Trong truyện ngắn “Hai đứa trẻ”, Thạch Lam đã tạo ra một bức tranh phong phú về cuộc sống ở phố huyện, kết hợp hài hòa giữa cảnh vật thiên nhiên và nhân vật. Dưới đây là bài viết về Phân tích bức tranh phố huyện nghèo trong truyện Hai đứa trẻ.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý Phân tích bức tranh phố huyện nghèo trong truyện Hai đứa trẻ:
1.1. Mở bài:
Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề cần phân tích
1.2. Thân bài:
– Mở đầu câu chuyện đầy huyền ảo:
Vẽ nên một bức tranh đơn giản mà huyền ảo của phố huyện nghèo.
Sử dụng ngôn ngữ tài hoa để diễn tả cảnh vật, phong cảnh, như lửa cháy, đám mây hồng, dãy tre làng,…
– Bức tranh chiều đầy buồn thương:
Qua con mắt ngây thơ của cô bé Liên, người đọc cảm nhận được bức tranh đời sống phố huyện nghèo.
Cảnh vật không có gì hấp dẫn, hoạt động của con người thì lẻ tẻ, đơn điệu, nhưng lại được diễn tả rất chi tiết và sống động.
Màu sắc của bức tranh chiều dần dần đen lại, chập chờn mấy ngọn đèn nhưng cứ lôi cuốn người đọc dõi theo cùng cô bé Liên bởi sự quan sát, cảm nhận, nhạy cảm của cô bé.
Bức tranh đời sống phố huyện nghèo đã gây nên cảm xúc trữ tình, tạo nên cảm giác buồn thương cho người đọc.
1.3. Kết bài:
– Thạch Lam là một trong những người viết văn có tầm quan trọng đối với văn học dân tộc.
– Bằng những truyện ngắn tưởng như đơn giản, không có cốt truyện nhưng lại để lại những lắng sâu, những nghĩ suy, những dư âm nhẹ nhàng mà sâu sắc cho độc giả.
2. Phân tích bức tranh phố huyện nghèo trong truyện Hai đứa trẻ hay nhất:
Thạch Lam được coi là một trong những tác giả tiêu biểu của Tự lực văn đoàn, những người có đóng góp to lớn trong văn học Việt Nam thời kỳ 1930-1945. Các tác phẩm của ông tập trung vào những cảm xúc tinh tế, nhẹ nhàng nhưng lại rất sâu sắc. Những trang văn của ông không chỉ phản ánh thực tế mà còn chứa đựng nhiều niềm cảm thông và tình người đối với những người nghèo khổ trong xã hội.
Trong số những tác phẩm nổi bật của Thạch Lam, truyện ngắn “Hai đứa trẻ” được đánh giá cao nhất. Trong câu chuyện này, Thạch Lam đã tận dụng khoảnh khắc hoàng hôn để vẽ lên bức tranh về cuộc sống của những người nghèo khổ. Tuy nhiên, bức tranh đó cũng tràn ngập mơ ước và hy vọng của con người trong điều kiện khó khăn.
Bằng những chi tiết nhỏ và tinh tế, Thạch Lam đã lồng ghép vào câu chuyện những thông điệp đầy ý nghĩa về cuộc sống và nhân văn. Tác giả không chỉ vẽ lên bức tranh đầy nét buồn tủi của cuộc sống mà còn khơi gợi sự ấm áp, đoàn kết giữa những người bất hạnh. Bằng cách này, Thạch Lam đã tạo nên một tác phẩm đầy cảm xúc và có ý nghĩa sâu sắc đối với thời đại của mình.
