Việc tiết kiệm tiền không phải là yếu tố quyết định đến sự tồn tại và phát triển của mỗi doanh nghiệp, bởi yếu tố tiên quyết trước hết phải kể đến chính là để dòng tiền có thể tiếp tục sinh lợi. Mặc dù nhận biết rõ vấn đề này nhưng một số doanh nghiệp vẫn để dòng tiền tiền của mình ở trạng thái "đồng tiền chết".
Mục lục bài viết
1. Đồng tiền chết là gì?
Đồng tiền chết hay còn gọi là đồng tiền không sinh lợi, chúng đươc dịch sang tiếng anh là: Dead Money. Xét ở khía cạnh từ ngữ, đây là thuật ngữ tiếng lóng nhằm nói đến lượng tiền đầu tư vào chứng khoán gắn với mục đích rất nhỏ là hướng tới lợi nhuận hay lợi ích nào đó. Đồng nghĩa với có có thể đề cập đến là tiền bị khóa (tiền bị cất đi) mang lại lợi nhuận rất thấp hoặc thậm chí không mang lại lợi nhuận. Trong danh mục đầu tư tiền chết được biết đến là nguồn vật chất làm giảm đi lợi ích, lợi nhuận tiềm năng trong một hoặc nhiều khoản đầu tư. Trong kinh doanh hay trong đời sống, có rất nhiều hình thức để tiền có thể tiếp tục sinh ra tiền, nhưng để có được điều đó bạn phải có sở hữu cho mình sự quyết tâm, mạo hiểm. Nhưng khi không đạt được mục đích này thì khi đó tiền sẽ gắn liền với thuật ngữ “đồng tiền chết”. Như ta đã biết, nếu tiền nếu không tiếp tục sinh ra tiền hoặc tiếp tục tạo ra thu nhập thì khi đó chúng được gọi là tiền chết. Đây có thể là khoản tiền mặt được cất đi, khoản tiền mang đi cho vay không lãi suất hoặc đầu tư chứng khoán nhưng lại không thu về lợi nhuận. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, ta sẽ đi vào phân tích các ví dụ điển hình.
2. Tìm hiểu về đồng tiền chết
2.1. Ví dụ về đồng tiền chết
Giả sử, bất kỳ một khoản tiền mặt nào đó sẽ được xem là lực cản cho danh mục đầu tư bởi vì tiền mặt chỉ có thể sinh ra lãi suất phi rủi ro, hoặc lãi suất có thể còn không được sinh ra khi số tiền mặt đó được cất đi, thậm chí chúng còn có thể bị mất bởi lạm phát hay sức mua giảm. “Lực cản tiền mặt” -còn được gọi là “Cash drag”, trong danh mục đầu tư đây là một trong những nguồn gây nên lực cản hiệu suất (performance drag) phổ biến. Chúng thể hiện việc sở hữu một phần nào đó của danh mục đầu tư thông qua tiền mặt thay cho đầu tư chúng vào thị trường. Một vài nhà đầu tư thực hiện việc giữ lại tiền mặt phục vụ mục đích thanh toán phí tài khoản hoặc hoa hồng, cách này được xem là một quỹ khẩn cấp hay là các danh mục đầu tư khác được một người đa dạng hóa. Tuy nhiên, do tiền mặt được đánh giá là có lợi nhuận khá thấp, thậm chí là bị âm khi đã được xét đến các ảnh hưởng của lạm phát, gần như các danh mục đầu tư có thể có được mức lợi nhuận ổn hơn thông qua việc đầu tư hết tiền mặt cho thị trường.
Ví dụ điển hình về đầu tư tiền chết đó là: cổ phiếu của những công ty đươc cho là sẽ không có sự cải thiện tăng giá đến mức cao hơn giá của hiện tại. Đối với khoản đầu tư mà một nhà giao dịch hoặc đầu tư gọi là tiền chết khi chúng được cho là có tạo ra lợi nhuận với nhà đầu tư hoặc một nhà giao dịch khác, điều này phụ thuộc họ có muốn để cổ phiếu biến động như thế nào. Những nhà quản lí tiền tệ nhận định sự ưu tiên trước nhất của họ là làm sao để tránh khách hàng của mình bước vào các khoản đầu tư mang tên tiền chết. Mỗi ngày, người ta xem tiền như là một công cụ bắt buộc phải làm việc cho nhà đầu tư. Một vài nhà đầu tư có thể sẽ nắm giữ một cổ phiếu dùng rằng mức giá của chúng đã giảm đi mới đây, họ luôn có niềm tin là nó sẽ thay đổi theo hướng xoay vòng và mang về được khoản tiền đã bị mất. Nhưng nếu thấy rằng, khoản đầu tư là tiền chết, thì khi đó khả năng xoay vòng được đánh giá là thấp và nhà đầu tư cần xem xét về thời điểm bán cổ phiếu, trường hợp này thì sẽ là bán cổ phiếu trước.
