Chi phí tuỳ ý là gì? So sánh giữa chi phí thiết yếu và chi phí tuỳ ý

1. Chi phí tuỳ ý là gì?

Chi phí tuỳ ý trong tiếng Anh là Discretionary Expense.

Chi phí tùy ý là loại chi phí mà một doanh nghiệp hoặc hộ gia đình không cần phải chi tiêu đến nhưng vẫn có thể tồn tại. Những chi phí này thường được định nghĩa là những thứ mà một người “muốn” hơn là một người “cần”.

Chi phí tùy ý là chi phí mà một doanh nghiệp hoặc hộ gia đình có thể tồn tại mà không cần, nếu cần thiết. Chi phí tùy ý thường được định nghĩa là chi tiêu không cần thiết. Điều này có nghĩa là một doanh nghiệp hoặc hộ gia đình vẫn có thể tự duy trì ngay cả khi tất cả các chi tiêu tiêu dùng tùy ý dừng lại.

Hiểu rõ về các khoản chi phí tùy ý

Các khoản chi phí được chia thành nhiều loại, cụ thể là không tùy ý và tùy ý. Mặc dù các chi phí không tùy ý được coi là bắt buộc – nhà ở, thuế, nợ và hàng tạp hóa – chi phí tùy ý là bất kỳ chi phí nào phát sinh trên và ngoài những gì được cho là cần thiết. Đây thường được coi là mong muốn, trong khi các chi phí không tùy ý thường được coi là nhu cầu.

Do đó, các khoản chi tiêu tùy ý hiếm khi liên quan đến hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp hoặc hộ gia đình mà thay vào đó, liên quan đến lối sống và sự lựa chọn. Các doanh nghiệp và cá nhân trả cho các chi phí tùy ý với thu nhập tùy ý — số tiền còn lại sau khi trả tiền nhà ở, thực phẩm, thuế và các nhu cầu cần thiết khác.

Khi thời điểm thuận lợi, mọi người có nhiều tiền hơn để chi tiêu và họ thường làm như vậy cho những thứ họ không cần, chẳng hạn như các mặt hàng xa xỉ và các dịch vụ khác — ô tô, kỳ nghỉ, nhà hàng, giải trí, đồ điện tử, v.v. Khi thời điểm trở nên khó khăn hơn và các vấn đề về dòng tiền ngắn hạn xuất hiện, các nhà quản lý và cá nhân trước tiên sẽ tìm cách loại bỏ mọi chi phí không cần thiết. Các khoản chi tiêu tùy ý thường được ưu tiên thực hiện đầu tiên vì việc dừng chúng không có khả năng ảnh hưởng lớn đến việc kinh doanh hoặc hộ gia đình.

2. Đặc điểm của Chi phí tuỳ ý:

Khi công ty rơi vào thời điểm khó khăn và các vấn đề dòng tiền ngắn hạn xuất hiện, các nhà quản lí của các công ty trước tiên sẽ tìm cách loại bỏ tất cả những chi phí nào được coi là không cần thiết. Chi phí tùy ý, ví dụ như chi phí hoạt động kinh doanh không liên quan trực tiếp đến qui trình hoạt động, sẽ được ưu tiên loại bỏ hàng đầu vì việc loại bỏ chúng không ảnh hưởng đến khả năng hoạt động và sản xuất hàng hóa của công ty.

Trong môi trường doanh nghiệp, chi phí tùy ý thường là chi phí liên quan đến việc xây dựng và thể hiện hình ảnh của công ty với khách hàng và nhân viên của mình. Chi phí dùng để mua nguyên liệu thô được sử dụng để sản xuất hàng hóa sẽ được coi là chi phí thiết yếu nên sẽ không bị cắt giảm. Công ty có thể cắt giảm chi phí các chương trình đào tạo nhân viên.

Hàng ngày mỗi cá nhân cũng đều có những lúc cần phải xem xét những chi phí nào không cần thiết đối với mình. Một người gặp khó khăn về tài chính nhiều khả năng sẽ ưu tiên thanh toán hóa đơn tiện ích hơn là đi du lịch.

Doanh nghiệp và cá nhân dùng thu nhập tuỳ ý để trả chi phí tuỳ ý. Thu nhập tùy ý là khoản thu nhập còn lại của một cá nhân dùng để chi tiêu, đầu tư hoặc tiết kiệm sau khi nộp thuế và thanh toán cho các nhu yếu phẩm như đồ ăn, chỗ ở và quần áo và được sử dụng cho các mặt hàng xa xỉ, kì nghỉ, hàng hóa và dịch vụ không thiết yếu. Bởi vì thu nhập tùy ý là khoản đầu tiên bị thu hẹp trong bối cảnh mất việc hoặc giảm lương, các doanh nghiệp kinh doanh các mặt hàng tùy ý (mặt hàng không thiết yếu) có xu hướng bị ảnh hưởng nhiều nhất trong thời kì suy thoái kinh tế.

Khái niệm về chi phí tùy ý là chủ quan và có thể khác nhau đáng kể giữa các cá nhân và doanh nghiệp.

Ví dụ: trong trường hợp cần thiết, một công ty ổn định, có uy tín có thể quyết định cắt giảm ngân sách quảng cáo trong một thời gian. Ngược lại, một công ty mới phải đối mặt với khó khăn có lẽ sẽ tìm cách cắt giảm những chi tiêu khác, vì nó cho rằng việc tăng cường tiếp xúc và quảng bá thương hiệu là bắt buộc để giữ cho công ty không bị phá sản.