Bức tranh hoàng hôn tươi đẹp, với âm thanh chỉ là tiếng trống thu không reo lên ở chòi nhỏ của huyện và tiếng ếch nhái kêu theo tiếng gió đưa. Tuy nhiên, không gian yên lặng lại giúp chúng ta cảm nhận được rõ ràng từng âm thanh đó. Mặt trời đang dần kết thúc ngày làm việc của nó, phương Tây đang đổ màu đỏ rực như lửa cháy và những đám mây trông như hòn than sắp tàn. Gam màu sáng và nóng đang tràn ngập trên bầu trời, nhưng tất cả đều phản ánh sự lụi tàn. Những dãy tre làng trước mặt đen lại được cắt rõ ràng trên nền trời, và bóng tối dần bao phủ xung quanh. Những câu văn chậm rãi, như nhịp đập trái tim, với những tác phẩm của thiên nhiên đang truyền tải một cảm giác yên bình, êm đềm và đầy nội tâm. Bức tranh hoàng hôn đẹp, mơ màng, tuy nhiên lại mang trong nó nỗi buồn, nỗi ảm đạm.
Thạch Lam không chỉ vẽ tranh thiên nhiên mà còn tập trung vào cuộc sống của con người. Ông đã vẽ lại cảnh tượng của một buổi chợ đã kết thúc. Người ta thường nói rằng, để hiểu về cuộc sống tại địa phương đó, chỉ cần đến chợ là đủ. Thạch Lam đã làm điều đó. Cảnh tượng của khu chợ sau khi đóng cửa là u tối và u ám. Tiếng ồn và sự náo nhiệt đã tan biến, chỉ còn lại sự yên lặng bao phủ. Chỉ một vài người bán hàng muộn còn ở lại dọn dẹp, chúng trò chuyện vội vàng vài câu. Trên nền đất chợ chỉ còn lại rác và đồ thừa, vỏ trái cây, vỏ bưởi,… Những đứa trẻ nghèo ở ven chợ cúi xuống và tìm kiếm những mẩu tre hoặc những gì còn lại để kiếm sống. Họ có vẻ thật đáng thương và bất hạnh. Mẹ con chị Tí đi bắt ốc và cua, đêm lại bán nước, dù làm việc chăm chỉ nhưng vẫn không đủ sống. Bà cụ Thi đắm chìm trong rượu, xuất hiện với tiếng cười hớn hở… Chị em Liên quản lý một cửa hàng tạp hóa nhỏ, bán đồ dùng đơn giản cho những khách hàng quen thuộc. Liên và An mới chỉ là những đứa trẻ, nhưng chúng đã tham gia vào việc kiếm sống. Cuộc sống của những người dân nơi đây đơn điệu và u ám, họ đại diện cho những cuộc sống mòn mỏi và u ám. Trong đáy lòng, họ vẫn mong muốn và chờ đợi điều gì đó tươi sáng hơn cho cuộc sống, nhưng mơ hồ và chưa rõ ràng.
Trong bức tranh đó, nhân vật Liên được miêu tả rõ nét với tâm hồn tinh tế và nhạy cảm. Cô tinh tế và nhạy cảm đối với sự thay đổi của thiên nhiên trong khoảnh khắc hoàng hôn. Cô cảm nhận được từng chi tiết nhỏ bé quen thuộc với cuộc sống như mùi ẩm ương pha trộn với mùi cát bụi, mùi hương đã gắn bó với cuộc sống của cô. Liên ngồi yên lặng bên mấy quả thuốc sơn đen, nhìn nhận cảnh vật trước mắt và cái trầm buồn, yên tĩnh của thiên nhiên dường như thấm sâu vào tâm hồn non nớt, đầy nhạy cảm của cô.
Liên còn là một cô bé có tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương. Cô quan tâm đến mẹ con chị Tí, đặt câu hỏi đầy ân cần, chứa đựng tình yêu thương, xót xa và ái ngại cho hoàn cảnh gia đình chị. Khi nghe tiếng cười biết đó là cụ Thi đi, Liên lẳng lặng rót đầy một cốc rượu ty đưa cho cụ và đứng sững nhìn theo. Liên cũng cảm động trước hình ảnh những đứa trẻ con nghèo nhặt rác chị động lòng thương nhưng bản thân lại không có tiền cho chúng.