2.2. Các hình thức kinh doanh giúp cho không xuất hiện đồng tiền chết
Việc “hồi sinh” những đồi tiền chết để chúng tạo ta lợi nhuận là yếu tố quan trong quyết định đến sự thành bại của một chủ thể, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh. Tuy nhiên, làm thế nào để thực hiện được thì là điều không phải ai cũng biết, việc lập sẵn kế hoach sẽ giúp các doanh nghiệp đạt được mục đích này một cách nhanh chóng. Dưới đây là những thông tin hữu ích về một số cách giúp “hồi sinh” đồng tiền chết:
Đầu tư bất động sản: Kinh doanh, buôn bán nhà đất là một lĩnh vực được đánh giá là có lợi nhuận khủng từ trước đến nay. Điều này sẽ đúng nếu bạn có thông tin cùng một ít vốn để đầu tư mặt hàng này. Nó sẽ mang về cho bạn lợi nhuận cao gấp nhiều lần so với số vốn bạn bỏ ra trước đó. Cách để có lợi nhuận lớn là mua những mảnh đất có giá trị ban đầu thấp như: những ngôi nhà cũ xuống cấp, những mảnh đất ở xa. Khi giao dịch hoàn tất ta có thể tân trang, sửa chữa và thiết kế lại. Đến khi cho thuê hoặc bán đi, mang về lợi nhận cao thì đồng tiền đầu tư trước đó không còn là đồng tiền chết.
Nên mở một cơ sở kinh doanh phù hợp với số tiền bạn đang có: Trước khi mở cửa hàng cần nghiên cứu kỹ về không gian các yếu tố quan trọng đối với vị trí bạn định mở, xu hướng kinh doanh ở đó như thế nào. Nếu trong túi bạn có bao nhiêu tiền thì bạn có thể mở một cơ sở kinh doanh tương ứng với mức vốn đã có. Nếu có sự hợp tác thì nguồn vốn sẽ đươc huy động dễ dàng hơn.
Ngoài ra, đầu tư chứng khoán cũng là một lựa chọn: Nền kinh tế thế giới phát triển nhanh chóng, thì nó sẽ dẫn tới sự phát triển của nhiều khoản lợi tức ngày một tăng cao ở thị trường chứng khoán. Khi có công ty mới hình thành hoặc một công ty đang trong quá trình phát triển đồng thời được đánh giá là có tiềm năng lớn, khi đó ta có thể mua lại cổ phiếu nằm trong công ty đó. Bằng cách này, ta sẽ có nguồn lợi nhuận từ việc mua đi bán lại các cổ phiếu, vì mức giá liên quan đến chứng khoán nhiều khả năng có thể biến động theo ngày, hoặc thậm chí là theo giờ.
Sử dụng đồng tiền chết để đầu tư vào công ty tiềm năng: Đây được cho là một trong những cách dự dụng đồng tiền chết ở thời gian trước đó hiệu quả. Khi đầu tư vào công ty bạn sẽ được hưởng cổ tức, đồng thời có thể bán lại với mức giá cao hơn, đây là một hình thức đầu tư giống như thị trường chứng khoán nhưng mức độ rủi ro thấp hơn. Hãy mua cổ phiếu của công ty nào mà bạn tin tưởng rằng nó có tiềm năng phát triển trong tương lai. Với phương pháp này, bạn vừa có thể nhận tiền lợi nhuận mỗi năm, kể cả khi không đang ở đó. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham gia vào ban điều hành của công ty mà bạn đang đóng góp cổ phần.
2.3. Điểm khác nhau giữa đồng tiền sống và đồng tiền chết
Ở thời kỳ lạm phát của nền kinh tế thị trường, đồng tiền chết bản chất là đồng tiền để yên và không được đem vào tiêu dùng để hướng đến mang về lợi nhuận cho chủ sở hữu, đồng tiền phải đưa vào đầu tư để “tiền đẻ ra tiền” mới là đồng tiền sống. Đồng tiền sống là đồng tiền không những bảo toàn được giá trị mà còn tăng được giá trị, tức là có lãi thực dương. Tuy nhiên, nếu chọn nhầm kênh đầu tư và thời điểm đầu tư (như đã từng xảy ra) thì nó còn “chết” hơn cả đồng tiền để yên. Ví dụ khác, vàng ở thời điểm trước đó chỉ để dự trữ, phòng khi có điều gì không may xảy ra, hoặc cũng có thể dùng làm quà tặng lẫn nhau trong những dịp đặc biệt như cưới hỏi, sau đó lại được giữ lại để tặng cho người tiếp theo mà không đươc đưa vào lưu thông. Cứ thế ở kinh tế thị trường như vậy, vàng dần là “chỗ ẩn nấp” mỗi khi lạm phát cao xảy đến.
Trái ngược với ví dụ trên, ngoại tệ thường sử dụng nhằm cất và dự trữ ở dạng gửi tiết kiệm nhằm hướng đến việc tránh lạm phát lạm phát xảy ra. Tuy nhiên, những năm gần đây USD giảm giá mạnh trên thị trường thế giới nhất là với Euro, Yên Nhật, Bảng Anh và những đồng tiền của các quốc gia có quan hệ buôn bán lớn đối với Việt Nam. Người ta ước tính, USD là đồng ngoại tệ tại Việt Nam có nhu cầu mua là 3,36 USD tại Mỹ, đến nay có thể đang lạm phát. Bên cạnh đó, chứng khoán được biết đến là yếu tố đang có sự biến động đồng thời rất khó để đoán trước, vì đây là thì trường được đánh giá là có sự cao cấp và hiện đại nhất hiện nay.
