Mĩ La-tinh là một khu vực rộng lớn trải dài từ Mê-hi-cô (Bắc Mĩ) cho đến toàn bộ Trung và Nam Mĩ. Trong bài viết dưới đây là tổng hợp sơ đồ tư duy Lịch sử 9 Bài 7 - Các nước Mĩ La - tinh đầy đủ và chi tiết, mời bạn đọc cùng đón xem.
Mục lục bài viết
1. Tổng hợp sơ đồ tư duy Lịch sử 9 Bài 7 đầy đủ và chi tiết:
2. Lý thuyết Lịch sử 9 Bài 7:
2.1. Những nét chung:
Mĩ La-tinh là một khu vực rộng lớn trải dài từ Mê-hi-cô (Bắc Mĩ) cho đến toàn bộ Trung và Nam Mĩ. Đây là một vùng đất mới được phát hiện từ cuối thế kỷ XV và nổi tiếng với sự giàu có về tài nguyên nông sản và khoáng sản. Thành phần dân cư ở Mĩ La-tinh rất đa dạng, bao gồm người di cư từ châu Âu, người thổ dân da đỏ và người từ châu Phi đã từng là nô lệ. Điều đặc biệt là đa số dân cư Mĩ La-tinh nói tiếng Tây Ban Nha, trừ Bra-xin nói tiếng Bồ Đào Nha. Văn hóa của họ chịu ảnh hưởng từ Tây Ban Nha và nhiều quốc gia châu Âu khác, cùng với sự hòa nhập với các nền văn hóa châu Phi và thổ dân da đỏ. Tôn giáo chủ yếu ở Mĩ La-tinh là Thiên chúa giáo.
Lịch sử của Mĩ La-tinh cũng đáng chú ý. Vào đầu thế kỷ XIX, dân cư các nước Mĩ La-tinh đã nổi lên đấu tranh chống lại sự thống trị của Tây Ban Nha và giành được độc lập. Tuy nhiên, trước Thế chiến thứ hai, các nước Mĩ La-tinh lại trở thành thuộc địa mới hoặc phụ thuộc vào Mỹ. Đúng vào sau Thế chiến thứ hai, phong trào giải phóng dân tộc ở Mĩ La-tinh phát triển mạnh mẽ, với điểm khởi đầu là cuộc cách mạng ở Cu Ba năm 1959. Nhân dân các nước Mĩ La-tinh đã tổ chức khởi nghĩa vũ trang để lật đổ chính quyền độc tài ủng hộ Mỹ và thành lập chính phủ dân tộc – dân chủ.
Trong quá trình phát triển, các nước Mĩ La-tinh đã thử nghiệm nhiều mô hình kinh tế khác nhau. Từ những nước thuộc địa và tình trạng phát triển chậm ban đầu, các nước Mĩ La-tinh đã áp dụng chiến lược thay thế nhập khẩu, chiến lược “Tự do đổi mới” với mục tiêu công nghiệp hóa và xuất khẩu, giảm vai trò của nhà nước và tăng cường vai trò của tư nhân, hoặc thậm chí xây dựng mô hình đất nước theo chủ nghĩa xã hội như ở Cu Ba. Một số nước đã đạt được mức độ phát triển khá cao như Mê-hi-cô, Ác-hen-ti-na, Bra-xin.
Tuy nhiên, từ đầu những năm 90 của thế kỷ XX, tình hình kinh tế và chính trị ở nhiều nước Mĩ La-tinh lại gặp khó khăn, căng thẳng. Mỹ tăng cường chống lại phong trào cách mạng ở Grê-na-đa, uy hiếp và đe dọa cách mạng Ni-ca-ra-goa, thậm chí tìm mọi cách phá hoại chế độ xã hội chủ nghĩa ở Cu Ba.
2.2. Cu Ba – Hòn đảo anh hùng:
Cu Ba được xem là hòn đảo anh hùng trong cuộc đấu tranh chống lại chế độ độc tài và xây dựng đất nước. Dân cư Cu Ba đã gặp vô vàn khó khăn và thất bại ban đầu trong cuộc chiến này. Tuy nhiên, với khí phách hiên ngang của một dân tộc anh hùng, dân cư Cu Ba dưới sự lãnh đạo của lãnh tụ Phi-đen Ca-xtơ-rô đã vượt qua mọi khó khăn và vững bước tiến lên. Sau hơn 40 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội, mặc dù bị Mỹ bao vây và áp đặt lệnh trừng phạt, dân cư Cu Ba vẫn đạt được nhiều thành tựu lớn trong kinh tế, văn hoá, giáo dục, y tế và nâng cao đời sống của người dân.
