Đất nước của Nguyễn đình Thi không chỉ đơn thuần là một tác phẩm thơ, mà còn là một bức tranh sống động về những mảnh đời, những trang cảm xúc của con người Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống lại thực dân Pháp. Dưới đây là bài viết về chủ đề: Giáo án bài Đất nước (Nguyễn đình Thi) cho giáo viên, mời bạn đọc theo dõi.
Mục lục bài viết
1. Mục tiêu bài học:
Kiến thức
Phân tích tài năng và thành tựu của tác giả Nguyễn Đình Thi, một nhà văn có nhiều thành công không chỉ trong việc viết văn mà còn trong lĩnh vực thơ.
Hiểu rõ rằng thơ của Nguyễn Đình Thi chứa đựng sự giàu có về cảm xúc và được kết tinh từ trí tuệ của ông khi viết về những vấn đề của nhân dân và đất nước.
Đánh giá và phân tích vẻ đẹp sâu lắng, gợi cảm và thuyết phục qua tác phẩm thơ “Đất Nước”.
Kĩ năng
Phân biệt và nắm được các đặc điểm của thể loại thơ.
Phát triển kỹ năng đọc hiểu trong việc tiếp cận tác phẩm theo từng thể loại cụ thể.
Thái độ, tư tưởng
Nuôi dưỡng tình yêu và lòng trung thành đối với quê hương và đất nước.
2. Phương tiện thực hiện:
Giáo viên
Sử dụng sách giáo khoa, sách giáo viên và các tài liệu tham khảo bổ sung để giảng dạy.
Học sinh
Sử dụng sách giáo khoa, vở tập và vở ghi chú để học tập và thực hành.
3. Phương pháp học:
Đặt ra vấn đề, phát triển câu hỏi, và kết hợp với phần giảng dạy để tạo ra một môi trường học tập tích cực.
Thực hiện các hoạt động song phương giữa giáo viên và học sinh để tạo ra sự tương tác và hỗ trợ tốt nhất cho việc học.
Khuyến khích học sinh tự tìm hiểu bài thơ ở nhà, đặc biệt là đọc kỹ và tìm hiểu phần hướng dẫn học bài.
Khuyến khích học sinh tham gia tích cực trong việc giải đáp các câu hỏi trong sách giáo khoa, đặc biệt là những câu hỏi liên quan đến ý đồ của tác giả khi sử dụng các phép nghệ thuật trong thơ.
4. Hoạt động dạy & học:
Ổn định tổ chức lớp
Kiểm tra sĩ số lớp và đảm bảo sự ổn định trong việc tổ chức buổi học.
Kiểm tra bài cũ
Tổ chức kiểm tra kiến thức về cách tác giả
Đánh giá việc hiểu biết cơ bản về cách tác giả xác định “Đất Nước của Nhân Dân”.
Bài mới
Hoạt động 1. Hoạt động trải nghiệm
Đất nước, là một chủ đề rộng lớn và đa dạng, không chỉ đơn thuần là một phần của không gian vật lý mà còn là biểu tượng của sự độc lập, tự do và lòng yêu nước của mỗi con người. Trong tác phẩm “Đất Nước” của Nguyễn Đình Thi, chúng ta được dẫn vào một hành trình tri thức và cảm xúc sâu lắng, giúp ta hiểu rõ hơn về thời kỳ đau thương của đất nước Việt Nam trong những năm thực dân Pháp xâm lược.
Tác phẩm này không chỉ đơn thuần là một tác phẩm thơ, mà còn là một bức tranh sống động về những mảnh đời, những tràng cảm xúc của con người Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống lại thực dân Pháp. Tác giả đã tạo ra những hình ảnh sinh động về con người Việt Nam anh hùng chống giặc cứu nước với tư thế hiên ngang, ý chí sắt đá và lòng kiên định không khuất phục. Mỗi câu từ, mỗi cử chỉ của nhân vật trong tác phẩm đều được tác giả tạo hình một cách chân thực và sâu sắc, để lại trong lòng độc giả những ấn tượng mạnh mẽ và sâu sắc về tinh thần đoàn kết, lòng yêu nước và sự hy sinh cao cả của dân tộc.
Bên cạnh đó, bản sắc riêng và âm điệu hào hùng của tác phẩm cũng là điểm nhấn đặc biệt của thơ Nguyễn Đình Thi. Ông đã sử dụng ngôn từ một cách tinh tế, gợi lên trong lòng người đọc những cảm xúc mạnh mẽ và đầy cảm nhận về quê hương, về đất nước và về những người anh hùng đã hy sinh vì tự do, dân chủ của dân tộc. Từng câu thơ của Nguyễn Đình Thi như những lời hát của quê hương, là nguồn cảm hứng vô tận cho những người yêu nước và là biểu tượng của sự tự hào về dân tộc Việt Nam.
Hoạt động của GV | Hoạt động của HS |
Hoạt động 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới ?Em hãy sơ lược vài nét về tác giả Nguyễn Đình Thi ? ?Nêu quá trình sáng tác tác phẩm?
?Trình bày bố cục bài thơ?
?Đoạn đầu thể hiện điều gì ? ?Nghệ thuật thể hiện qua câu, chữ tiêu biểu?
?Các em hãy chỉ ra các biện pháp nghệ thuật đặc sắc trong từng khổ thơ ? Biện pháp nghệ thuật ấy nhằm biểu đạt nội dung gì ?
?Em thích nhất những câu thơ nào? Lý giải vì sao em yêu thích nó ?
?Bằng cảm nhận riêng của bản thân, em khai thác giá trị đặc sắc trong 4 câu thơ cuối của bài thơ.
? Khái quát nghệ thuật và nội dung bài thơ. | I. Giới thiệu chung:
1. Tác giả: (SGK) 2. Quá trình hoàn thành: – Ấp ủ trong thời gian 8 năm, (1948 – 1955), tác phẩm mới hoàn thành. – Tuy có thể lắp ghép các mảng thơ nhưng tác phẩm thơ vẫn là một chỉnh thể. 3. Bố cục: + Phần 1 (7 câu): Tâm trạng – nỗi luyến nhớ về mùa thu & Hà Nội. + Phần 2 (8 câuà câu 21) Cảm xúc về mùa thu, suy nghĩ về đất nước, con người Việt Nam. + Phần 3 (còn lại) Nhận thức tình yêu quê hương – đất nước, ý thức căm thù và quật khởi quật cường. II. Đọc hiểu văn bản: 1. 7 câu đầu: (cảm xúc về đất nước được khơi nguồn từ 1 buổi sáng mùa thu) + ″sáng mát trong″ + ″hương cốm″ + Lặp từ ″thu″ + ″sáng chớm lạnh″ + ″Xao xác hơi may″ + ″Thềm nắng – lá rơi đầy″ ⇒ mùa thu đặc trưng Hà Nội. ″Người ra đi / đầu không ngoảnh lại″ ⇒ thể hiện ý chí quyết tâm. 2. 14 câu tiếp theo: Mùa thu mới nơi Việt Bắc. Lòng kiêu hãnh, tự hào vẻ đẹp của đất nước, truyền thống bất khuất của dân tộc Việt Nam. – Câu thơ 5 chữ ″mùa thu nay khác rồi″ – Lời thơ ngắn gọn, chắc khoẻ nhằm khẳng định sự thay đổi của hoàn cảnh xã hội, trong nhận thức của con người. – Chú ý các biện pháp nghệ thuật tu từ, ngôn ngữ thơ. + Đứng – vui – nghe: niềm vui, sự hân hoan phơi phới. + Nghệ thuật nhân hoa, lối nói ẩn dụ + Sự phối hợp thanh trắc thanh bằng ⇒ Bức tranh thu đẹp, lóng lánh niềm vui sướng, tự hào. + Cụm từ ″Nước chúng ta″ – trang nghiêm, trang trọng. + Lặp từ ″Những″ – hình ảnh đất nước trù phú, mênh mông. + Tự láy ″đêm đêm″, ″rì rầm″ – sự liên tưởng về mỗi quan hệ giữa hiện tại và quá khứ. 3. Những câu thơ còn lại: a. Đất nước trong đau thương: – Cánh đồng quê – chảy máu. – Dây thép gai – đâm nát trời chiều. – Bát cơm chan đầy nước mắt. – Đứa đè cổ – đứa lột da. (Cần thấy được các biện pháp tu từ đã góp phần đắc lực trong việc thể hiện nội dung tư tưởng) b. Đất nước của những con người anh hùng, dũng cảm, bất duyệt: – Ngời lên nét mặt quê hương. – Bật lên những tiếng căm hờn. ⇒ quyết liệt, dữ dội – Nghệ thuật đối lập: Xiềng xích >< trời đầy chim Súng đạn >< đất đầy hoa yêu nước, thương nhà ⇒ khẳng định sức mạnh tinh thần, tâm hồn người Việt Nam – Động từ ôm (trong câu thơ: ″ôm đất nước…″) được hiểu theo nghĩa như một tính từ: sự níu giữ, niềm tin yêu vô bờ, không để ai cướp lấy. – Nổi bật và đặc sắt nhất vẫn là 4 câu thơ cuối bài ″Súng nổ…đứng dậy sáng loà″ + Hình thức thể hiện: thơ 6 chữ cô đúc, rắc rỏi. + Bút pháp nhân hoá, kết hợp với sự linh hoạt, nhuần nhị trong việc đưa thành ngữ ″tức nước vỡ bờ″ vào thơ. ⇒ Tạo nên vẻ đẹp hào hùng, tráng lệ về con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam. Đoạn thơ đã khái quát được sức vươn dậy thần kỳ của dântộc Việt Nam chúng ta. III. Tổng kết: Đất nước là một tác phẩm thơ gây một ấn tượng mạnh nhờ vào chất chính luận – trữ tình hoà quyện tự nhiên, uyển chuyển. Tác phẩm đã khắc chạm thành công một tượng đài kỳ vĩ bằng thơ về con người Việt Nam. Tổ quốc Việt Nam |
Hoạt động 5. Hoạt động bổ sung
Củng cố
Đất nước, một đóng góp đáng nể của Nguyễn Đình Thi cho nền thi ca dân tộc.
Dặn dò
– Học thuộc lòng bài thơ.
– Chuẩn bị bài : Luật thơ (tiếp).
