Phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng là một trong các phương pháp khấu hao tài sản cố định. Việc áp dụng phương pháp khấu hao này phụ thuộc vào nhiều yếu tố và điều quan trọng là phải giúp cho các doanh nghiệp tính đúng, tính đủ chi phí sử dụng tài sản cố định. Vậy phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng là gì? Nội dung?
Mục lục bài viết
1. Phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng là gì?
Phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng là một phương pháp nhanh để tính khấu hao tài sản, là loại phương pháp khấu hao phân bổ nguyên giá tài sản cố định cao hơn trong năm đầu và giảm chi phí khấu hao trong những năm sau theo thời gian. Công ty có thể tính tổng số khấu hao của các năm sau khi xác định thời gian sử dụng hữu ích dự kiến của tài sản cố định và chi phí khấu hao để làm cơ sở tính toán.
Từ góc độ khái niệm, những phương pháp này phù hợp nhất với những tài sản mang lại lợi ích lớn hơn trong những năm đầu của chúng. Do đó, phần lớn nguyên giá của các tài sản này nên được phân bổ cho cùng những năm đầu này.
Các sản phẩm công nghệ cao là ví dụ về các tài sản mà sự suy giảm lợi ích có khả năng xảy ra theo một mô hình như vậy. Khấu hao nhanh cũng thích hợp cho những tài sản có chi phí sửa chữa cao hơn trong những năm sau đó. Điều này dẫn đến một khoản chi phí ổn định hợp lý liên quan đến tài sản vì chi phí khấu hao giảm khi chi phí sửa chữa tăng lên. Bất kể những lập luận về khái niệm này là gì, các nhà quản lý của công ty có thể lựa chọn giữa các phương pháp khấu hao nhanh này cho bất kỳ tài sản có thể khấu hao nào.
Tổng số năm khấu hao sử dụng giả định rằng lợi ích mà công ty nhận được từ tài sản cố định sẽ giảm dần theo thời gian. Nó tương tự như khấu hao theo số dư giảm dần, trong đó chi phí khấu hao theo phương pháp tổng của các chữ số năm sẽ giảm xuống khi thời gian trôi qua làm cho chi phí khấu hao cuối cùng là nhỏ nhất. Tuy nhiên, chi phí khấu hao trong phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng đi xuống theo đường tuyến tính thay vì đường cong như trong phương pháp số dư giảm dần. Xét cho cùng, công thức tính khấu hao tổng của các chữ số của năm khác với công thức tính khấu hao theo số dư giảm dần.
Phương pháp này lấy tuổi thọ dự kiến của tài sản và cộng các chữ số lại với nhau cho mỗi năm; do đó, nếu tài sản dự kiến sẽ tồn tại trong năm năm, tổng các chữ số của năm sẽ nhận được bằng cách cộng: 5 + 4 + 3 + 2 + 1 để có tổng là 15. Sau đó, mỗi chữ số được chia cho tổng này cho xác định tỷ lệ phần trăm mà tài sản phải được khấu hao mỗi năm, bắt đầu từ con số cao nhất trong năm.
2. Nội dung về phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng:
2.1. Về đặc điểm của phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng:
Khấu hao là một phương pháp phân bổ nguyên giá tài sản dùng để tính chi phí của tài sản vào chi phí cho từng thời kỳ dự kiến thu được lợi nhuận từ việc sử dụng tài sản đó. Tùy thuộc vào phân bổ chi phí hoặc tỷ lệ khấu hao đã chọn, chi phí khấu hao có thể thay đổi, xếp thẳng hàng hoặc tăng nhanh trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của tài sản.
Khấu hao nhanh sử dụng phương pháp tính phí giảm dần, bao gồm phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng, cung cấp chi phí khấu hao cao hơn trong những năm trước và chi phí khấu hao thấp hơn trong các giai đoạn sau. Theo phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng, tỷ lệ phần trăm tỷ lệ khấu hao cho mỗi năm được tính bằng số năm trong vòng đời tài sản còn lại trong cùng một năm chia cho tổng thời gian sử dụng tài sản còn lại hàng năm qua vòng đời của tài sản đó. Khi tỷ lệ khấu hao giảm dần theo thời gian, thì tính phí khấu hao cũng giảm theo.
Sẽ rất hợp lý khi sử dụng phương pháp khấu hao nhanh như phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng khi một tài sản sẽ mất phần lớn giá trị khi bắt đầu thời hạn sử dụng, như trường hợp ô tô chẳng hạn. Trong ví dụ năm năm ở trên, phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng sẽ mang lại lịch trình khấu hao sau:
Năm 1: 5/15 = 33%
Năm 2: 4/15 = 27%
Năm 3: 3/15 = 20%
Năm 4: 2/15 = 13%
Năm 5: 1/15 = 7%
Tỷ lệ phần trăm cho tất cả những năm này phải lên đến 100%.
Một công ty quyết định phương pháp khấu hao, công ty thường phải tuân theo phương pháp khấu hao đó trong tương lai cho tài sản cụ thể đó. Việc thay đổi sẽ yêu cầu sửa đổi tất cả các báo cáo tài chính đã nộp trước đó.