Trong thời kì kinh tế khó khăn, các hộ gia đình và doanh nghiệp có thể cần phải cắt giảm chi tiêu để đáp ứng với việc giảm thu nhập. Vì vậy, cách tốt nhất là theo dõi riêng các chi phí tuỳ ý và chi phí thiết yếu, để dễ dàng nhận thấy có thể cắt giảm chi phí nào, và ở mức độ nào.

Một chiến thuật ngân sách hữu ích là xếp hạng các chi phí tùy ý theo mức độ quan trọng, từ ít quan trọng nhất đến quan trọng nhất. Do đó, nếu mất việc hoặc giảm thu nhập buộc phải cắt giảm ngân sách hộ gia đình, các thành viên trong gia đình có thể dễ dàng xác định chi phí tuỳ ý nào nên bị cắt giảm đầu tiên.

Như vậy, chi phí tùy ý được xác định ở đây là loại chi phí không bắt buộc phải có để có thể tồn tại một doanh nghiệp, tổ chức hay cá nhân, có thể hiểu là ch phí muốn dùng hơn là cần thiết phải dùng. Tuy nhiên việc sử dụng loại chi phí này sao cho phù hợp cũng là mộ vấn đề đối với doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân.

3. So sánh giữa chi phí thiết yếu và chi phí tuỳ ý:

Các hộ gia đình phải chịu hai loại chi phí. Một số chi phí họ phải trả theo luật (như thuế và bảo hiểm y tế) hoặc trả để duy trì hoạt động của hộ gia đình (như tiền thuê nhà, thực phẩm và chi phí vận chuyển). Những chi phí này là chi phí thiết yếu, vì nếu người đó không trả những chi phí này thì họ sẽ phải đối mặt với nhiều hậu quả (không có chỗ thuê nhà, không có thực phẩm để ăn, bị phạt tiền thuế,…).

Các chi phí khác, chẳng hạn như chi phí du lịch và các mặt hàng xa xỉ, không cần thiết để duy trì một hộ gia đình và, do đó, được phân loại là chi phí tùy ý. Nói cách khác, người có thu nhập có thể trả tiền cho những hàng hóa hoặc dịch vụ này theo ý của mình.

Có thể đem so sánh giữa hai loại chi phí này như sau:

Đối với chi phí tùy ý: theo khái niệm thi chi phí tùy ý là loại chi phí mà công ty, cá nhân không trả nhưng vẫn có thể tồn tại ở mọi thòi điểm bởi lẽ đây là khoản chi phí mà có thể chủ động có sử dụng và chi trả hay không. Tại thời điểm mà kinh tế bền vững thì chi phí tùy ý là khoản chi phí phát sinh mà con người muốn sử dụng chứ không phải là cần sử dụng bởi lẽ đi đôi với kinh tế chính là nhu cau của con người, kinh tế phát triển thì nhu cầu sẽ tăng lên.

Trong thời kỳ kinh tế khó khăn, các hộ gia đình và doanh nghiệp có thể cần phải cắt giảm một số chi tiêu nhất định để giảm thu nhập. Đó là lý do tại sao bạn nên theo dõi các chi phí tùy ý riêng biệt với các chi phí thiết yếu để có thể dễ dàng biết được cách giảm chi phí. Một chiến thuật lập ngân sách hữu ích là xếp hạng các khoản chi phí tùy ý theo thứ tự mức độ quan trọng từ ít nhất đến quan trọng nhất. Nếu mất việc làm hoặc giảm thu nhập buộc phải cắt giảm ngân sách, các thành viên trong hộ gia đình hoặc đội ngũ quản lý của công ty có thể dễ dàng xác định khoản chi phí tùy ý đầu tiên để áp dụng cho việc cắt giảm.

Đối với chi phí cần thiết thi được hiểu đây là loại chi phí cần sử dụng để tồn tại, nó trái ngược với chi phí tùy ý bởi không còn là muốn sử dụng mà là cần sử dụng. Có thể dễ dàng thấy được các chi phí cần thiết dành cho doanh nghiệp hay tổ chức cá nhân đó chính là chi phí hằng ngày phải sử dụng để duy trì nhịp sống cơ bản như tiền sinh hoạt ăn uống, điện nước, mua những món đồ cần thiết hay trong việc trả lương cho công nhân,… đây là loại chi phí bắt buộc cần phải có.

Ở thời điểm kinh tế phát triển thì mọi chi phí cần thiết này sẽ dễ dàng hơn đối với mọi người từ doanh nghiệp đến cá nhân nhưng tuy nhiên nhìn vào thời điểm hiện tại đang trong thời kỳ ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 làm trì trệ và đóng cửa hoàn toàn một số hoat động, công việc dẫn đến tình trạng công dân không có việc làm, không có thu nhập mà mọi chi phí cần thiết vẫn cần phải có.

Chính vì vậy, dựa vào hai yếu tố trên có thể thấy chi phí tù ý có nhiều lợi ích hơn rất nhiều so với chi phí cần thiết bởi lẽ một bên là chi phí muốn tiêu còn một bên là chi phí cần phải có để duy trì trong cuộc sống. Tuy nhiên thì hai loại chi phí này là hai loại chi phí chính tồn tại trong cuộc sống thể hiện môi trường sống và nhu cầu sống là khác nhau và thể hiện mức độ cần thiết phải có đối với cuộc sống thường trực của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân.