Soạn bài Thái sư Trần Thủ Độ | SGK Tiếng Việt 5 trang 15

1. Hướng dẫn giải phần Tập đọc SGK Tiếng Việt 5:

Câu 1

Khi có người muốn xin chức câu đương, Trần Thủ Độ đã làm gì?

Trả lời:

Khi một cá nhân bày tỏ mong muốn xin chức câu đương, Trần Thủ Độ đã tiếp cận vấn đề này một cách rất đặc biệt và khắc nghiệt. Thay vì đơn thuần chấp nhận đề xuất mà không đưa ra điều kiện cụ thể, ông đã quyết định đặt ra một thách thức và đầy ý nghĩa. Điều này đánh dấu sự khác biệt của người xin chức so với những người khác và đưa ra một bài kiểm tra đòi hỏi sự cam kết vô điều kiện và lòng trung thành tuyệt đối đối với vị vua.

Hành động yêu cầu chặt một ngón chân không chỉ là một biện pháp tạo ra sự nhận thức về sự quan trọng của chức vụ mà còn thể hiện sự hiểu biết sâu sắc của Trần Thủ Độ về tính cách và tâm lý con người. Điều này đồng thời làm cho người xin chức phải đối mặt với một quyết định quan trọng và đau đớn, đồng thời thể hiện sự linh hoạt trong cách tiếp cận các tình huống khó khăn và phức tạp.

Trong bối cảnh lịch sử và văn hóa, yêu cầu này không chỉ là một thử thách về thể chất mà còn là một thách thức về tinh thần và lòng quyết tâm. Đó là một biểu hiện của tiêu chuẩn cao cả mà Trần Thủ Độ áp đặt để đảm bảo rằng những người nắm quyền có trách nhiệm và lòng trung thành đối với triều đình, và cũng là biểu tượng của sự hy sinh và sự kiên trì cần thiết để đạt được sự nghiệp và lòng trung thành trong thời kỳ lịch sử quan trọng này.

Câu 2

Trước việc làm của người quân hiệu, Trần Thủ Độ xử lí ra sao?

Trả lời:

Trước khi đối mặt với hành động của một quan hiệu, Trần Thủ Độ đã thể hiện sự nhạy bén và khôn ngoan trong cách xử lý tình huống này. Thay vì chọn cách chỉ trích hoặc trách móc, ông đã đưa ra một phản ứng tích cực khích lệ những đóng góp xuất sắc từ đồng đội.

Hành động của Trần Thủ Độ trong việc không chỉ trách móc mà còn thưởng cho vàng lụa là một biểu hiện rõ nét của tinh thần công bằng và động viên tích cực. Thưởng cho những thành tựu xuất sắc không chỉ là cách thể hiện lòng biết ơn của ông về nỗ lực và cống hiến, mà còn làm tăng động lực cho người quan hiệu và cả đội ngũ, tạo đà tích cực để họ tiếp tục đóng cho đất nước

Câu 3

Khi biết có viên quan tâu với vua rằng mình chuyên quyền, Trần Thủ Độ nói thế nào?

Trả lời:

Trong tình huống phức tạp khi có một viên quan tâu tới vua và tỏ ra chuyên quyền, Trần Thủ Độ đã thể hiện sự tôn trọng và khả năng xử lý vấn đề một cách sáng tạo. Thay vì lập tức phản đối hoặc trách móc, ông đã lựa chọn một hành động không chỉ độc đáo mà còn phản ánh tầm quan trọng của trách nhiệm và tình thần thượng tôn.

Trần Thủ Độ đã bất ngờ nhận lỗi về sự chuyên quyền mà không tỏ ra tức giận hay thất vọng. Hành động này không chỉ thể hiện sự khiêm tốn mà còn cho thấy ông là người lãnh đạo có khả năng tự nhìn nhận và sửa sai. Ông không từ chối hay chối bỏ trách nhiệm, mà ngược lại, mở cửa cho sự học hỏi và cải thiện.

Thú vị hơn, Trần Thủ Độ đã đề xuất vua ban thưởng cho viên quan này. Hành động này không chỉ là một biểu hiện của lòng quân tử và nhân ái của ông mà còn làm nổi bật tầm quan trọng của sự trung thực và can đảm trong việc đưa ra ý kiến phản đối. Trần Thủ Độ có thể đã nhận ra rằng sự trung thực và chính trực đôi khi cần được khuyến khích và đề xuất thưởng cho những người dám nói thẳng, thậm chí khi ý kiến của họ không phù hợp với quyết định của triều đình.

Hành động này không chỉ giúp duy trì tinh thần tích cực trong đội ngũ quan viên mà còn tạo ra một môi trường làm việc mà mọi người có thể thoải mái thể hiện quan điểm mà không sợ trừng phạt. Điều này góp phần vào việc xây dựng một triều đại mà sự chân thành và sự đoàn kết được coi là quan trọng.

Câu 4

Những lời nói và việc làm của Trần Thủ Độ cho thấy ông là người như thế nào?

Trả lời:

Những hành động và lời nói của Trần Thủ Độ tập trung vào việc xây dựng một hình ảnh vững chắc về con người ông, là một lãnh đạo và quan chức mang đầy đủ phẩm chất và tiêu chí cao cả. Trần Thủ Độ không chỉ là một người quản lý thông thái mà còn là một nhà lãnh đạo có tầm nhìn rộng lớn với những giá trị chính là sự nghiêm túc, không vì lợi ích cá nhân và lòng trung thành với tình yêu quê hương.

Ông được mô tả như một người cư xử nghiêm minh, và điều này được thể hiện qua những quyết định và hành động mà ông đã thực hiện trong các tình huống khác nhau. Thái độ nghiêm túc của ông không chỉ giúp duy trì uy tín cá nhân mà còn tạo ra một môi trường làm việc chất lượng và động viên mọi người xung quanh.

Không chỉ đòi hỏi người khác phải tuân theo kỉ cương và phép nước, Trần Thủ Độ còn tự áp đặt những yêu sách này lên bản thân mình. Hành động này chứng tỏ ông không chỉ là một nhà lãnh đạo đòi hỏi mà còn là một tấm gương lấy làm mẫu, sẵn sàng đặt mình dưới sức áp lực và trách nhiệm của những nguyên tắc cao cả mà ông đều theo đuổi.

Nghiêm khắc với bản thân, Trần Thủ Độ đã tạo ra một tiêu chí cao cho những người xung quanh ông. Thái độ này không chỉ đánh dấu sự chính trực mà còn thể hiện lòng cam kết và kiên nhẫn trong việc đưa đến những thay đổi tích cực. Hành động của ông chứng minh rằng để đạt được sự nghiêm túc và tôn trọng từ người khác, điều quan trọng nhất là bản thân phải là một người mẫu, luôn giữ vững giá trị và nguyên tắc.

2. Bố cục bài Thái sư Trần Thủ Độ:

Có thể chia bài đọc thành 3 đoạn:

Đoạn 1: Từ đầu đến ông mới tha cho tôi

Đoạn 2: Từ Một lần khác đến Nói rồi, lấy vàng, lụa thưởng cho

Đoạn 3: Phần còn lại

3. Ý nghĩa bài Thái sư Trần Thủ Độ:

Bài viết về thái sư Trần Thủ Độ không chỉ là một tác phẩm ca ngợi đơn thuần về một nhân vật lịch sử nổi bật, mà còn là một bức tranh sâu sắc về những giá trị đạo đức và lãnh đạo xuất sắc. Thái sư Trần Thủ Độ không chỉ được đánh giá cao vì vị thế của ông trong lịch sử, mà còn vì những phẩm chất và đạo đức mà ông đã thể hiện trong suốt cuộc đời mình.

Trong bối cảnh lịch sử phong kiến Việt Nam, thái sư Trần Thủ Độ trở thành một biểu tượng của sự nghiêm túc và tận trung với triều đình. Ông được ca ngợi là người cư xử gương mẫu, với một tâm hồn cao thượng không bị ảnh hưởng bởi những đặc quyền và quyền lực. Điều này thể hiện qua những hành động của ông, từ việc xử lý những người xin chức đương đến việc khen ngợi những thành tựu xuất sắc trong triều đình.

Nghiêm túc và không vì tình riêng, Thái sư Trần Thủ Độ đã đặt sự phục vụ cho đất nước và lợi ích cộng đồng lên hàng đầu. Ông không chỉ coi trọng việc duy trì trật tự và ổn định trong triều đình mà còn tập trung vào sự phát triển và phồn thịnh của đất nước. Hành động của ông không chỉ mang tính chất tư tưởng mà còn thực tế, đặt con người và quốc gia lên trên hết.

Bài viết về Thái sư Trần Thủ Độ cũng tập trung vào việc phổ biến những giá trị và tư tưởng mà ông đã đặt ra. Trong một thời kỳ lịch sử đầy biến động, ông đã làm thế nào để giữ cho nền văn minh Việt Nam phát triển và duy trì một hình ảnh mà người dân có thể tự hào. Việc nhấn mạnh vào tính minh bạch, lòng trung thành, và trách nhiệm cá nhân là những giá trị mà Thái sư Trần Thủ Độ đã truyền đạt, giúp tạo nên một chuẩn mực đạo đức trong lịch sử Việt Nam.