Lợi ích của việc sử dụng một tài sản sẽ giảm dần khi tài sản đó già đi, nghĩa là một tài sản cung cấp giá trị dịch vụ lớn hơn trong những năm trước đó. Do đó, việc tính chi phí khấu hao cao hơn ngay từ sớm và giảm chi phí khấu hao trong những năm sau đó phản ánh thực tế về mức độ hữu dụng kinh tế của một tài sản thay đổi theo thời gian.
Khi một tài sản già đi, chi phí sửa chữa và bảo trì sẽ tăng lên do tài sản đó cần được sửa chữa thường xuyên hơn; một lần nữa, hãy xem xét một chiếc ô tô làm ví dụ. Phí khấu hao giảm dần theo thời gian giúp cung cấp chi phí tổng thể không đổi giữa chi phí khấu hao và chi phí sửa chữa và bảo dưỡng, chi phí này thấp hơn trong những năm trước và có thể bù đắp chi phí khấu hao cao hơn sớm.
Nếu không tăng tốc khấu hao và giảm phí khấu hao, thu nhập, như đã báo cáo, có thể bị bóp méo quá cao ngay từ sớm và quá thấp về sau — khi việc phân bổ chi phí khấu hao không phù hợp với những thay đổi thực tế trong chi phí sửa chữa và bảo dưỡng trong thời gian hữu dụng của tài sản.
2.2. Ví dụ về phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng:
Để minh họa phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng, giả sử rằng một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ mua thiết bị với chi phí là 160.000 đô la. Tài sản này dự kiến sẽ có thời gian sử dụng hữu ích là 5 năm, lúc đó nó sẽ được bán với giá 10.000 USD. Điều này có nghĩa là tổng số tiền khấu hao sẽ là $ 150,000 trải dài trong thời gian sử dụng hữu ích của thiết bị là 5 năm.
Bước tiếp theo là tính tổng (hoặc cộng) các chữ số trong 5 năm thời gian hữu dụng của tài sản này: 1 + 2 + 3 + 4 + 5 = 15. “15” sẽ là mẫu số của các phân số 5/15, 15/4, 3/15, v.v. Trong năm đầu tiên của vòng đời tài sản, 5/15 trong số 150.000 đô la = 50.000 đô la sẽ được ghi nợ vào Chi phí khấu hao và 50.000 đô la sẽ được ghi có vào khấu hao lũy kế.
Trong năm thứ hai đầy đủ của vòng đời tài sản, số tiền khấu hao sẽ là 40.000 đô la (4/15 của 150.000 đô la). Trong năm thứ ba đầy đủ của vòng đời tài sản, khoản khấu hao sẽ là 30.000 đô la (3/15 của 150.000 đô la). Khoản khấu hao năm thứ tư sẽ là $ 20.000 (2/15 của 150.000 đô la), và năm thứ năm sẽ là 10.000 đô la (1/15 của 150.000 đô la). Hãy nhớ rằng tổng số tiền khấu hao trong suốt thời gian hữu dụng của tài sản này phải là $ 150,000.
Thay vì cộng các chữ số riêng lẻ trong số năm thời gian sử dụng hữu ích của tài sản, công thức sau có thể được sử dụng để tính tổng các chữ số: n (n + 1) chia cho 2, trong đó n = thời gian sử dụng hữu ích tính theo năm. Sử dụng công thức này trong ví dụ về một tài sản có thời gian sử dụng hữu ích là 5 năm, chúng ta có: 5 (5 + 1) / 2 = 5 (6) / 2 = 30/2 = 15.
Nếu công thức trên được sử dụng cho một tài sản có thời gian sử dụng hữu ích là 10 năm thì tổng các chữ số sẽ là: 10 (10 + 1) / 2 = 10 (11) / 2 = 110/2 = 55. Trong đầu năm của một tài sản có thời gian sử dụng hữu ích 10 năm thì số khấu hao sẽ là 10/55 số tiền phải khấu hao. Năm thứ hai sẽ sử dụng 9/55 và năm thứ mười sẽ sử dụng 1/55.
3. Về nhược điểm của phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng:
Một vấn đề khi sử dụng phương pháp này hoặc bất kỳ phương pháp khấu hao nhanh nào khác là nó làm giảm lợi nhuận báo cáo của một doanh nghiệp trong thời gian ngắn một cách giả tạo. Kết quả là lợi nhuận quá thấp trong thời gian ngắn, tiếp theo là lợi nhuận cao quá mức trong các kỳ báo cáo sau đó. Nó cũng phức tạp hơn để tính toán so với khấu hao theo đường thẳng, có thể dẫn đến sai sót trong tính toán.
Nhìn chung, việc quyết định sử dụng phương pháp khấu hao theo tổng số thứ tự năm sử dụng hay một phương pháp khấu hao khác trên một tài sản cố định cụ thể sẽ đòi hỏi phải có sự đánh giá thích hợp và phân tích kỹ lưỡng về bản chất của tài sản và cách thức sử dụng tài sản đó trong hoạt động kinh doanh . Xét cho cùng, công ty nên cố gắng kết hợp chi phí khấu hao tài sản cố định với lợi ích mà nó mang lại cho công ty .