ở đất xưa Đình Bảng

Dòng nối dòng buôn bán vải tơ

Cô quản gì nắng sớm chiều mưa

Cong cong đòn gánh sớm trưa cho đời

Nào tơ lụa vải sồi lĩnh tía

Đủ mặt hàng chẳng thiếu thức chi

Chiều chiều quảy gánh ra đi

Lung linh gót ngọc quảy đi cho đời

Cô tới đâu hoa cười chim hót

Các bản làng nhẹ gót thênh thênh

Suối khe đồi núi gập ghềnh

Vải tơ đem đến ấm tình ngược xuôi

Dân đâu đấy nhớ người tiên nữ

Dáng thanh thanh mắt tựa sao sa

Thơm thơm tóc phượng dà dà

Hây hây má phấn da ngà lưng ong

Núm đồng tiền dáng trông ngọc thuyết

Nở nụ cười vẻ nguyệt in hoa

Khăn vuông đen thẫm đậm đà

Lưng đeo xà tích tai hoa bấm vàng

Áo đổi vai dịu dàng vạt thắt

Mối lưng bao nhiệm nhặt đường cong

Tư trời sánh với trăng trong

Công dung ngôn hạnh đức cùng thanh tao

Sở mãn hạn thiên tào bỗng gọi

Trở về trời để lại nhớ thương

Người tiên gửi đất Cam Đường

Dấu tiên để lại bốn phương phụng thờ

Thuở sinh thời vải tơ đem đến

Lúc về trời vẫn hiện đêm khuya

Canh ba quảy gánh đi về

Tay tiên hái quả trẩy huê cho đời

Sang canh tư dạo chơi các bản

Gọi chim rừng gợi sáng canh năm

Anh linh nức tiếng bốn phương

Có cô tiên nữ Cam Đường thiêng thay

Dân đâu đó đêm ngày ngưỡng mộ

Đội ơn cô tế độ sinh nhân

Ban tài tiếp lộc xa gần

Kêu sao được vậy nhân dân ơn nhờ

Đôi đãy nải thủa xưa ghi lại

Cô Cam Đường tiếng mãi mai sau

Hôm nay dâng tiến văn chầu

Cung đàn tiếng hát đôi câu tâm thành

Cô về lai giáng điện đình

Xin cô bốn chữ khang ninh thọ trường.

5.2. Bản văn số 2:

Gương tần tảo đời đời ghi nhớ

Chữ kiệm cần ví tựa vàng son

Trăm năm bia đá vẫn mòn

Cam Đường cổ tích miếu đường ngàn thu

Đường Quan Lộ, chợ Dầu, Đình Bảng

Có hai cô buôn bán tha hương

Đòn cong túi đẫy dịu dàng

Ngược xuôi thuận nẻo Cam Đường chợ xa

Hai túi đẫy lượt là nhiễu vải

Lụa tơ vàng sồi đũi hoa trơn

Hai vai nặng gánh càn khôn

Chàm xanh lĩnh tía nâu non vải sồng

Đường xa lắc mà lòng chẳng ngại

Giúp người đời có vải ấm thân

Niềm tin đồn đại xa gần

Cam Đường biên giới thổ dân nức lòng

Bỗng một buổi trời đông tuyết lạnh

Vai nặng nề quảy gánh non xa

Chiều hôm bóng đã xế tà

Núi non khuất khúc vào ra vắng người

Cô dừng bước bên đồi đỡ gánh

Biết đâu ngờ đã định mưu gian

Cường hung một lũ bạo tàn

Thẳng tay cướp của lại toan hại người

Âu cũng bởi số trời đã định

Nợ trần hoàn nhẹ gánh gian lao

Tinh linh trở lại thiên tào

Cam bề hoặc tử quyết liều hai thân

Ngàn cỏ hoa tần ngần rủ lá

Cảm thương người một dạ kiên trinh

Nỗi oan khuất thấu Thiên Đình

Mối xông cổ mộ rành rành bên non

Phép linh ứng hiện hồn đưa khách

Cứu cho người thoát ách cường hung

Độ người trên bộ dưới sông

Thuận buồm xuôi gió thong dong đi về

Khắp hương bản nhờ uy tế độ

Ai khẩn cầu phúc thọ tài danh

Cam Đường dựng miếu anh linh

Sở cầu như ý thời tình thế gian

Thường dạo cảnh Đông Cuông,Trái Hút

Đền Bảo Hà,Ngòi Hóp ,Lao Cai

Sông Thương bẻ lái chèo bơi

Khi vào Rừng Cấm,khi chơi Làng Giàng

Khi chơi cảnh Hà Giang ,Bắc Mục

Thú lâm tùng rừng trúc rừng mai

Cam Đường quả ngọt hoa tươi

Lẵng hoa cô quảy trên vai nhịp nhàng

Thắt đai ngang xuyến vàng xà tích

Ống vôi trầu đỏ quạch thơm cay

Yếm đào dải lụa tung bay

Mặc áo đổi vạt chân giày quai ngang

Miếu đôi cô Cam Đường cổ tích

Hiếu anh linh hách trịch thế gian

Thỉnh cô trắc giáng đàn tràng

Khuông phù đệ tử an khang thọ trường.