3. Câu hỏi vận dụng liên quan và đáp án:
Câu 1. Cuộc đấu tranh vũ trang của nhân dân Mĩ Latinh trong những năm 60-80 của thế kỉ XX là đưa tới kết quả gì?
A. Nhiều nước Mĩ Latinh giành được độc lập thoát khỏi ách thống trị của thực dân Tây Ban Nha
B. Làm cho các nước Mĩ Latinh bị phụ thuộc, trở thành sân sau của đế quốc Mĩ
C. Chính quyền độc tài bị lật đổ, các chính phủ dân tộc – dân chủ được thiết lập ở nhiều nước Mĩ Latinh.
D. Các nước Mĩ Latinh vươn lên, phát triển nhanh chóng và trở thành các nước công nghiệp.
Đáp án: C
Câu 2.Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, kinh tế của các nước Mĩ Latinh có đặc điểm gì nổi bật?
A. Kinh tế phát triển với tốc độ cao
B. Vươn lên trở thành trung tâm kinh tế tài chính mới nổi của thế giới
C. Gặp nhiều khó khăn, tốc độ tăng trưởng thấp
D. Khủng hoảng trầm trọng
Đáp án: C
Câu 3. Ngày 1-1-1959 ở Cuba đã diễn ra sự kiện lịch sử gì quan trọng?
A. 135 thanh niên yêu nước do Phiden Catsxtorô chỉ huy tấn công trại lính Moncada
B. chế độ độc tài Batixta bị lật đổ
C. chế độ độc tài Batixta được thiết lập
D. cuộc tấn công của Mĩ ở bờ biển Hi-rôn
Đáp án: B
Câu 4. Lãnh tụ của phong trào cách mạng ở Cuba (1959) là ai?
A. N. Manđêla
B. Phiđen Cátxtơrô
C. G. Nêru
D. M. Ganđi
Đáp án: B
Câu 5. Năm 1961, Phiđen Cátxtơrô đã tuyên bố với toàn thế giới, Cuba sẽ tiến lên
A. Chủ nghĩa tư bản
B. Chủ nghĩa xã hội
C. Quân chủ lập hiến
D. Cộng hòa Tổng thống
Đáp án: B
Câu 6. Vì sao vào thập niên 60, 70 của thế kỉ XX, Mĩ Latinh được mệnh danh là “Lục địa bùng cháy”?
A. Phong trào công nhân diễn ra sôi nổi
B. Cuộc nội chiến giữa các đảng phái đối lập diễn ra liên tục
C. Đấu tranh vũ trang phát triển mạnh mẽ
D. Phong trào đấu tranh có sự tham gia của tất cả các lực lượng xã hội với nhiều hình thức phong phú
Đáp án: C
Câu 7. Vì sao sau chiến tranh thế giới thứ hai, Cuba lại được coi là “Lá cờ đầu” trong phong trào giải phóng dân tộc ở Mĩ Latinh?
A. Lật đổ được chế độ độc tài, thiết lập chính phủ dân chủ
B. Tạo tiền đề cho sự phát triển của phong trào đấu tranh của Mĩ Latinh ở giai đoạn sau
C. Sau khi lật đổ được chế độ độc tài, thiết lập chính quyền dân chủ, Cuba tiến lên xây dựng CNXH
D. Nước đầu tiên lật đổ được chế độ độc tài, lập nên chính quyền dân chủ, cổ vũ phong trào đấu tranh ở khu vực phát triển
Đáp án: D
Câu 8. Vì sao có thể khẳng định: Cuộc tấn công pháo đài Môn-ca-đa (26-7-1953) đã mở ra một giai đoạn mới trong phong trào đấu tranh của nhân dân Cuba?
A. Thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh vũ trang trên toàn đảo với những người trẻ tuổi
B. Bước đầu làm sụp đổ chính quyền Batixta
C. Giải phóng được nhiều tù chính trị cho cách mạng Cuba
D. Giải phóng nhiều vùng lãnh thổ rộng lớn ở Cuba
Đáp án: A
Câu 9. Điểm khác biệt cơ bản giữa phong trào giải phóng dân tộc ở Mĩ Latinh với châu Á, châu Phi ở đầu thế kỉ XIX là?
A. Kẻ thù
B. Phương pháp đấu tranh
C. Lực lượng tham gia
D. Kết quả
Đáp án: D
Câu 10. Trước Chiến tranh thế giới thứ hai, các nước Mĩ La-tinh là thuộc địa của nước nào?
A. Tây Ban Nha
B. Bồ Đào Nha
C. Mĩ
D. Anh
Đáp án: C
Câu 11. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, kẻ thù chủ yếu của nhân dân các nước Mĩ La-tinh là:
A. chế độ phân biệt chủng tộc.
B. chủ nghĩa thực dân kiểu cũ.
C. giai cấp địa chủ phong kiến.
D. chế độ tay sai phản động của chủ nghĩa thực dân kiểu mới.
Đáp án: D
Câu 12. Quốc gia nào được coi như “ngọn cờ đầu” trong phong trào giải phóng dân tộc ở khu vực Mĩ La-tinh?
A.Chi-lê
B. Ni-ca-ra-goa
C. Bô-li-vi-a
D. Cu-ba
Đáp án: D
Câu 13. Phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Mĩ La-tinh bùng nổ mạnh mẽ trong thời gian nào?
A. Những năm 60 của thế kỉ XX.
B. Những năm 70 của thế kỉ XX.
C. Những năm 80 của thế kỉ XX.
D. Những năm 60 đến những năm 80 của thế kỉ XX.
Đáp án: D
Câu 14. Từ những năm 60 đến những năm 80 của thế kỉ XX, phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Mĩ La-tinh diễn ra chủ yếu dưới hình thức nào?
A. Bãi công của công nhân.
B. Khởi nghĩa nông dân.
C. Đấu tranh vũ trang.
D. Đấu tranh chính trị.
Đáp án: C
Câu 15. Sự kiện mở đầu cho giai đoạn đấu tranh vũ trang giành chính quyền ở Cu-ba là sự kiện nào?
A. Phi-đen sang Mê-hi-cô thành lập “Phong trào 27 – 7”.
B. Phi-đen trở về nước.
C. Cuộc tấn công pháo đài Môn-ca-đa.
D. Cuộc đấu tranh ở Xi-e-ra Ma-e-xtơ-ra.
Đáp án: C
Câu 16. Sau khi giành được độc lập, Cu-ba tiến hành xây dựng đất nước theo mô hình:
A. chủ nghĩa xã hội
B. tư bản chủ nghĩa.
C. nhà nước cộng hòa.
D. nhà nước liên bang.
Đáp án: A
Câu 17. Phi-đen Cát-xtơ- rô tuyên bố Cu-ba tiến lên chủ nghĩa xã hội trong hoàn cảnh nào?
A. Đất nước đã lật đổ chế độ độ tài Ba-tix-ta.
B. Trong giờ phút quyết liệt của cuộc chiến đấu tiêu diệt đội quân đánh thuê của Mĩ tại biển Hi-rôn.
C. Bị Mĩ bao vây cấm vận.
D. Mất nguồn viện trợ to lớn từ khi Liên Xô tan rã.
Đáp án: B
Câu 18. Nội dung nào dưới đây không thuộc cải cách dân chủ ở Cu-ba?
A. Quốc hữu hóa xí nghiệp của tư bản nước ngoài.
B. Xây dựng chính quyền cách mạng các cấp.
C. Thanh toán nạn mù chữ, phát triển giáo dục.
D. Thiết lập quan hệ ngoại giao với các nước trong khu vực.
Đáp án: D
Câu 19. Quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và Cu-ba sau chiến tranh như thế nào?
A. Mĩ thực hiện chính sách bao vây, cấm vận Cu-ba.
B. Mĩ không quan hệ ngoại giao với Cu-ba.
C. Nhanh chóng bình thường hóa quan hệ.
D. Thiết lập quan hệ ngoại giao.
Đáp án: A