Bức tranh phố chiều muộn là một đoạn văn đầy chất lãng mạn. Chất thơ toát ra từ thiên nhiên và cảnh vật quen thuộc của làng quê như tiếng trống thu, tiếng ếch nhái ngoài đồng. Chất thơ còn thể hiện ở tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của Liên khi cảm nhận thế giới xung quanh. Hơn nữa, chất thơ được đan xen trong những câu chữ, câu văn mượt mà, có nhịp điệu, nhạc điệu: “Chiều muộn Chiều êm đềm như lời ru Tiếng ếch nhái ộp ộp trong gió đồng thổi qua” càng làm tăng thêm chất thơ. chủ nghĩa lãng mạn của tác phẩm.
Bức tranh phố thị lúc chiều muộn không chỉ khắc họa thiên nhiên tươi đẹp nhưng đượm buồn mà còn cho thấy cuộc sống chật vật, tù túng, bần cùng của người dân nơi đây. Đằng sau bức tranh, ta còn thấy được tình yêu thiên nhiên, cũng như tình cảm nhân văn sâu sắc của tác giả, trân trọng và nâng cao những số phận, ước mơ của con người. Nghệ thuật miêu tả đặc sắc và không khí thi vị là những yếu tố góp phần tạo nên thành công cho tác phẩm.
3. Phân tích bức tranh phố huyện nghèo trong truyện Hai đứa trẻ chọn lọc:
Thạch Lam được biết đến như là một tác giả có biệt tài về truyện ngắn. Trong tác phẩm của ông, hai yếu tố hiện thực và lãng mạn được kết hợp một cách hài hòa, với sự nồng nàn tình quê và lòng yêu dân tộc đậm đà. Trong truyện ngắn “Hai đứa trẻ”, ông đã tạo ra một bức tranh phong phú về cuộc sống ở phố huyện, kết hợp giữa cảnh vật thiên nhiên và nhân vật để tái hiện một cách chân thật và tinh tế về cuộc sống nơi đây. Với ngòi bút điềm tĩnh và tỉ mỉ, ông đã tả những chi tiết rất nhỏ và đẹp của cuộc sống ở đây.
Đoạn miêu tả cảnh hoàng hôn trên phố huyện của nhà văn bắt đầu bằng tiếng trống thu ngân vang rời rạc báo hiệu thời khắc tàn của ngày, đánh dấu bóng tối sắp ập đến. Câu mở đầu nhẹ nhàng gợi nên chất thơ, gợi lên không khí u uất nơi phố huyện nhỏ. Ngoài ra, còn có những âm thanh của thôn quê, với “tiếng ếch nhái kêu ngoài đồng, gió nhẹ đưa đi” và “tiếng muỗi bắt đầu vo ve” lúc chập tối. Những âm thanh ấy gợi cảm giác hoang vắng, tĩnh lặng, thấm đượm nét mộc mạc duyên dáng của thôn quê. Chỉ có con người nhạy cảm, yêu quê hương đất nước, có cái nhìn sắc sảo, sâu sắc mới có thể đắm mình và trân trọng những điều bình dị ấy.
Màu của bầu trời và cảnh vật ở đây là một màu đỏ tươi như ngọn lửa cháy rực và một màu hồng như những đám mây than hồng sắp tàn báo hiệu một ngày sắp tàn và bắt đầu vào bóng tối, nổi bật bởi màu đen của lũy tre làng. phác thảo rõ ràng trên nền trời. Cách so sánh độc đáo với những hình ảnh cụ thể miêu tả sinh động màn đêm buông xuống bao trùm vạn vật. Bóng tối bao trùm “những ngôi nhà đã lên đèn”, không rực rỡ chói lọi như thành phố. Chúng giống như “đèn treo quán phở ông Mỹ, đèn hoa leo nhà ông Cửu, đèn dây xanh bảng hiệu khách sạn…” Những ánh sáng yếu ớt, yếu ớt, dẫn người ta vào một thế giới của ảo ảnh và thực tế, với một bên sáng và một bên tối.
Mùi vị của cuộc sống chiều tà thế nào? Liên là nhân vật trung tâm của câu chuyện, một cô gái nhỏ bé và nghèo khó được giao trọng trách trông nom cửa hàng tạp hóa nhỏ xíu. Thạch Lam đã táo bạo khai thác tâm trạng nội tâm của Liên, khiến cho sự buồn tẻ của cô gái “đọng lại trong tâm hồn ngây thơ” trước cảnh ngày tàn. Trong khi đó, An là một cậu bé hồn nhiên như tuổi thơ của mình. Ông đã khám phá sâu hơn vào tâm trí nhân vật và tạo ra một bức tranh sống động về cuộc sống con người lúc chiều tà.
Những người quen của Liên cũng được nhà văn khắc họa, chú ý đến nỗi khổ, cái nghèo của họ giống như Liên. Trong số đó có bà Tí và đứa con, suốt ngày bắt tôm trong nước đục, đêm chờ khách mua nước chè dưới gốc cây đa. Họ cũng cơ cực như Liên, cuộc sống của họ không phải là sống mà là tồn tại trong tuyệt vọng. Đối với những người như họ, một bữa ăn và quần áo tươm tất là điều khó kiếm.
Ngòi bút nhân ái của Thạch Lam đã viết thêm một mảnh ghép cho số phận của một kiếp người éo le với hình ảnh bà Thi – “một bà già hơi điên nhưng vẫn mua rượu ở quán Liên”. Nửa tỉnh nửa say, lúc khỏe, lúc ốm, cô bước vào quán Liên uống rồi “biến vào bóng đêm, tiếng cười nhạt dần về phía làng”. Dù chỉ xuất hiện trong vài câu thoại nhưng cô đã để lại nhiều ấn tượng trong lòng người đọc. Hình ảnh ấy gieo vào lòng người một nỗi niềm trăn trở, cảm thương sâu sắc về một kiếp người chìm trong tăm tối, trì trệ, tuyệt vọng.
Hình ảnh đó còn là của những đứa trẻ nghèo tuổi trẻ, giống như Liên và An, nhưng họ đã phải lượn lờ trên đường để tìm những món đồ như thanh nứa, thanh tre hoặc bất cứ thứ gì còn dùng được từ những người bán hàng bỏ lại. Việc này cho thấy tình trạng khốn cùng của trẻ em trong khu vực này, nơi mà ở độ tuổi đó, trẻ em nên được vui chơi và nô đùa, nhưng lại phải trải qua những thử thách khó khăn. Thời thơ ấu của họ chỉ là sự đói nghèo. Thạch Lam đã sử dụng những hình ảnh đó để lên án sự bất công trong xã hội hiện thực, trong đó chú trọng đến quyền lợi của trẻ em. Tác giả hiểu rằng độc giả luôn mong muốn thấy trẻ em có được cuộc sống ấm no, được học hành và vui chơi. Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay, dù đất nước đã phát triển rất nhiều, vẫn có những trẻ em bất hạnh phải chịu nhiều khó khăn và thiệt thòi. Chúng cần được sự quan tâm và giúp đỡ từ cộng đồng.
Thạch Lam, nhà văn tài ba, đã mô tả khung cảnh phố huyện chiều tà một cách tỉ mỉ và chi tiết như một nhà quay phim giỏi. Các câu văn của ông quan sát và tái hiện chân thật tất cả cảnh vật và con người trong cuộc sống ở đây. Ông cũng có tài họa sĩ, với khả năng vẽ tranh về những cuộc sống leo lét và tàn tạ như ánh đèn đêm. Ngoài ra, ông còn là một nhà tâm lý học tài giỏi, hiểu rõ thế giới nội tâm của nhân vật.
Nhân vật Liên, một cô bé nhạy cảm và tốt bụng, luôn lo lắng cho gia đình và những người xung quanh, thể hiện tình cảm chân thành của Thạch Lam đối với những người nghèo khổ và tội nghiệp.
Với phong cách văn chương nhẹ nhàng và thanh thoát, những câu văn tràn đầy cảm xúc và tình cảm đã tái hiện nên bức tranh chiều tà ở phố huyện bằng ngôn từ chất lượng, gợi lên những cảm xúc về sự nghèo đói, khó khăn và tiêu cực trong cuộc sống. Bức tranh đó để lại cho người đọc nhiều dư vị, đồng thời khơi gợi những suy nghĩ và trăn trở về cuộc sống của những người dân nghèo.