Thị trường chứng khoán hiện nay đóng góp những vai trò quan trọng đối với nền kinh tế quốc gia cũng như các cá nhân hay tổ chức. Đây là nơi mà các loại chứng khoán sẽ được các chủ thể thực hiện mua và bán. Thông qua các sàn giao dịch chứng khoán các chủ thể là nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch từ đó trao đổi quyền sở hữu các chứng khoán. Giá là một vấn đề khá được quan tâm trên thị trường chứng khoán. Thảo luận giá được hiểu là cuộc thảo luận về mức giá phù hợp cho việc phát hành chứng khoán sắp tới. Tuy nhiên thuật ngữ này vẫn còn khá xa lạ với nhiều người.
Mục lục bài viết
1. Khái quát về phát hành chứng khoán:
Ta hiểu về chứng khoán như sau:
Chứng khoán được hiểu là một tài sản, bằng chứng xác nhận quyền sở hữu hợp pháp của người sở hữu đó với tài sản hoặc phần vốn của công ty hay tổ chức đã phát hành. Chứng khoán có thể được sử dụng để giao dịch mua bán trên thị trường. Các công ty phát hành chứng khoán nhằm mục đích để huy động vốn từ thị trường. Các chủ thể là nhà đầu tư sẽ rót tiền mua chứng khoán, đồng thời là chủ sở hữu một phần tài sản/ vốn của doanh nghiệp phát hành.
Đặc điểm của chứng khoán:
– Chứng khoán là tài sản có tính thanh khoản lỏng, có thể tự do mua bán giao dịch trên sàn.
– Chứng khoán có tính rủi ro cao, chịu nhiều yếu tố tác động khiến giá tăng hoặc giảm ảnh hưởng đến lợi nhuận nhà đầu tư.
– Chứng khoán có khả năng sinh lợi, tạo ra thu nhập từ quá trình sử dụng nguồn vốn cho hoạt động phát triển kinh tế, tạo ra lãi dòng. Doanh nghiệp phát triển khiến giá chứng khoán tăng, đồng thời đơn vị sẽ chia cổ tức cho nhà đầu tư.
Phát hành chứng khoán được hiểu như sau:
Phát hành chứng khoán là hình thức các chủ thể đưa ra lưu hành chứng khoán mới để nhằm thực hiện việc huy động vốn (tư bản) cần thiết cho người phát hành chứng khoán và trao cho người mua (chủ sở hữu chứng khoán) quyền nhận thu nhập dưới dạng lợi tức nhất định (nhận ngay khi mua phiếu hoặc sau một thời gian nhất định).
Chứng khoán sẽ được phát hành dưới hình thức chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ, xác nhận các quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với vốn hoặc tài sản của tổ chức phát hành. Tổ chức phát hành chứng khoán là doanh nghiệp cần huy động vốn cho nhu cầu sản xuất, kinh doanh hay Chính phủ huy động vốn để trang trải nhu cầu chỉ tiêu của ngân sách nhà nước. Việc phát hành các loại chứng khoán trên thực tế có thể chuyển nhượng được và lượng chứng khoán phát hành bán cho những người mua (người đầu tư) ngoài tổ chức phát hành đạt mức pháp luật quy định gọi là phát hành chứng khoán ra công chúng. Khác với quan hệ mua, bán lại chứng khoản, quan hệ phát hành chứng khoán được thiết lập trực tiếp giữa người gọi vốn (tổ chức phát hành) và người đầu tư nên việc phát hành chứng khoán làm tăng vốn đầu tư cho nền kinh tế. Để nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và bảo đảm thị trường phát triển lành mạnh, pháp luật quy định chặt chẽ các điều kiện bắt buộc đối với việc phát hành chứng khoán.
Chứng khoán là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát hành. Chứng khoán được thể hiện dưới hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử, bao gồm các loại sau đây:
– Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ.
– Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký.
– Chứng khoán phái sinh.
– Các loại chứng khoán khác do Chính phủ quy định.
Thông qua những phân tích được nêu trên, ta nhận thấy, phát hành chứng khoán là một hình thức đưa ra lưu hành chứng khoán mới để nhằm thực hiện việc huy động vốn cần thiết cho các chủ thể là người phát hành chứng khoán và trao cho người mua (chủ sở hữu chứng khoán) quyền nhận thu nhập dưới dạng lợi tức nhất định (nhận ngay khi mua phiếu hoặc sau một thời gian nhất định).
2. Thảo luận giá trong phát hành chứng khoán:
Khái niệm về thảo luận giá trong phát hành chứng khoán:
Thảo luận giá trong tiếng Anh là Price talk.
Thảo luận giá được hiểu là cuộc thảo luận về mức giá phù hợp cho việc phát hành chứng khoán sắp tới.
Trong giai đoạn thực hiện việc thảo luận giá, các nhà đầu tư sẽ thảo luận và tranh luận về một phạm vi giá hợp lí, trong đó ước tính giá mà chứng khoán đó sẽ được bán.
Các cuộc đàm phán về giá thường xảy ra trước khi phát hành công khai lần đầu (IPO) hoặc phát hành trái phiếu. Bởi vì các cuộc thảo luận giá xảy ra trước khi phát hành chứng khoán, chúng có thể giúp các nhà đầu tư có được cái nhìn sâu sắc để đưa ra quyết định đầu tư.
Cụ thể việc phát hành công khai lần đầu được hiểu như sau:
– Định nghĩa phát hành công khai lần đầu:
Phát hành công khai lần đầu hay phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng trong tiếng Anh gọi là Initial Public Offering, viết tắt là IPO.
Phát hành công khai lần đầu có thể hiểu là việc phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu.
Những lần phát hành cổ phiếu ra công chúng sau đó trong tiếng Anh gọi là Seasoned Public Offering, viết tắt là SPO.
– Đặc trưng phát hành công khai lần đầu:
Việc phát hành công khai lần đầu có nghĩa là một doanh nghiệp lần đầu tiên huy động vốn từ công chúng rộng rãi bằng cách phát hành các cổ phiếu phổ thông (cổ phiếu thường).
Cổ phiếu phổ thông hay còn gọi là cổ phiếu thường là chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu của cổ đông đối với công ty và xác nhận cho phép cổ đông được hưởng các quyền lợi thông thường trong công ty.
Trong thực tiễn việc phát hành công khai lần đầu có ý nghĩa rất quan trọng với doanh nghiệp, vì đây là thử thách đầu tiên và quan trọng nhất đối với hàng loạt khía cạnh vận hành. Mục tiêu chính của việc phát hành công khai lần đầu đó là huy động vốn cho doanh nghiệp một cách nhanh chóng với quy mô huy động lớn.
Đặc điểm của thảo luận giá trong phát hành chứng khoán:
Thảo luận giá sẽ xảy ra khi các chủ thể là đại lí, nhà đầu tư và nhà môi giới phân tích và tranh luận về giá của chứng khoán mới trước khi phát hành công khai.
Việc so sánh được thực hiện theo tiêu chuẩn, cụ thể như các phát hành trong quá khứ của cùng một chủ thể kinh tế hoặc chứng khoán tương tự.
Một số ngân hàng đầu tư sẽ tổ chức cho khách hàng của các ngân hàng đó cuộc thảo luận giá trước khi đấu giá chứng khoán, cho phép khách hàng hiểu rõ hơn về việc phát hành mới.
Các cuộc thảo luận giá xảy ra đối với phát hành công khai lần đầu và việc phát hành trái phiếu. Nhiều chủ thể là nhà đầu tư tiềm năng của chứng khoán dự định phát hành sẽ sử dụng cuộc thảo luận giá như một yếu tố trong quá trình ra quyết định của họ trước khi thực hiện đầu tư.
Thảo luận giá và đấu giá kiểu Hà Lan:
Thảo luận giá có thể xem xét cùng với quy trình đấu giá kiểu Hà Lan, đây là một hình thức đấu giá công khai mà giá bán ban đầu là mức giá cao nhất sau đó được hạ xuống mức giá mà tại đó tổng khối lượng bán có thể được bán.
Trước khi bán đấu giá, các nhà môi giới sẽ thảo luận về khoảng sinh lời hoặc khoảng chênh lệch có thể với khách hàng của họ. Cuộc thảo luận này tương tự như thảo luận giá, cung cấp cho khách hàng và những nhà đầu tư tiềm năng có cơ sở về tỉ lệ có thể có, mặc dù các nhà đầu tư có thể tự do gửi giá thầu ngoài phạm vi này.
Thảo luận giá sẽ đưa ra một chỉ số về lợi suất hay mức chênh lệch mà tổ chức phát hành và các nhà bảo lãnh dự kiến sẽ mang lại nguồn tài chính mới.
Các chủ thể là nhà đầu tư tham gia vào qui trình đấu thầu cạnh tranh bằng cách gửi các hồ sơ dự thầu xác định số lượng cổ phiếu mà họ sẵn sàng mua và lợi suất thấp nhất mà họ sẽ sẵn sàng chấp nhận từ trái phiếu. Lợi suất được nộp nằm trong phạm vi lợi suất đã được thảo luận bởi các nhà bảo lãnh.
Hồ sơ thầu sẽ được chấp nhận chỉ khi đại lí đấu giá tính toán được lãi suất giá bù trừ dựa trên giá thầu đã nộp. Lãi suất giá bù trừ là lãi suất sẽ được trả cho chứng khoán cho đến phiên đấu giá tiếp theo. Nếu tỉ lệ giá thầu của nhà đầu tư thấp hơn lãi suất giá bù trừ, thì nhà đầu tư sẽ nhận được tất cả hoặc ít nhất một phần giá thầu mong muốn của mình.
Giá đấu thầu cao hơn lãi suất giá bù trừ sẽ không được chấp nhận.
Lưu ý về thảo luận giá:
Phạm vi giá được thảo luận cho việc phát hành mới không phải lúc nào cũng có sẵn cho bên thứ ba. Các cuộc thảo luận về mức giá phù hợp cho phát hành chứng khoán mới thường diễn ra trước cuộc phát hành công khai lần đầu của cổ phiếu của công ty hoặc phát hành trái phiếu.
Cuộc thảo luận giá sẽ sớm xảy ra ngay khi chứng khoán được công bố là sẽ phát hành, và cuộc thảo luận giá trên thực tế sẽ chính thức diễn ra gần với thời điểm chứng khoán được định giá.
